Rapor: İsrail'in sızdırılan planları Tel Aviv'in ABD'yi askeri operasyonlardan nasıl dışladığını ortaya koyuyor

 İsrail’e ait savaş uçağı, Güney Lübnan semalarında işaret fişeği fırlattı. (AFP)
İsrail’e ait savaş uçağı, Güney Lübnan semalarında işaret fişeği fırlattı. (AFP)
TT

Rapor: İsrail'in sızdırılan planları Tel Aviv'in ABD'yi askeri operasyonlardan nasıl dışladığını ortaya koyuyor

 İsrail’e ait savaş uçağı, Güney Lübnan semalarında işaret fişeği fırlattı. (AFP)
İsrail’e ait savaş uçağı, Güney Lübnan semalarında işaret fişeği fırlattı. (AFP)

New York Post gazetesi geçtiğimiz hafta sonu İsrail'in İran'ı vurmaya hazır olduğunu değerlendiren Pentagon belgelerinin sızdırılmasını yorumladı ve uzmanların bu sızıntının Joe Biden yönetiminin ABD'nin müttefikinin gelecek planları hakkında ne kadar az şey bildiğini ortaya koyduğunu söylediğini aktardı.

FBI dün (Salı), İran yanlısı bir Telegram hesabı tarafından yayınlanan 15 ve 16 Ekim tarihli materyaller de dahil olmak üzere ‘çok gizli’ belgelerin sızdırılmasını soruşturduğunu doğruladı.

Eski bir ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) yetkilisi olan Atlantik Konseyi uzmanı Alex Plitsas şunları söyledi: “Her türlü istihbarat sızıntısı rahatsız edici olsa da, bu vakadaki mesele ortaya çıkan sırlardan ziyade Beyaz Saray'ın İsrail ile arasının çok açık olduğunun gün yüzüne çıkmasıdır. Belgelerden birinin yorumunda ortaya çıkan şey, İsrail'in niyetlerini halen değerlendiremediğimiz, yani İsrail'in ne yapmayı planladığını bilmediğimizdir. Hazır olup olmadıklarını ve ne planlıyor olabileceklerini belirlememize yardımcı olacak bu göstergelerin ve uyarıların nerede olduğunu izliyoruz.”

ABD'nin İsrail ile ilişkileri, Beyaz Saray'ın Binyamin Netanyahu hükümetine 7 Ekim 2023 Hamas saldırısına verdiği yanıtta defalarca itidal çağrısında bulunmasının ardından gerilmişti.

Görsel kaldırıldı.
İsrail’e ait bir F-35 savaş uçağı, İsrail'in güneyi üzerinde uçuyor. (Arşiv - Reuters)

Amerikan İsrail Eğitim Derneği Politika Direktörü E.J. Kimball'a göre, ‘iletişim eksikliği, ABD'nin İsrail'den kritik istihbarat alamadığı ve dolayısıyla gelecekteki eylemlerin yansımalarını tahmin etme ve bunlarla başa çıkma konusunda daha az hazırlıklı olduğu anlamına geliyor.’

Kimball, “Bu ABD için tehlikeli olabilir. Çünkü İran'ın bir karşılık vermesi durumunda İsrail'in ne yapmayı planladığına bağlı olarak İran'ın ne tür bir karşılık vereceğini tahmin edemeyebiliriz” ifadelerini kullandı.

Bu arada sızıntının Washington ile Tel Aviv arasındaki güveni daha da zedelemesi bekleniyor.

Kimball, “Şu anda kabul etmemiz gereken şey, İsrail'in ABD'ye biraz mesafeli durma potansiyelidir. Bu istihbarat ve sahadaki gözler ve kulaklar olmadan, askerlerimiz de dahil olmak üzere bölgedeki çıkarlarımıza zarar verecektir. İsrail ve ABD arasında operasyonel düzeyde büyük bir güven eksikliği var. Bu, şu anda yaşanan çok tehlikeli bir durum ve bir sonraki yönetimin bu güveni yeniden inşa etmek için çalışması gerekiyor” şeklinde konuştu.

Belgeler, silah sistemlerinin yeniden konumlandırılması gibi İsrail'in devam eden eylemleri hakkında bazı bilgiler sağlasa da, Ortadoğu gözlemcileri, düşmanların Pentagon'un bir saldırı öncesinde neleri izlediğini bilmesine izin vererek gelecekteki operasyonlara en büyük zararı vereceğini ifade etti.

Kimball sözlerini şöyle sürdürdü: “Eğer bir İranlıysanız ve ABD'nin İsrail'in bir saldırıya nasıl hazırlandığını nasıl değerlendirdiğini görüyorsanız, ABD'nin İran da dahil olmak üzere diğer ülkeler için de aynı metodolojiyi kullandığını makul bir şekilde varsayabilirsiniz. Hassas metodolojilerimizden bazılarını düşmana ifşa etmiş olmamız ABD tarafı için tehlikeli.”

Kimball, “Bunu nasıl yapacağımızı bilmek bizi riske atıyor ve bir saldırıyı öngörmek için dünyada neler olabileceğini yeterince değerlendirme yeteneğimizi sınırlıyor” dedi.

Plitsas ise şunları söyledi: “Bu durum müttefiklerimizle olan ilişkilerimizi zedelemekte, düşmanlarımıza avantaj sağlamakta, ulusal güvenlik hukukunun açık bir ihlali anlamına gelmekte ve kaynak ve yöntemleri ifşa eden gizli bilgileri yaymaktadır. Savaşa girmek istemediğimiz bir yerde savaşa bu kadar yakın olduğumuz çok tehlikeli bir zamanda bu gerçekten korkunç ve sorumsuzca bir davranıştı.”



HDK: Sudan ordusuna malzeme taşıdığından şüphelenilen Rus mürettebatın kullandığı uçak düşürüldü

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milisleri (Arşiv - Reuters)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milisleri (Arşiv - Reuters)
TT

HDK: Sudan ordusuna malzeme taşıdığından şüphelenilen Rus mürettebatın kullandığı uçak düşürüldü

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milisleri (Arşiv - Reuters)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milisleri (Arşiv - Reuters)

Sudan'daki paramiliter güç Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), Kuzey Darfur eyaletinde düşürülen ve içinde Rus mürettebat bulunan bir uçağın ordu tarafından kuşatma altındaki el-Faşir kentine ikmal için kullanıldığını ve uçağın enkazında bulunan belgelerin bunu doğruladığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre bu olay, ordu ile HDK arasında 18 aydan fazla bir süredir devam eden ve 11 milyondan fazla insanı yerinden eden, yaygın bir açlığa neden olan ve yabancı güçlerin ilgisini çeken savaşın ardındaki karanlık tedarik ağlarına bir bakış sunuyor.

Uçuş takip verileri ve sosyal medya platformlarındaki hesaplardan daha önce yayınlanmayan bilgiler, nakliye uçağının aylar önce HDK'ye tedarik sağlamaktan orduya tedarik sağlamaya geçtiğini gösteriyor.

Reuters'in belge, görüntü ve sosyal medya analizleri, en az bir Rus mürettebatın silah kaçakçılığı geçmişi olduğunu kanıtlıyor.

HDK yetkilileri pazartesi sabahı erken saatlerde el-Faşir'in kuzeyindeki el-Malha bölgesinde düşürdüklerini söyledikleri uçağın yanan enkazı etrafında duran askerleri gösteren görüntüler yayınladı.

HDK, cephe hattına yakın yabancı müdahalenin ayrıntılarının nadiren ortaya çıkmasıyla birlikte, Sudan ordusunun üç üyesiyle beraber uçakta bulunduğunu söylediği iki Rus'un kimlik belgelerini gösterdiğini iddia ettiği fotoğrafları da yayınladı.

Bir HDK kaynağı daha sonra uçağın, ordunun ve müttefik eski isyancı grupların aylardır HDK saldırılarını püskürtmeye çalıştığı el-Faşir'e silah, mühimmat ve malzeme taşımak için kullanılan bir İlyuşin nakliye uçağı olduğunu söyledi.

Kaynak, uçağın hedef alındığında yeni bir teslimat yaptığını açıkladı.

Londra merkezli kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olan Bilgi Dayanıklılığı Merkezi (CIR) tarafından yapılan video analizine göre, uçağın motor ve stabilizatör parçalarının kalıntıları Rus yapımı bir İlyuşin İl-76 kargo uçağınınkilerle eşleşiyor. Ayrıca uçağın düşürüldüğü yer el-Faşir'in yaklaşık 128 kilometre kuzeyinde tespit edildi.

Reuters, dağların şekli, arazinin ve bitki örtüsünün düzeni sayesinde videolardan olay yerini doğrulayabildi.

Sudan ordusu uçakla ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi. Reuters uçağın nasıl düşürüldüğünü ya da hangi rotada uçtuğunu bağımsız olarak teyit edemedi.

Reuters, HDK tarafından paylaşılan görüntülerle sosyal medya hesaplarındaki fotoğrafları eşleştirerek uçakta olduğu düşünülen iki Rus'un kimliğini tespit etti.

Reuters, şüpheli mürettebat üyelerinin kimliklerini doğrulamak için sızdırılan kişisel verilerin kamuya açık veri tabanlarını, yüz tanıma aramalarını ve resmi bir Rus veri tabanını kullandı.

Sudan'daki Rus Büyükelçiliği olayı soruşturduğunu açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanlığı yorum talebine henüz yanıt vermedi. Sudan ordusunun düzenli olarak eski Sovyetler Birliği ülkelerinden gelen mürettebata güvendiği biliniyor.

HDK tarafından sağlanan görüntüler, şüpheli mürettebat üyelerinden birinin, uçağın enkazında kartviziti, Güney Afrika ehliyeti ve süresi dolmuş pasaportu bulunan 67 yaşındaki Viktor Granov olduğunu gösterdi. Bir LinkedIn hesabından ve Rus mahkeme kayıtlarından elde edilen bilgiler Granov'un Güney Afrika'da yaşadığını gösteriyor.

Uluslararası Af Örgütü'nün 2005 tarihli bir raporuna göre, Güney Afrika kökenli bir iş adamı olan Granov, 2022 yılında Rusya ve ABD arasındaki esir takasında serbest bırakılan kötü şöhretli silah tüccarı Viktor Bout ile bir zamanlar bağlantılıydı.

Raporda Granov'un Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde silah ambargosunu ihlal etmekle suçlanan iki havayolu şirketini yönettiği belirtiliyor.

Granov'un kızı ve eski eşi birden fazla yorum talebine yanıt vermedi. Bout'a ise yorum için ulaşılamadı.

HDK tarafından yayınlanan görüntüler, ikinci şüphelinin olay yerinde Rus pasaportu bulunan 33 yaşındaki Anton Silivanets olduğunu gösteriyor.

Silivanets'in Instagram fotoğraflarında Etiyopya'daki havaalanlarında üzerinde Dünya Gıda Programı (WFP) logosu bulunan İlyuşin İl-76 uçağının yanında durduğu görülüyor.

WFP, Silivanets'in kuruluşun ekibinin bir üyesi ya da bir yüklenici olmadığını söyledi. Silivanets'in eşi yorum isteyen mesajlara yanıt vermedi.

HDK, Reuters'e uçakta bulunan bir cep telefonuna ait olduğunu söylediği bir video gönderdi. Reuters videodaki kişilerden birinin, aynı videoyu bir yıldan uzun bir süre önce VK ve TikTok'ta yayınlayan 61 yaşındaki Rus Alexander Kabanov olduğunu tespit etti.

Kabanov'un sosyal medya hesapları Hava İndirme Özel Kuvvetleri’nde görev yaptığını ve Uganda, Sudan ve Güney Sudan başta olmak üzere Afrika'da birkaç yıl geçirdiğini gösteriyor. Reuters telefonun sahibinin kimliğini teyit edemedi.

Kabanov'un yakınları yorum taleplerine yanıt vermedi.