Ağır kayıplar alan Hizbullah, İsrail'e direnmeyi nasıl sürdürüyor?

Yemen'de Husi destekçileri, dün Hizbullah ve Hamas yanlısı sloganlarla sokaklara dökülmüştü (Reuters)
Yemen'de Husi destekçileri, dün Hizbullah ve Hamas yanlısı sloganlarla sokaklara dökülmüştü (Reuters)
TT

Ağır kayıplar alan Hizbullah, İsrail'e direnmeyi nasıl sürdürüyor?

Yemen'de Husi destekçileri, dün Hizbullah ve Hamas yanlısı sloganlarla sokaklara dökülmüştü (Reuters)
Yemen'de Husi destekçileri, dün Hizbullah ve Hamas yanlısı sloganlarla sokaklara dökülmüştü (Reuters)

Önce Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı daha sonra da onun halefi Haşim Seyfettin'i kaybeden Hizbullah, İsrail saldırılarına direnmeyi sürdürüyor.

Fransa'nın kamu yayıncısı France 24'ün analizinde, Şii örgütün aldığı darbelere rağmen İsrail'e yönelik drone ve füze saldırılarına devam ettiği belirtiliyor. 

İsrail ordusu, Beyrut'ta 27 Eylül'de düzenlediği saldırıda Nasrallah'ı, birkaç gün sonra da onun yerine geçmesi beklenen Seyfettin'i öldürmüştü.

Hizbullah'ın askeri işlerden sorumlu kıdemli danışmanı Fuad Şükür 30 Temmuz'da, halefi Cihat Konseyi üyesi İbrahim Akil de 20 Eylül'de öldürülmüştü. Ayrıca Hizbullah'ın Önleyici Güvenlik birimi Komutanı Nebil Kavuk 28 Eylül'de, örgütün askeri kanadının üç numaralı ismi Ali Karaki de 27 Eylül'de Beyrut'taki saldırıda hayatını kaybetmişti. 

İsrail ordusu, Hizbullah'la bağlantılı Kard Hasan bankasının birçok şubesini de vurmuştu. Lübnan'da hayır derneği olarak kayıtlı İslami finans sistemi Kard Hasan, 1983'te kurulmuştu. Özellikle Lübnan'daki 2019 mali kriziyle bankacılık sisteminin çökme noktasına gelmesinin ardından daha fazla önem kazanmıştı. 

Tel Aviv, İran'ın banka üzerinden Hizbullah'ı fonladığını öne sürerken, ABD de bankayı "terör finansmanı" gerekçesiyle 2007'de yaptırım listesine almıştı. Hizbullah sözcüsü Muhammed Afif ise bu iddiaları yalanlayarak, Kard Hasan'ın "tüm Lübnanlılara hizmet veren, kanunlara uygun faaliyet gösteren sivil bir kurum" olduğunu savunmuştu. 

İsrail'in Hizbullah'ın kullandığı telsiz ve çağrı cihazlarını patlatması da büyük gündem olmuştu.

London School of Economics'ten Fawaz Gerges, Hizbullah'ın ilk etapta "dengesini kaybettiğini ve şoke olduğunu" belirtirken, Şii örgütün tekrar toparlanmaya başladığını söylüyor: 

Son iki haftadır, Hizbullah'ın inisiyatifi yeniden ele geçirdiğini, tekrar ayağa kalktığını ve İsrail'e her gün kayıp verdirdiğini görüyoruz. Hizbullah'ın füzeleri artık İsrail'in her yerini, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun evi de dahil her noktayı hedef alıyor.

19 Ekim'de evine düzenlenen saldırının ardından Netanyahu, "kendisi ve eşine suikast girişiminin feci bir hata olduğunu" belirterek Hizbullah'ı destekleyen İran'ı tehdit etmişti. Hizbullah Sözcüsü Afif ise saldırıda tüm sorumluluğu örgütün üstlendiğini bildirmişti.

Şii örgütün yarısı yedek savaşçılardan oluşan yaklaşık 50 bin militanı var, ayrıca bazıları İsrail'in iç bölgelerindeki hedefleri vurabilecek 200 bin kadar füzeye sahip oldukları düşünülüyor. 

Analizde, Hizbullah'ın uzun süreli yıpratma savaşlarına hazırlıklı olduğuna işaret edilerek şu değerlendirmeler paylaşılıyor: 

Hizbullah'ın, İsrail'in ezici askeri üstünlüğü karşısında gösterdiği dayanıklılık, birçok açıdan örgütün bu an için ne kadar hazırlandığını gösteriyor. İsrail'in 1982'de Lübnan'ı işgal etmesinin yarattığı kaos ortamında kurulan grup, daha büyük bir askeri güce karşı isyan saldırılarına yabancı değil.

Amerikan gazetesi Washington Post'un analizinde de Şii örgütün "esnek komuta yapısı ve İran'dan aldığı yardım" sayesinde sağlam durmayı başardığı yazılıyor. 

İsrail Savunma Kuvvetleri'nden (IDF) kimliğinin açıklanmasını istemeyen bir yetkili, Hizbullah'ı "zorlu bir düşman" diye niteliyor. Yetkili, Hizbullah militanlarının daha iyi eğitimli olduğunu ve Suriye'de savaştıktan sonra daha deneyimli hale geldiğini belirtiyor.

Adlarının gizli tutulmasını isteyen Lübnanlı yetkililer, Hizbullah taburları arasında bağımsız komuta yapıları ve iletişim ağları olduğunu, ön saftaki savaşçı ve komutanların esnek hareket edebildiğini söylüyor. Yetkililerden biri Hizbullah'ı "matruşkaya" benzeterek şu ifadeleri kullanıyor: 

Tek bir şey olduğunu sanıyorsunuz ama açtığınızda hepsi birbirinden bağımsız birçok parça ortaya çıkıyor.

Independent Türkçe, France 24, Washington Post 



Musk ve Putin'in "gizli konuşmaları" ABD'yi alarma geçirdi

Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)
Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)
TT

Musk ve Putin'in "gizli konuşmaları" ABD'yi alarma geçirdi

Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)
Amerikan milyarder Elon Musk'ın, ABD'nin en büyük rakiplerinden Vladimir Putin'le düzenli görüştüğüne dair iddialar Washington'da endişe uyandırdı (Reuters)

Teknoloji milyarderi Elon Musk'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le 2022'den beri düzenli iletişim kurduğu öne sürülüyor. 

Amerikan gazetesi Wall Street Journal'ın (WSJ) iletişime geçtiği ve kimliklerinin açıklanmasını istemeyen ABD'li, Avrupalı ve Rus yetkililer, ikilinin hem işle hem de jeopolitik meselelerle ilgili konuştuğunu söylüyor.

Rus istihbaratından bir yetkili, geçen yıl Kremlin'in Musk'la iletişime geçerek, Tayvan üzerinde Starlink uydularını etkinleştirilmesini istediğini iddia ediyor. Bu talebin, Rusya'nın Batı yaptırımlarını atlatmak için giderek daha fazla bel bağladığı Çin'e bir iyilik olarak yapıldığı savunuluyor. Starlink, görüşmelere rağmen Tayvan'da henüz kullanıma açılmadı. Çin'in Washington Büyükelçiliği, iddialarla ilgili yorum yapılmayacağını bildirdi. 

Musk'ın ABD ordusu ve istihbarat kurumlarıyla derin iş bağları bulunuyor. CEO'su olduğu SpaceX, Amerikan devletiyle 2021'de 1,8 milyar dolarlık, detayları gizli tutulan bir anlaşma yapmıştı. Starlinkleri üreten SpaceX, Pentagon ve NASA'ya roket fırlatıcıları da tasarlıyor. 

WSJ'nin aktardığına göre, Musk'ın belirli gizli bilgilere erişim iznine sahip olması da endişe yaratıyor. Musk, Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump'a destek için katıldığı mitingde şunları söylemişti: 

Çok gizli bilgilere erişim iznim var ama şunu söylemeliyim ki, gizli tutmalarının nedeni bunların çok sıkıcı olması.

Pentagon'dan yapılan açıklamada, kişilere sağlanan güvenlik erişimi yetkilerine dair bilgi paylaşılamayacağı belirtildi. ABD'li kaynaklardan biri, Amerikan savunma yetkililerinin Musk ve Putin'in iletişiminden "hoşnut olmadığını" söylüyor. 

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Putin ve Musk arasındaki tek telefon görüşmesinin "uzay teknolojileri ve gelecekteki teknolojik gelişmeler" üzerine yapılan bir konuşmadan ibaret olduğunu savundu. Putin'in ya da Kremlin yetkililerinin Musk'la düzenli görüştüğüne dair iddiaların gerçeği yansıtmadığını öne sürdü.

Musk, Putin'le konuştuğuna dair tek açıklamayı Ekim 2022'de yapmıştı. Teknoloji milyarderi, Nisan 2021'de gerçekleşen konuşmada uzayla ilgili meselelerin ele alındığını söylemişti. 

Putin ise Eylül 2023'te yaptığı açıklamada Musk'ı överek "Kendisi kesinlikle olağanüstü birisi. Bunun kabul edilmesi gerekiyor" demişti.

Haberde, Musk'ın Rusya Devlet Başkanlığı İdaresi Başkan Yardımcısı Sergey Kiriyenko'yla da görüştüğü öne sürülüyor. İkilinin ne konuştuğu bilinmiyor. Tesla CEO'su Musk, iddialarla ilgili yorum yapmayı reddetti.

WSJ, Musk'ın 5 Kasım'da yapılacak başkanlık seçimlerinde Trump'ı desteklediğini hatırlatarak, Putin'le konuştuğuna dair iddialara yönelik şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

Musk, bu yıl Donald Trump'ın seçim kampanyasının önemli bir destekçisi oldu. Trump'ın kazanması halinde yönetimde kendine bir rol de verilebilir. ABD ve müttefikleri son yıllarda Putin'i izole etmiş olsa da, Musk'ın diyaloğu Rus liderle yeniden yakınlaşma sinyali verebilir ve Trump'ın Ukrayna'daki savaş gibi büyük meseleler üzerinde anlaşma yapma arzusunu pekiştirebilir.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Newsweek