Peru'da eşsiz arkeolojik keşif: Antik Moçe kraliçesinin taht odası bulundu

MS 7. yüzyılda yaşayan kadın hükümdarın tasvirleri taht odasının duvarlarını süslüyor (Lisa Trever)
MS 7. yüzyılda yaşayan kadın hükümdarın tasvirleri taht odasının duvarlarını süslüyor (Lisa Trever)
TT

Peru'da eşsiz arkeolojik keşif: Antik Moçe kraliçesinin taht odası bulundu

MS 7. yüzyılda yaşayan kadın hükümdarın tasvirleri taht odasının duvarlarını süslüyor (Lisa Trever)
MS 7. yüzyılda yaşayan kadın hükümdarın tasvirleri taht odasının duvarlarını süslüyor (Lisa Trever)

Peru'da 1300 yıl önce yaşamış kadın bir Moçe hükümdarına ait taht odası bulundu. 

Moçe halkı, özellikle MS 1 ila 8. yüzyıllarda Peru'nun kuzey kısmında yaşıyordu. Süslü bina ve mezarların yanı sıra insan yüzlerini tasvir eden seramikler gibi detaylı sanat eserleri yapmalarıyla biliniyorlar.

Peru'daki arkeolojik kazı alanı Pañamarca'nın 1950'lerdeki keşfinden beri Moçe kültürüne ait çeşitli sanat eserleri ortaya çıkıyor. 

Bu halkın kadın hükümdarlara aşina olduğu bilinse de daha önce kadın bir hükümdara ait bir taht odası bulunmamıştı. 

2018'de başlayan bir çalışma kapsamında Pañamarca'da kazılar yürüten ekip, duvarları sanat eserleriyle süslü bir taht odası keşfetti. 

Keşfi temmuzda yapan ekibin geçen ayki açıklamasına göre odanın sütunlarında, duvarlarında, hatta tahtın üzerinde kadın hükümdarın resimleri var. 

Açıklamada, İnka öncesi Peru'da başka kadın hükümdarlar olduğu bilinmesine rağmen "bir kraliçeye ait taht odasının daha önce ne Pañamarca'da ne de antik Peru'nun başka bir yerinde görüldüğü" ifade ediliyor.

MS 7. yüzyılda yaşadığı düşünülen kraliçeyi çeşitli şekillerde tasvir eden eserlerin birinde kadın, taç giymiş ve kadeh kaldırırken görülüyor.
 

deved
Duvar resimlerinden birinde tahttaki hükümdar kadın, kuşa benzeyen bir adamla konuşuyor (Lisa Trever)

Araştırmacılar ayrıca hükümdara ait olabilecek insan saçı da bulduklarını ve DNA testi yapmayı planladıklarını söylüyor. 

Özellikle insan saçı ve tahtın aşınması, gerçek bir kişi tarafından kullanıldığını gösteriyor. 

Taht odasının duvarlarına, sütunlarına, tahtın kendisine resmedilen sanat eserleri arasında hilal, deniz ve deniz yaratıkları da göze çarpıyor. 

Columbia Üniversitesi'nden sanat tarihçisi Lisa Trever "Pañamarca bizi şaşırtmaya devam ediyor" diyerek ekliyor: 

Sadece ressamlarının bitmek bilmeyen yaratıcılığıyla değil, aynı zamanda eserleriyle antik Moçe dünyasındaki cinsiyet rollerine dair beklentilerimizi altüst ederek de bunu yapıyor.

Hükümdarın kalıntıları veya mezarı henüz bulunmadı. Kazılara liderlik eden antropolog Michele Koons, kraliçenin mezarının yağmalanmış olabileceğini düşünüyor.

Koons, Moçe'nin kadın hükümdarlarıyla ilgili bilgilerin genellikle mezarlardan edinildiğini de ekliyor. 

Yüksek rütbeli kadın mezarlarının muhtemelen yanlış tanımladığını da belirten antropolog, "Yüksek statüye sahip Moçe erkeklerinin gömüleri çoğu zaman 'lord', kadınlarsa 'rahibe' diye tanımlanıyor" diyor. Ancak bu 'rahibelerin' bir kısmı aslında hükümdar olabilir.

Independent Türkçe, Live Science, Popular Mechanics, Panamarca.org



Netanyahu'nun konuşması 7 Ekim saldırısında hayatını kaybedenlerin yakınları tarafından sloganlarla kesildi: Yazıklar olsun sana!

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu 7 Ekim saldırısının yıl dönümünde düzenlenen anma töreninde konuşurken (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu 7 Ekim saldırısının yıl dönümünde düzenlenen anma töreninde konuşurken (Reuters)
TT

Netanyahu'nun konuşması 7 Ekim saldırısında hayatını kaybedenlerin yakınları tarafından sloganlarla kesildi: Yazıklar olsun sana!

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu 7 Ekim saldırısının yıl dönümünde düzenlenen anma töreninde konuşurken (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu 7 Ekim saldırısının yıl dönümünde düzenlenen anma töreninde konuşurken (Reuters)

İbrani takvimine göre 7 Ekim saldırısında hayatını kaybedenlerin yakınları, saldırının birinci yıldönümünde düzenlenen anma töreninde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun konuşmasını böldüler.

7 Ekim saldırısı sırasında öldürülenlerin yakınlarından biri, Netanyahu konuşmasına başlayalı birkaç dakika olmuşken onu bölerek “Benim babam öldürüldü” diye bağırdı. Diğer protestocular da “Yazıklar olsun sana!” diye bağırdı. Bunun üzerine törende kaos yaşandı.

Fransız Haber Ajansı AFP'nin haberine göre konuşması kesilen Netanyahu, saldırının birinci yıldönümü münasebetiyle Kudüs'te düzenlenen anma töreninde kürsüde hareketsiz bir şekilde durarak konuşmasını yarıda kesti.

cvfd
Netanyahu 7 Ekim saldırısını anma töreninde konuşurken onu protesto eden bir adam (AP)

Anma töreni ülke genelinde canlı olarak yayınlandı. Çok sayıda İsrailli, 7 Ekim 2023 tarihindeki Hamas saldırısına yol açan başarısızlıklardan ve halen Gazze Şeridi'nde tutulan rehinelerin şimdiye kadar kurtarılamamasından Netanyahu’yu sorumlu tutuyor.

Öte yandan İsrail Cumhurbaşkanı İzak Herzog, Hamas’ın 7 Ekim saldırısında hayatını kaybedenlerin yakınlarından İsrail devleti adına özür diledi. Herzog, dün Kudüs'te düzenlenen bir tören sırasında yaptığı açıklamada “İsrail Cumhurbaşkanı olarak burada bulunuyorum ve özür diliyorum” ifadelerini kullandı.

scdv
İsrail Cumhurbaşkanı İzak Herzog (DPA)

Herzog'un aksine Netanyahu henüz özür dilemedi. Netanyahu, güvenlik birimlerinin hatalarını kabul etti, ancak soruşturmanın Gazze Şeridi’ndeki savaş sona erdikten sonra yapılmasını istiyor.

Alman Haber Ajansı DPA’nın aktardığına göre Herzog, konuşmasında açıkça “Sevdiklerinizi koruyamadığımız için üzgünüm, devlet ile vatandaşları arasında onların yaşamlarını ve güvenliklerini korumaya yönelik temel sözleşmeye uyamadığımız için üzgünüm” dedi.

Netanyahu, İran'a yönelik saldırılardan bir gün sonra, Ortadoğu'da daha büyük bir bölgesel çatışma korkusunun arttığı bir dönemde yaptığı başka bir konuşmada, İran'a yönelik ‘kesin ve güçlü saldırının hedeflerine ulaştığını’ iddia etti.

Netanyahu, şunları söyledi:

“İran'ın saldırısına misillemede bulunacağımıza söz verdik ve cumartesi günü saldırdık. İran'a yönelik saldırı kesin ve güçlüydü ve tüm hedeflerine ulaştı.”