İsrail neden en çok iç cepheden korkuyor?

Ben-Gvir araçlı saldırı soruşturmasının sonuçlarını beklemeden Araplara ve ailelerine karşı kışkırtma girişimlerine başladı

TT

İsrail neden en çok iç cepheden korkuyor?

İsrail neden en çok iç cepheden korkuyor?

Şu anda birçok cephede savaşan İsrail'in en son isteyeceği şey, Araplara karşı kendi evinde yeni bir cephe açmaktır. Bu, önceden hazırlandığı bir yüzleşmedir. Ancak İsrail bunun diğer cephelere benzemediğini de çok iyi biliyor. Ne uçaklar, ne tanklar, ne de kara kuvvetleri bu cephede işe yaramaz... Basitçe ifade etmek gerekirse böyle bir cephe bütün hesapları alt üst edebilecek bir cephedir.

İsrail'in içindeki Kalansuvalı bir Filistinlinin kullandığı kamyonu dün, Tel Aviv'in kuzeyinde kalabalık bir İsrailli grubun üzerine sürerek bir kişinin ölümüne ve 37 kişinin yaralanmasına yol açtığı olay, İsrail içindeki Filistinlilerin çeşitli cephelerde devam eden açık çatışmaya dahil olacağı yönündeki korkuları artırdı.

İsrail ambulans servisi, altısının durumu ağır, beşinin durumu orta ve 20'sinin durumu hafif olmak üzere 37 kişinin yaralandığını bildirdi. Daha sonra Ichilov Hastanesi yaralılardan birinin öldüğünü açıkladı.

Soruşturmaların engellenmesi

İsrail polisi dün öğle saatleri itibariyle olayın arkasındaki gerçek nedeni ve sıradan bir çarpma mı yoksa başka nedenler mi olduğunu henüz açıklamamış olsa da aşırılık yanlısı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, failin öldürülmesini övmekte gecikmedi. Ben-Gvir ayrıca bunda, İsraillilere silah dağıtımını genişletme politikasının etkili olduğuna inandığını belirtti.

Ben-Gvir, “Eğer bir araba ya da kamyon askerlerin ya da sivillerin bulunduğu bir bölgede hız yapıyorsa ve bunu gören polisler ya da siviller varsa, ateş etmelidirler. Onları tamamen destekliyorum, bu iyi bir atıştı” ifadelerini kullandı.

xcsdvf
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, İsrail'e karşı operasyonlarda yer alan Filistinli Arapları sınır dışı etmek istiyor. (Reuters)

Yedioth Ahronoth, olaydan saatler sonra olayın bir saldırı olup olmadığının halen belirsiz olduğunu ve bunun tartışmalara yol açtığını söyledi.

Polis ‘olayın tüm yönlerinin araştırıldığını’ söylerken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ‘nihai açıklama’ beklediğini duyurdu. Kamyon şoförünün yakınları bunun bir operasyon olduğunu reddederek, yakınlarının ‘bir sağlık sorunu yaşadığını’ öne sürdü. Ben-Gvir ise bunun bir ‘terör’ saldırısı olduğu iddiasında bulunarak, yaşanan olayı İsraillileri Filistinlilere karşı silahlandırma kararının doğruluğunun kanıtı olarak gördü.

Yapılan ön soruşturmaya göre bir otobüs, Mossad ve Askeri İstihbarat Dairesi'ne bağlı Birim 8200'ün de aralarında yer aldığı İsrail istihbarat servislerinin merkezlerinin bulunduğu Glilot Askeri Üssü’nün dışındaki durakta yolcu indirmek için durduğu sırada, bir kamyon otobüse çarparak bazı kişileri ezdi.

Polis ilk olarak olayın güneydeki Kalansuva kentinde yaşayan 49 yaşındaki Rami Natur Nasrallah tarafından gerçekleştirildiğini açıkladı. Ancak daha sonra geri adım atarak, olayın nedenlerini her yönden incelediklerini duyurdu. Ben-Gvir ise bunun bir saldırı olduğunda ısrar etti.

İsrail medya kuruluşları, Ben-Gvir'in suçlamalarını benimseyerek Natur'u saldırı gerçekleştiren bir terörist ilan ederken, diğer medya kuruluşları soruşturmanın sonuçlarını beklemek üzere ‘olay’ terimini kullanmaya devam etti.

xscdfv
Tel Aviv'in kuzeyindeki Glilot'ta bir kamyonun otobüs durağına girmesi sonucu yaralananlardan biri taşınıyor. (İsrail Ambulans Servisi)

Şarku’l Avsat’ın Yedioth Ahronoth'tan aktardığına göre sürücünün ailesi, oğullarının ‘herhangi bir araç saldırısı gerçekleştirmediğini; rahatsızlığı nedeniyle kamyonun kontrolünü kaybettiğini’ söyledi.

İsrail polisi, olay henüz çözülmeden Natur'un evine baskın düzenleyerek, aile üyelerini sorguya çekti. Aile üyeleri ise yaşananların sıradan bir trafik kazası olduğunda ısrar etti.

Rami Natur'un kardeşi Mahmud şunları söyledi: “Bu bir saldırı değildi. Kardeşimin bir hastalığı var. O böyle şeyler yapmaz. O ekmek parasını kazanmaya giden ve evine dönen sıradan bir insan. Bu tür şeylerle ne yakından ne de uzaktan hiçbir ilgisi vardır. Belki kalp krizi geçirdi ya da başına bir şey geldi. Evliydi ve beş çocuğu vardı. Cenazenin bize teslim edilmesini istiyoruz. O sıradan bir insandı, çocuklarının geçimini sağlamak için işe gitti. Bugüne kadar hayatında kimseye zarar vermedi.”

Daha sonra sürücünün araç kullanırken kalp krizi geçirdiği ihtimaliyle, ceset otopsiye gönderildi. Ancak Ben-Gvir önümüzdeki Salı (yarın) ‘terörist aileleri sınır dışı etme yasası’ çıkaracağı tehdidinde bulundu ve ekledi: “Başbakan Binyamin Netanyahu'nun bu yasayı desteklemesini ve tüm Likud üyelerinin bu yasayı geçirmesini bekliyorum.”

Bu olay neden önemli?

Basitçe söylemek gerekirse, İsrail güvenliği için içeriden gelen saldırılarla yüzleşmekten daha karmaşık bir mesele yoktur... Ne kuşatılmış ve yok edilmiş Gazze, ne sınırların ötesindeki Lübnan, ne çok uzaklardaki İran ya da Yemen, ne de ekstra çabayla bir ölçüde izole edilebilecek Batı Şeria… Arapların ve Yahudilerin aynı mahallede yaşadığı, aynı sokakta yürüdüğü, aynı dükkandan alışveriş yaptığı ve birlikte çalıştığı bir cephe bu. İsrailli Yahudilerin Araplarla yüzleşmek zorunda kalmasının anlamı, her Yahudi'nin başına bir güvenlik görevlisi koymak zorunda kalacak olmalarıdır.

İsrail geçen yılki 7 Ekim saldırısından önce de iç cephedeki tehlikenin farkındaydı.

Saldırıdan haftalar önce İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ordunun olası çok cepheli savaşın bir parçası olarak İsrail'deki Arap toplumuyla (İsrail içindeki Filistinliler) yüzleşmeyi simüle eden tatbikatlar yaptığını doğruladı.

xsc
Ambulans personeli, Tel Aviv'in kuzeyinde bulunan Glilot'taki otobüs durağında meydana gelen kaza yerinde (İsrail Ambulans Servisi)

O dönemde Netanyahu'nun Knesset Dışişleri ve Güvenlik Komitesi toplantısında, İsrail'in Gazze Şeridi, Lübnan, Suriye ve muhtemelen İran'ın yanı sıra Batı Şeria ve kendi topraklarında çok cepheli bir savaşa hazırlandığını söylediği aktarılmıştı.

Netanyahu, İsrail ordusunun çok cepheli bir savaş durumunda, Arap toplumunun bazı kesimlerinin İsrail'e karşı güçlerini birleştirmesi ihtimaline karşı hazırlık yapıp yapmadığı sorusuna şu yanıtı verdi: “Bu, böyle bir savaşa yönelik hazırlıkların bir parçası olarak İsrail ordusunun eğitim aldığı bir senaryo. Ordu kesinlikle bu konuyu ele alıyor ve bu olasılığı göz önünde bulundurarak hazırlık yapıyor.”

10 tabur

Netanyahu, 10 askeri taburun İsrail içinde Araplarla karşı karşıya gelme senaryosu için eğitim gördüğünü doğruladı ve bu sayının ‘yeterli olmadığını’, ancak tam da bugün için hazırlandıklarını ve bu konuda donatıldıklarını iddia etti.

Netanyahu'nun o zamanki sözleri ve Ben-Gvir'in bugünkü tutumu, Arapların İsrail'in kendilerine salt güvenlik perspektifinden yaklaştığı yönündeki suçlamalarını doğruluyor.

İsrail, 2021 yazında Gazze Şeridi'ndeki 10 gün süren savaşta, Gazze Şeridi'ne yönelik İsrail saldırganlığına karşı içeride Arap ayaklanmasını andıran ve bazı İsrailli yetkililerin ‘yıkıcı bir iç savaşın habercisi’ olarak nitelendirdiği eşi benzeri görülmemiş Arap-Yahudi çatışmaları karşısında şaşkınlığa uğradı.

Son yıllarda İsrail içindeki Filistinliler, İsraillilere karşı birçok operasyon gerçekleştirdi.



Trump, Beyaz Saray'a geçiş sürecini başlatacak belgeleri hâlâ imzalamadı

Yeni Trump yönetimi, geçiş sürecinde alışılmadık bir yaklaşım benimsiyor (AFP)
Yeni Trump yönetimi, geçiş sürecinde alışılmadık bir yaklaşım benimsiyor (AFP)
TT

Trump, Beyaz Saray'a geçiş sürecini başlatacak belgeleri hâlâ imzalamadı

Yeni Trump yönetimi, geçiş sürecinde alışılmadık bir yaklaşım benimsiyor (AFP)
Yeni Trump yönetimi, geçiş sürecinde alışılmadık bir yaklaşım benimsiyor (AFP)

Beyaz Saray, 2024 seçimlerinin üzerinden iki haftadan fazla zaman geçtiği halde seçilmiş başkan Donald Trump ve ekibinin, geçiş sürecini resmen başlatmak için gereken yasal belgeleri hâlâ tamamlamadığını söylüyor.

Trump'ın 60 gün içinde, ABD Kongre Binası'nın merdivenlerinde başkanlık yeminini etmesi bekleniyor. Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, perşembe günü Trump-Vance ekibinin, Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü Jeff Zients ve Trump yönetimindeki yeni mevkidaşı Susie Wiles'ın da dahil olduğu müzakere çabalarına rağmen "Beyaz Saray ve Genel Hizmetler İdaresi'yle (GSA) anlaşmaları henüz imzalamadığını" söyledi.

Geçen hafta Demokrat Partili Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren, Trump'ın geçiş ekibinin, gerekli etik anlaşmalarını da içeren belgeleri imzalamayarak "yasaları çiğnediğini" söylemişti.

Jean-Pierre, Zients'in Trump'ın geçiş süreci sorumluları Howard Lutnick ve Linda McMahon'la "iletişim kurarak", "birlikte çalışmak ve ihtiyaç duyulan kaynaklara erişim sağlamak istediklerini tekrar tekrar vurguladığını" aktardı.

Jean-Pierre "Bu yüzden etkin ve verimli bir yetki devrinin gerçekleşmesini sağlamak üzere Trump'ın geçiş ekibiyle görüşmeyi sürdürüyoruz ve bu görüşmelerde Beyaz Saray ve yönetimin yardım, hizmetlere ve bilgiye erişim sağlamaya hazır olduğunu sürekli vurguluyoruz" dedi.

Dolayısıyla görüşmeler devam ediyor, biz de sürecin pürüzsüz ilerlemesini istiyoruz ve bunun için çabalıyoruz.

Trump'ın ekibi, imzalı belgeler olmadan yeni yönetimlere sunulan hükümet kaynaklarının hiçbirine ulaşamaz. Ekip, hiçbir hükümet binasına giremez ve yerine gelecekleri Biden yönetimi yetkilileri de dahil olmak üzere halihazırda görevi devam eden hükümet görevlileriyle konuşamaz.

Warren, geçen hafta X'te (Twitter) "Donald Trump ve geçiş ekibi şimdiden yasayı çiğniyor. Bunu biliyorum çünkü yasayı ben yazdım. Göreve gelecek başkanların çıkar çatışmalarını engellemesi ve etik anlaşmasını imzalaması gerekiyor" yazmış ve eklemişti:

Yasadışı yolsuzluk böyle görünüyor.

Adayların, destek hizmetlerinden faydalanabilmek için 1 Eylül'den önce Genel Hizmetler İdaresi'yle bir mutabakat anlaşması imzalaması gerekiyor. 1 Ekim'den önce de federal hükümetle, kurumlara erişim koşulları hakkında bir mutabakat anlaşması imzalaması gerekiyor ve bu anlaşmaya bir etik planı da dahil.

Henüz iki belge de imzalanmadı.

Başkanlık geçişlerini düzenleyen yasalar, hem huzurlu bir yetki devrini mümkün kılmak hem de yeni yetkililerin, ülkenin karşı karşıya olduğu tehditlerle ilgili bilgiler aktarılmadan önce geçici güvenlik izinlerini almasını sağlayarak ulusal güvenliği korumak için var.

11 Eylül 2001'de New York ve Washington'da yaşanan terör saldırılarının ardından, saldırıları soruşturmakla görevlendirilen başkanlık komisyonu, Clinton yönetimiyle George W. Bush yönetimi arasındaki (Yüksek Mahkeme tarafından karara bağlanması aylar süren bir yeniden sayımla sonuçlanan tartışmalı 2000 seçimleri nedeniyle) kesintili geçişin, Bush'un ekibi hız kazanana dek gecikmelere yol açtığını düşünmüştü. Komisyon bu gecikmelerin, özellikle de Bush'un ulusal güvenlik ekibinin onaylanmasını engellediği için ulusal güvenliğe zarar verdiğini belirtmişti.
 

Independent Türkçe