İsrail basını Lübnan'da ateşkes için 60 günlük ateşkes taslağını duyurdu

İsrail tarafından Lübnan'ın güneyinde, Sur şehri yakınlarındaki Abbasiye köyünde bulunan sanayi bölgesine düzenlenen hava saldırısının ardından yaralı bir kişiyi tahliye eden kurtarma ekipleri, 30 Ekim 2024 (AFP)
İsrail tarafından Lübnan'ın güneyinde, Sur şehri yakınlarındaki Abbasiye köyünde bulunan sanayi bölgesine düzenlenen hava saldırısının ardından yaralı bir kişiyi tahliye eden kurtarma ekipleri, 30 Ekim 2024 (AFP)
TT

İsrail basını Lübnan'da ateşkes için 60 günlük ateşkes taslağını duyurdu

İsrail tarafından Lübnan'ın güneyinde, Sur şehri yakınlarındaki Abbasiye köyünde bulunan sanayi bölgesine düzenlenen hava saldırısının ardından yaralı bir kişiyi tahliye eden kurtarma ekipleri, 30 Ekim 2024 (AFP)
İsrail tarafından Lübnan'ın güneyinde, Sur şehri yakınlarındaki Abbasiye köyünde bulunan sanayi bölgesine düzenlenen hava saldırısının ardından yaralı bir kişiyi tahliye eden kurtarma ekipleri, 30 Ekim 2024 (AFP)

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, dün İsrail ve Hizbullah arasında Lübnan’da ateşkese ilişkin bir anlaşma taslağını yayınladı. Ateşkes önerisi 60 günlük bir uygulama süresiyle başlıyor.

Ateşkes taslağına göre bu süre zarfında Lübnan ordusu sınır boyunca konuşlanacak ve Hizbullah'ın Güney Lübnan'daki silahlarına el koyacak.

Taslağa göre İsrail ordusu çatışmaların sona ermesinden itibaren 7 gün içinde Lübnan'ı terk edecek ve yerini Lübnan ordusuna bırakacak. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler Barış Gücü askerlerinin geçişi kolaylaştırılacak.

Times of Israel gazetesi, İsrail sınırı boyunca Lübnanlı 10 bin askerin konuşlandırılacağını aktardı.

Taslakta “60 günün sonunda İsrail ve Lübnan, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 1701 sayılı kararının tam olarak uygulanması ve sınır anlaşmazlıklarının çözümü için ABD aracılığıyla dolaylı müzakereler yürütecek” ifadeleri yer aldı.

ABD liderliğinde İtalya, Fransa, Almanya, İspanya, İngiltere, Lübnan'daki Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü (UNIFIL) ve bölge ülkelerinin yer alacağı yeni bir Uluslararası İzleme ve Uygulama Mekanizması (IMEM) da kurulabilir. Taslağa göre İsrail ‘ihlallere karşı harekete geçmeyi’ seçebilir ve Lübnan topraklarından gelen tehditlere karşılık verebilir.

Eğer Lübnan ya da IMEM silah sevkiyatı ilgilenmiyorsa, İsrail ABD ile istişare ettikten sonra bu tür hedefleri vurabilir. Taslağa göre İsrail, Lübnan üzerinde istihbarat uçuşları yapmaya devam edebilecek, ancak bu uçuşlar çıplak gözle görülemeyecek ya da ses duvarını aşamayacak.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel'den aktardığı habere göre ABD ile İsrail arasında İsrail'in meşru müdafaa hakkını teyit eden bir yan taslak daha bulunuyor. Taslakta ABD'nin ateşkesin uygulanmasında ve Lübnan'ın yükümlülüklerini yerine getirmesinde öncü bir rol oynayacağı belirtiliyor.



Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
TT

Antik Maya kentinin ilk hükümdarının mezarı keşfedildi

Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)
Hükümdarın mezarı, antik Maya kenti Caracol'da bir zamanlar tapınak olan Caana Piramidi'nin yanında bulundu (Caracol Arkeoloji Projesi/Houston Üniversitesi)

Kritik öneme sahip Maya kenti Caracol'un ilk hükümdarı olduğu düşünülen birine ait mezar keşfedildi. Mezarda bulunan eserler dönemin büyük kentleri arasındaki ilişkiye ışık tutuyor.

Maya dünyasının en büyük ve en önemli şehirlerinden Caracol'un nüfusunun zirve döneminde 100 bine ulaştığı tahmin ediliyor. Ancak diğer pek çok Maya şehrinde olduğu gibi, bilinmeyen nedenlerle MS 900 civarında çöküşe geçti.

Kalıntıları Belize'de yer alan antik kentin harabelerindeki kazılar en az 40 yıldır sürüyor. Fakat bugüne kadar yapılan çalışmalarda hiçbir kraliyet üyesine ait mezara rastlanmamıştı. 

Kazılara liderlik eden Houston Üniversitesi arkeologları Diane ve Arlen Chase, etkileyici bir keşifle bu durumu değiştirdi. 

İlk kez Caracol'da bir kraliyet mezarı ortaya çıkaran ekip, bunun kentin bilinen ilk hükümdarına ait olduğunu düşünüyor.

Houston Üniversitesi'nden yapılan açıklamaya göre Te K'ab Chaak adlı kralın mezarı yaklaşık MS 350'ye tarihlendi. Araştırmacılar tahta 331'de çıkan Te K'ab Chaak'ın hanedanının en az 460 yıl varlığını sürdürdüğünü söylüyor.

Field Museum'dan arkeolog Gary Feinman, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Çok erken bir döneme ait hükümdar buldular, ki bu çok önemli ve bir hanedanın kurucusu olduğu iddia ediliyor" diyerek ekliyor: 

Bu büyük bir bulgu.

Araştırmacılar mezarda bulunan kalıntılara dayanarak Te K'ab Chaak'ın 1,7 metre boyunda ve öldüğünde dişi olmayan yaşlı bir adam olduğunu tespit etti.

Chase çifti kalıntılarla birlikte gömülen seramik kapların tarzından mezarın son derece eski olduğu sonucuna vardı. Kırmızı zincifre mineraliyse, çok yüksek statüye sahip birine ait olduğunu anlamına geliyordu.

Arlen Chase "Eşyalar zincifreyle kaplanmışsa kraliyet ailesinin en üst seviyedeki kişileri sözkonusu demektir" diye açıklıyor.

Ekip mezarda yeşim taşından yapılmış üç set kulak süsü de buldu. Maya elitlerinin kullandığı bu değerli eşyalara pek sık rastlanmıyor. 

ghyjudcfv
Çömlek kaplar üzerinde daha önce görülmeyen tasvirler bulundu (Houston Üniversitesi)

Ayrıca mozaik bir ölüm maskesi de keşfeden araştırmacılar bunun çok daha nadir olduğunu belirtiyor. Chase çifti daha önce sadece bir adet ölüm maskesi bulmuştu.

Arkeologlar mezarda gördükleri çömleklerin de etkileyici olduğunu ifade ediyor. Bu kaplarda Mayaların ticaret tanrısı, bir sinek kuşu ve mızrak tutan bir hükümdarla ona adak adayan kişiler resmedilmişti. Bazılarında maymun, baykuş ve nasua gibi hayvanlar tasvir edilmişti. 

Arlen Chase bazı tasarımlar için "Bunları daha önce hiç görmemiştik" diyor.

Araştırmacılar mezardaki bazı eserlerin, yine MS 350'lere tarihlenen diğer iki Caracol mezarındakilere çok benzediğini söylüyor. Bunlar arasında Meksika'nın orta kesiminden gelen yeşil obsidyen bıçaklar ve mızrak fırlatmak için kullanılan bir alet de vardı. 

Ekip bu aletlerin genellikle Caracol'un 1200 kilometre uzağındaki Teotihuacán kentiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor. 

Chase çiftine göre bu durum iki kent arasındaki büyük mesafelere rağmen erken Maya halkının, Orta Meksika topluluklarıyla sanılandan onlarca yıl önce ilişki kurduğuna işaret ediyor. Te K'ab Chak zamanında Teotihuacán'dan Caracol'a yürümek muhtemelen en az 150 gün sürüyordu.

İkili, ellerindeki bulgulara dayanarak kentler arasında ticari ve diplomatik ilişkiler kurulduğunu düşünüyor. Öte yandan bazı uzmanlar net çıkarımlar yapmadan önce daha net kanıtlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Independent Türkçe, Live Science, New York Times, Smithsonian Magazine, Houston Üniversitesi