Hizbullah'ın İsrail'in Metulla kentine düzenlediği füze saldırısında 5 kişi öldü

Hizbullah ile İsrail güçleri arasında devam eden çatışmalar sırasında Lübnan sınırının İsrail tarafında yükselen dumanlar (Reuters)
Hizbullah ile İsrail güçleri arasında devam eden çatışmalar sırasında Lübnan sınırının İsrail tarafında yükselen dumanlar (Reuters)
TT

Hizbullah'ın İsrail'in Metulla kentine düzenlediği füze saldırısında 5 kişi öldü

Hizbullah ile İsrail güçleri arasında devam eden çatışmalar sırasında Lübnan sınırının İsrail tarafında yükselen dumanlar (Reuters)
Hizbullah ile İsrail güçleri arasında devam eden çatışmalar sırasında Lübnan sınırının İsrail tarafında yükselen dumanlar (Reuters)

İsrail medyası bugün (Perşembe) Lübnan'dan ateşlenen bir füzenin İsrail'in kuzeyine düşmesi sonucu beş kişinin öldüğünü ve çok sayıda kişinin de yaralandığını bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın 0404 internet sitesinden aktardığına göre, ülkenin kuzeyindeki Metulla'ya düşen füze nedeniyle beş kişi öldü.

İsrail Kanal 12 televizyonunun haberine göre, Hizbullah'ın bugün İsrail'in kuzeyindeki Metulla kasabasına düzenlediği saldırıda aralarında dört yabancı işçi ve bir İsrailli çiftçinin bulunduğu beş kişi öldü.

DPA'ya göre bir İsrail ordu sözcüsü daha önce yaptığı açıklamada, “Metulla'da aktif hale getirilen uyarıların ardından Lübnan'dan ülkeye giren ve açık bir alana düşen iki füze tespit edildi” dedi.

İsrail ordusu, ‘Orta, Yukarı ve Batı Celile bölgelerinde aktif hale getirilen uyarıların ardından Lübnan'dan ülkeye giren yaklaşık 30 füze tespit edildiğini’ açıkladı.



ABD'de otizm teşhisi 10 yılda üç katına çıktı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

ABD'de otizm teşhisi 10 yılda üç katına çıktı

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

ABD genelinde otizm teşhisi oranları son yıllarda önemli ölçüde arttı ve 2011'le 2022 arasında neredeyse üç katına çıktı.

Çarşamba günü yayımlanan yeni bir analize göre, gelişimsel engellilik teşhisi konan kişi sayısı 10 yıl içinde yüzde 175 arttı.

Araştırmayı yöneten Kaiser Permanente'den Luke Grosvenor yaptığı açıklamada, "Evrensel gelişimsel taramanın iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılması, bu çalışmada bulduğumuz tanı oranlarındaki artışın muhtemelen bir kısmını açıklıyor" dedi.

Oran artışlarının büyüklüğü ve yaş, cinsiyet, ırk ve etnik kökene göre değişkenlik göstermesi, gelişmiş tarama dışındaki faktörlerin de oran artışlarına katkıda bulunduğuna işaret ediyor.

Beyindeki farklılıklardan kaynaklanan otizm bozukluğunun erkek çocuklarda kızlara kıyasla yaklaşık 4 kat daha yaygın olduğu bildiriliyor. Son federal verilere göre yaklaşık 36 çocuktan 1'ine otizm teşhisi konuyor.

Bu sonuçlara ulaşmak için Grosvenor, Kaiser Permanente ve ülke çapındaki diğer sağlık araştırma tesislerindeki doktorlar, büyük sağlık sistemlerine kayıtlı 12 milyondan fazla hastanın verilerini kullandı. Çalışmaları JAMA Network Open adlı akademik dergide yayımlandı.

Otizm tanı oranının 5 ila 8 yaşındaki çocuklar arasında en yüksek olduğunu ve 2011'de 1000 kişi başına 2,3 iken 2022'de 6,3'e yükseldiğini tespit ettiler.

Öte yandan teşhislerdeki en büyük artışın genç yetişkinler, kadınlar ve kız çocukları arasında olduğu bildirildi. Kız çocuklarında yeni teşhisler yüzde 305, erkek çocuklarında teşhisler yüzde 185 arttı.

Araştırmanın yazarlarından Lisa Croen, "Otizm teşhisi konan kadın ve erkekler arasındaki uçurumun daraldığını görüyoruz" dedi.

Bu çok ilginç ama nedenini bilmiyoruz. Bu, gelecekteki araştırmaların keşfetmesi gereken bir yön.

Yetişkin kadınlarda, erkeklerde yüzde 215'lik artışa kıyasla teşhislerde yüzde 315'lik bir artış oldu. Bu durum, gelişmiş araçlar veya sosyal medyadaki genişletilmiş temsille ilgili kadınlarda otizm farkındalığının artmasından kaynaklanıyor olabilir.

Artış özellikle 26 ila 34 yaşındaki yetişkinlerde dikkat çekiciydi ve teşhislerde yüzde 450'lik bir artış görüldü.

Yazarlar, "Burada bildirilen oranların yetişkinlerde, özellikle de yaşlı kadın yetişkinlerde [teşhisin] gerçek yaygınlığını göstermeme ihtimali var, çünkü birçoğu çocuklukta taranmamış ve teşhis edilmemiş olabilir" diye yazdı.

Bununla birlikte bulgularımız ABD'deki otistik yetişkin nüfusunun artmaya devam edeceğini gösteriyor ve genişletilmiş sağlık hizmetlerine duyulan ihtiyacın altını çiziyor.

Irklara göre de farklılıklar bildirildi; teşhis oranları yerli çocuklar ve yetişkinler arasında en yüksek seviyede. Bunun nedeni, yerli topluluklarla belirli ruh sağlığı kaynak ağı konumları arasındaki yakınlık olabilir. Her ne kadar Amerikan Yerlileri veya Alaska Yerlileri arasında daha yüksek zihinsel ve fiziksel engellilik yaygınlığı bildirilmiş olsa da.

Siyah, Asyalı, Amerikan Yerlisi veya Alaska Yerlisi ve Hispanik çocuklar arasında artışlar beyaz çocuklara kıyasla daha fazla.

Çalışma, muhtemelen Kovid-19 salgınının yol açtığı sağlık hizmeti kesintileri nedeniyle 2020'de tanılarda artış olmadığını belirtti. Oranlar 2020'den sonra sıçradı ve 2021 ve 2022'de önceki yıllara göre daha yüksek oldu.

Raporda, "Bunun teşhis hizmetlerine artan erişimi mi yoksa teşhis yaygınlığındaki gerçek bir artışı mı yansıttığına dair daha fazla araştırma yapılması gerekiyor" dendi.

Independent Türkçe