Ukraynalı liderler: Hayatta kalmamız ABD yardımına bağlı

Trump'ın zaferi, Putin'in yaklaşık 10 bin Kuzey Kore askeriyle desteklenerek ilerlediği, Kiev için tehlikeli bir dönemde gerçekleşiyor.

ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Trump Tower'daki bir buluşma sırasında el sıkışıyor (AP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Trump Tower'daki bir buluşma sırasında el sıkışıyor (AP)
TT

Ukraynalı liderler: Hayatta kalmamız ABD yardımına bağlı

ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Trump Tower'daki bir buluşma sırasında el sıkışıyor (AP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Trump Tower'daki bir buluşma sırasında el sıkışıyor (AP)

Vladimir Putin'in güçleri ilerleyişini hızlandırırken Ukraynalı liderler, Donald Trump'ın Rusya'ya karşı savaşa yardım göndermeyi sürdürmesine dair çaresizliklerini dile getirdi.

ABD'nin savaş mağduru ülkeye yardımlarının düzeyini eleştiren seçilmiş başkanın, Ukrayna'dan çekileceğine dair yaygın korkular var.

Ukrayna Parlamentosu'nun Dış Politika ve Parlamentolar Arası İşbirliği Komitesi'nin başkanı Oleksandr Merezhko, Ukrinform'a şöyle dedi:

Seçimler gayet beklenen bir şekilde sonuçlandı. Amerika demokratik bir ülke ve bu tür siyasi değişiklikler olağan.

Parlamento komitesinin başkanı "Ukrayna'ya yardımın, Cumhuriyetçileri ve Demokratları birleştirmesinin" ve iki partinin de desteğini almayı sürdürmelerinin kritik olduğunu vurgulayarak ekledi:

Artık yeni ABD Başkanı'nın ekibiyle yapıcı ilişkiler geliştirmeye yönelik oldukça zorlu bir dönem başlıyor. Bu son derece önemli çünkü hayatta kalmamız Amerikan yardımlarının sürdürülmesine bağlı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Donald Trump'ın ABD başkanlık seçimlerindeki zaferini kutlayarak şöyle dedi:

Başkan Trump'ın küresel ilişkilerde "güç yoluyla barış" yaklaşımına bağlılığını takdir ediyorum. Bu tam olarak Ukrayna'da adil barışa fiilen yaklaşmamızı sağlayacak bir ilke. Başkan Trump'ın kararlı liderliğiyle güçlü bir Amerika Birleşik Devletleri dönemini sabırsızlıkla bekliyoruz. Birleşik Devletler'de iki partinin de Ukrayna'ya güçlü desteğinin süreceğine güveniyoruz. İki ülkeye de yararlı olacak, karşılıklı fayda sağlayan siyasi ve ekonomik işbirlikleri geliştirmekle ilgileniyoruz.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiha de X'te (Twitter) şöyle yanıt verdi:

Başkan Zelenski ve Başkan Trump arasında uzun soluklu, yapıcı ve sonuç odaklı bir diyalog var. Ukrayna-ABD stratejik işbirliğini güçlendirmek ve kapsamlı, adil ve kalıcı barışı yaklaşmak için birlikte çalışacağız. Amerika'nın kararlı liderliğine güveniyoruz.

Ukrayna Genelkurmay Başkanı Oleksandr Sırski, Telegram'dakai açıklamasında cephedeki durumun "zorluğunun sürdüğünü" ve bazı bölgelerde "Ukrayna birimlerinin kaynaklarının sürekli yenilenmesi gerektiğini" söylemişti.

Öte yandan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya Devlet Başkanı'nın seçim zaferini kutlamak üzere Trump'ı aramayı planlamadığını belirtmişti.

Peskov "Başkanın Trump'ı seçimlerle ilgili tebrik etme planlarından haberdar değilim" demişti.

Devletimize karşı savaşa hem doğrudan hem dolaylı yoldan dahil olan, dostça yaklaşmayan bir ülke hakkında konuştuğumuzu unutmayalım.

Donald Trump'ın zaferinin ardından Birleşik Krallık'ta Liberal Demokrat lider Sör Ed Davey, Başbakan Keir Starmer'a Avrupalı liderlerden oluşan bir "Ukrayna'yı Kurtarma" zirvesi düzenlemesi için çağrı yapmıştı.

Trump daha önce Ukrayna'nın, Vladimir Putin'le anlaşmaya, güçleri bölgeyi işgal ederek kanlı ve uzun süreli bir çatışmaya yol açmadan önce varması gerektiğini söylemişti.

Geçen ay, podcast sunucusu Patrick Bet-David'le röportajı sırasında Trump "Bunun daha başlamadan çözülmesi gerekiyordu. Çok kolay olurdu. Eğer başkanımızın azıcık beyni olsaydı çözmesi çok kolaydı" demişti.

ABD, Joe Biden'ın döneminde Ukrayna'ya hem silah hem de bütçe desteği olarak onlarca milyar dolarlık yardım yapmıştı.

CNN, Biden yönetiminin Trump başkanlığı devralmadan önce Kiev'e olabildiğince destek göndermeyi planladığını aktarıyor.
 

Görsel kaldırıldı.
Kuzey Kore birlikleri cephede görüldü (KNS aracılığıyla KCNA/AFP)

Bu durum, New York Times'ın aktardığına göre Kuzey Kore birliklerinin Rusya'nın Kursk bölgesinin büyük bir bölümünü işgal eden Ukrayna güçleriyle ilk kez çatışmasına denk düşüyor.

Ukraynalı bir yetkili, çatışmanın sınırlı olduğunu ve muhtemelen Ukrayna hatlarındaki boşlukları saptamayı amaçladığını söylemişti.

Independent Türkçe



Guyana her yurttaşına 100 bin Guyana Doları yatırmaya karar verdi

Esequibo bölgesi Guyana topraklarının üçte ikisini oluşturuyor (Reuters)
Esequibo bölgesi Guyana topraklarının üçte ikisini oluşturuyor (Reuters)
TT

Guyana her yurttaşına 100 bin Guyana Doları yatırmaya karar verdi

Esequibo bölgesi Guyana topraklarının üçte ikisini oluşturuyor (Reuters)
Esequibo bölgesi Guyana topraklarının üçte ikisini oluşturuyor (Reuters)

Güney Amerika ülkesi Guyana, petrol rezervlerinden elde ettiği geliri halkla paylaşacak.

Guyana yönetiminden yapılan açıklamada, 18 yaş üstü her yurttaşa 100 bin Guyana Doları (yaklaşık 16 bin 300 TL) hibe edileceği bildirildi. Ödemeden yararlanmak isteyenlerin geçerli bir pasaport ya da kimliğe sahip olması gerekli. Buna ek olarak yurtdışında yaşayan Guyanalılar da ödemelerden faydalanabilecek. Ancak bu kişilerin hibeyi almak için ülkeye gitmesi isteniyor.

Guyana Devlet Başkanı Irfaan Ali, bu adımı atmadan önce binlerce vatandaşla ve yetkiliyle görüştüklerini belirterek, herkesten "son derece olumlu geribildirimler aldıklarını" ifade etti. Ali, özellikle hayata yeni atılan gençlere kolaylık sağlamak istediklerini de sözlerine ekledi.

Guyana'nın nüfusu yaklaşık 810 bin, yurtdışında yaşayan Guyanalı sayısıysa 400 bin civarında. Venezuela, Surinam ve Brezilya'ya komşu Güney Amerika ülkesi, 2015'te büyük bir petrol rezervinin keşfiyle gelirlerini artırma fırsatı yakalamıştı. 2019'dan beri petrol çıkarma çalışmalarını hızlandırmış ve ekonomisini üç kat büyütmüştü. 

Dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri haline gelen Guyana, 2022'de Atlantik kıyısındaki petrol çalışmalarından 12,6 trilyon Guyana Doları (yaklaşık 2 trilyon TL) gelir elde edildiğini bildirmişti. 

Medya analisti ve girişimci Alex Graham, petrol rezervlerinin keşfinden önce Guyana'nın bölgedeki en düşük gayrisafi yurtiçi hasılaya sahip ülkelerden biri olduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor: 

Bizim yaşadıklarımızı yaşamadıysanız, bu akıl almaz büyümenin ne anlama geldiğini anlayamazsınız. Bu büyümenin yaşam kalitesine etkisini görmek için zaman lazım ama ekonomik büyümenin vatandaşların giderek daha yüksek bir yaşam kalitesine erişmesini sağlayacak altyapı projelerine dönüştüğünü görüyoruz.

Guyanalı öğretmen Keanu Thomas, özellikle Esequibo bölgesindeki yerliler için böyle bir hibenin faydalı olacağını belirtiyor. 25 yaşındaki öğretmen, köylülerin hem ev ihtiyaçlarını karşılayabileceğini hem de tarım yatırımları yapabileceğini ifade ediyor.

Diğer yandan Georgetown Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Richard Rambarran, hibenin genel anlamda iyi bir adım olduğunu belirtirken, enflasyon üzerinde zincirleme bir etki yaratabileceğine de işaret etti. 

Esequibo krizi

Petrol rezervlerinin yer aldığı Esequibo bölgesi, Guyana ve Venezuela arasında krize yol açmıştı. Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun 3 Aralık'ta düzenlediği referandumda katılımcıların yüzde 95'i Esequibo'nun ilhakına destek vermişti. Bunun üzerine mecliste alınan kararla Esequibo'nun Karakas yönetimine bağlı özerk bir bölge haline getirileceği duyurulmuştu. 

Bölge üstünde hak iddia eden Karakas yönetimi, Esequibo'da faaliyet gösteren petrol şirketlerinden de faaliyetlerini durdurmalarını istemişti. Söz konusu firmalar arasında yer alan Amerikan petrol devi ExxonMobil, "Hiçbir yere gitmiyoruz" diyerek petrol ve gaz arama çalışmalarının sürdürüleceğini söylemişti.

Öte yandan referandumun ardından artan gerginlik üzerine Venezuela lideri Maduro ve Guyana lideri Ali, 14 Aralık'ta görüşmüştü. Taraflar, ihtilafı çözmek için savaş yerine diplomatik kanalların kullanılmasında anlaştıklarını duyurmuştu.

Independent Türkçe, Guardian, El Pais