Eski CIA Direktörü Panetta: Trump, Netanyahu'ya açık çek verecek

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)
TT

Eski CIA Direktörü Panetta: Trump, Netanyahu'ya açık çek verecek

İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)
İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda öldürülenlerin sayısı 43 bin 469'a, yaralı sayısı da 102 bin 561'e yükseldi (AFP)

Eski CIA Direktörü Leon Panetta, ABD'deki başkanlık seçimini kazanan Donald Trump'ın İsrail'e savaşla ilgili "açık çek" vereceğini söyledi.

Panetta, Birleşik Krallık Gizli İstihbarat Servisi'nin (MI6) eski direktörü Sör Richard Dearlove'la birlikte yaptığı One Decision podcast'te, Trump'ın yönetime gelmesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun daha çok güçleneceğini belirtti ve ekledi:

Ortadoğu'da Netanyahu'ya açık çek vereceğini düşünüyorum. 'Ne yaparsan yap, ne planlarsan planla, kimin peşinden gitmek istersen iste, benim onayımı alırsın' diyecek.

2009-2011'de CIA'in direktörlüğünü yapan Panetta, Ortadoğu'daki krizin gidişatını Netanyahu'nun planlarının belirleyeceğini, savaşı genişletip İran'la çatışmaya girmesi halinde topyekun savaşın bölgede içinden çıkılmaz sorunlar yaratabileceğini ifade etti.

Eski ABD Başkanı Barack Obama yönetiminde 2011-2013'te Savunma Bakanı olarak da görev yapan 85 yaşındaki siyasetçi, Ukrayna savaşı konusunda Trump'ın Rusya'nın lehine bir politika izleyeceğini savundu.

Eski CIA direktörü, Cumhuriyetçi liderin Ukrayna'yı anlaşmaya zorlayabileceğini ve Rusya'nın işgal ettiği toprakları elinde tutmasını sağlayabileceğini öne sürdü. Ancak Panetta, tüm bunların karmaşık bir diplomatik süreç içerdiğini ve Trump'ın buna dair yeterli deneyimi olmadığını savunarak şöyle devam etti: 

Ben olsam daha tecrübeli birini, bir dışişleri bakanını ya da savunma bakanını seçerdim. Ukrayna için adil bir anlaşma oluşturması ve Rusya'nın da bunu kabul etmesini sağlaması amacıyla onu görevlendirirdim.

Diğer yandan Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC'nin analizinde, Trump'ın Netanyahu'ya her istediğini vermesinin garanti olmadığı yazılıyor. 

İsrail'in eski Washington Büyükelçisi Michael Oren, Trump'ın "masraflı olduğu gerekçesiyle savaşları sevmediğini" belirtirken, işgal altındaki bölgelerdeki Yahudi yerleşimlerine de sıcak bakmadığına işaret ediyor.  

BBC'nin Ortadoğu muhabiri Lucy Williamson'ın kaleme aldığı analizde, Trump'ın bu tutumunun, Netanyahu'nun radikal sağcı koalisyon ortaklarını rahatsız edebileceği belirtiliyor. 

Öte yandan ilk döneminde Trump, Tel Aviv lehine tartışmalı kararlar da almıştı. Cumhuriyetçi lider, 6 Aralık 2017'de Kudüs'ü İsrail'in "başkenti" olarak tanımış, ülkesinin Tel Aviv'deki büyükelçiliğini 14 Mayıs 2018'de buraya taşımıştı. 

Trump ayrıca 2019'da imzaladığı kararnameyle "İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini" de resmen tanımıştı. İsrail, Suriye toprağı olan Golan Tepeleri’ni 1967'den bu yana işgal altında tutuyor. Buna ek olarak İran'a karşı katı tavrı Tel Aviv yönetiminden takdir toplamıştı.

Independent Türkçe, Guardian, BBC



Endonezya Devlet Başkanı, Trump ile yaptığı tebrik görüşmesinin videosunu yayınladı

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
TT

Endonezya Devlet Başkanı, Trump ile yaptığı tebrik görüşmesinin videosunu yayınladı

Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)
Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto ve ABD Başkanı seçilen Donald Trump (yerel medya)

Endonezya'nın yeni Devlet Başkanı Prabowo Subianto, Donald Trump'ı yeniden ABD başkanı seçilmesi dolayısıyla tebrik ettiği telefon görüşmesinin videosunu yayınladı.

Resmi bir ziyaret için Washington'da bulunan Prabowo, yaklaşık üç dakikalık telefon görüşmesini dün (Pazartesi) resmi sosyal medya hesapları üzerinden paylaştı.

X platformu üzerinden siyah beyaz olarak yayınlanan videoda, Prabowo’nun yeniden ABD başkanı seçilen Trump’la konuştuğu görülüyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN'den aktardığı habere göre eski bir komutan olan Prabowo, telefon görüşmesinde ABD’deki eğitimine atıfta bulundu ve ABD'nin seçilmiş başkanına birkaç kez ‘Sir’ (efendim) diye hitap etti.

Prabowo videoda, “Nerede olursanız olun, sizi şahsen tebrik etmek için seyahat etmeye hazırım efendim” derken, Trump da “Bu çok hoş. Bunu ne zaman isterseniz yaparız” diye cevap verdi.

Trump, Endonezya'da ‘harika bir iş’ çıkardığı için Prabowo ile ‘gurur duyduğunu’ söyledi ve ona “İngilizceniz çok iyi” dedi. Prabowo da 1980'lerde ABD'de subay olarak aldığı eğitime gönderme yaparak şu cevabı verdi: “Tüm eğitimimi ABD’de aldım efendim.”

Telefon görüşmesinde Prabowo, bu yılın başlarında Trump'a yönelik suikast girişiminden duyduğu şoku dile getirdi ve seçilmiş başkanı ‘uygun olduğu bir zamanda’ tekrar aramak istediğini yineledi. Trump ise Prabowo'ya, “Siz çok iyi bir insansınız ve bunu takdir ediyorum. Bu kolay değil” dedi. Videoda Trump'ın Prabowo’ya şunları söylediği duyuluyor: “Beni istediğiniz zaman arayabilirsiniz... Bu benim numaram. Sizinle konuşmak büyük bir onur. Yakında görüşeceğiz.”

Endonezya Devlet Başkanı'nın X platformundaki paylaşımı 2,5 milyondan fazla görüntülenme aldı.

Prabowo'nun ofisinden yapılan açıklamada, Endonezya Devlet Başkanı'nın pazar günü Washington'a vardığı ve bugün (Salı) Beyaz Saray'da Başkan Joe Biden ile bir araya geleceği belirtildi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ziyaret doğrulanırken iki liderin ‘ABD-Endonezya ilişkilerinin 75. yıldönümünü kutlayacakları’ ve ‘ABD-Endonezya iş birliğini güçlendirmenin yolları üzerine konuşacakları’ ifade edildi.

Prabowo'nun ABD'deyken Trump ile görüşüp görüşmeyeceği ise henüz belli değil.

Prabowo'nun ABD ziyareti, hafta sonu Pekin'e yaptığı ve Çin lideri Şi Cinping ve diğer üst düzey yetkililerle ikili görüşmeler gerçekleştirdiği ziyaretin ardından gerçekleşti.

Endonezya Devlet Başkanı göreve geldiğinden bu yana ilk resmi yurtdışı ziyareti olarak Çin'i seçti. İki liderin görüşmesinin ardından yapılan ortak açıklamada, iş birliğinin güçlendirilmesi ve stratejik ortaklığın geliştirilmesi vurgulandı.