Çin, Soğuk Savaş'tan kalma uçağını yeniledi: Nükleer başlık taşıyabiliyor

ABD, bombardıman uçağının "havalanmadan vurulması gerektiğini" söylüyor.

Modernize edilmiş H-6'nın Amerikan üslerine doğrudan saldırı düzenleyebileceği belirtiliyor (Reuters)
Modernize edilmiş H-6'nın Amerikan üslerine doğrudan saldırı düzenleyebileceği belirtiliyor (Reuters)
TT

Çin, Soğuk Savaş'tan kalma uçağını yeniledi: Nükleer başlık taşıyabiliyor

Modernize edilmiş H-6'nın Amerikan üslerine doğrudan saldırı düzenleyebileceği belirtiliyor (Reuters)
Modernize edilmiş H-6'nın Amerikan üslerine doğrudan saldırı düzenleyebileceği belirtiliyor (Reuters)

Çin ordusu, Soğuk Savaş'tan kalma bombardıman uçağını, nükleer başlıklı balistik füzeler taşıyacak şekilde yeniledi. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Çin Hava Kuvvetleri'nin stratejik bombardıman uçağı Şian H-6'yı yenileyerek daha güçlü hale getirdiğini yazıyor. 

Savunma analistleri ve Pentagon'un raporlarına göre, yenilenmiş H-6 bombardıman uçaklarından bazıları nükleer başlıklı balistik füze taşıyabiliyor. Aynı modelin diğer versiyonlarıysa birden fazla uzun menzilli gemisavar ve kara saldırı füzesi taşıma kapasitesine sahip. 

Bombardıman uçaklarının havada yakıt ikmali yapabildiği, bu sayede Çin anakarasından havalanıp, ABD'nin Batı Pasifik'teki Guam ve diğer büyük üslerinde yer alan hedefleri vurabileceği belirtiliyor. 

ABD, II. Dünya Savaşı'nda kullandığı ünlü bombardıman uçağı B-52'nin yapımını 1962'de durdurmuştu. Çin ise 1959'da Sovyet yapımı Tupolev Tu-16'nın lisanslı üretim versiyonu olarak hizmete sunduğu H-6'yı üretmeyi sürdürüyor. ABD Donanması'ndan emekli denizaltı subayı Thomas Shugart, Çin Hava Kuvvetleri'nin elinde yaklaşık 230 adet H-6 bombardıman uçağı olduğunu savunuyor.  

Amerikan ve Tayvanlı askeri analistlere göre savaşta bu bombardıman uçakları, özellikle gemiler ve karadaki hedefler için ciddi tehlike oluşturabilir. Shugart, Çin'in muhtemel Tayvan işgalinde karargahları, iletişim tesislerini ve lojistik merkezleri hedef alacağını belirterek şunları söylüyor: 

H-6'ların bu ve benzer operasyonların hepsinde kullanılacağını düşünüyorum.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Mitchell Havacılık ve Uzay Araştırmaları Enstitüsü'nden emekli ABD Hava Kuvvetleri Korgenerali David Deptula, ABD'nin olası savaş durumunda H-6'ları havalanmadan yok etmesi gerektiğini söylüyor ve ekliyor: 

Mantıklı bir savaş planında bu uçaklar, havalanmadan önce hedef alınmalı.

Çin'in H-6 bombardıman uçaklarını 14 Kasım'da Tayvan çevresinde düzenlediği tatbikatta havalandırdığı da bildirilmişti. Tayvan Savunma Bakanlığı, Çin'in "Müşterek Kılıç-2024B" adlı tatbikatı kapsamında ada çevresinde 153 savaş uçağı, 14 savaş gemisi tespit edildiğini, bunlardan üçünün H-6 bombardıman uçağı olduğunu savunmuştu.

Reuters, Çin Savunma Bakanlığı'nın görüş taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor.  

Çin - Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, Reuters, Global Times



İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
TT

İsrail, Gazze'deki savaş suçları davalarının yüzde 88'ini iddianame hazırlamadan kapattı

Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)
Gazze'deki savaş suçlarıyla ilgili soruşturmaların 10'da 9'u suçlama yöneltilmeden kapatıldı. (Reuters)

Londra merkezli Silahlı Şiddete Karşı Eylem (Action on Armed Violence-AOAV) adlı kuruluş tarafından yayınlanan bir rapor, Gazze Şeridi'ndeki savaşın başlamasından bu yana İsrail askerleri tarafından işlenen savaş suçları ya da suiistimallerle ilgili olarak İsrail ordusu tarafından açılan her 10 soruşturmadan yaklaşık 9'unun herhangi bir suçlama yöneltilmeden kapatıldığını ortaya koydu.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian'dan aktardığına göre AOAV, Ekim 2023 ile Haziran 2025 sonu arasında İsrail ordusunun Gazze Şeridi veya Batı Şeria'daki güçleri tarafından sivillere zarar verildiği iddiaları üzerine bir soruşturma yürüttüğünü veya yürüteceğini söylediği 52 vakaya ilişkin İngilizce medyada haberler bulduğunu bildirdi. Söz konusu vakalar bin 303 Filistinlinin öldürülmesi ve bin 880 kişinin yaralanmasını içeriyor.

frgty
Yardım dağıtım noktasında vurularak öldürülen oğlu için gözyaşı döken Filistinli bir anne (EPA)

AOAV, soruşturmaların yüzde 88'inin çözülemediğini ve herhangi bir suçlama getirilmediğini kaydetti. Bunlar arasında Şubat 2024'te Gazze Şeridi'nde un kuyruğunda bekleyen en az 112 Filistinlinin öldürülmesi ve Mayıs 2024'te Refah'taki bir kampta 45 kişinin ölümüne neden olan hava saldırısı da yer alıyor.

Refah'taki bir dağıtım noktasından yiyecek almaya giden 31 Filistinlinin 1 Haziran'da İsrail güçlerinin ateş açması sonucu öldürülmesiyle ilgili soruşturma ise halen sonuçlanmadı.

AOAV ekibinden Iain Overton ve Lucas Tsantzouris, “İstatistikler, İsrail'in, güçlerinin savaşla ilgili ihlal suçlamalarını içeren davaların büyük çoğunluğunda sonuca ulaşamayarak ya da suçsuz olduğunu kanıtlayamayarak bir ‘cezasızlık modeli’ yaratmaya çalıştığını gösteriyor” dedi.

cvdfgt
Gazze Şeridi'ndeki bir yardım dağıtım noktasında yaşanan ölüm vakasının ardından Şifa Hastanesi’nin önünde kanlar içindeki bir ambulans sedyesini taşıyan Filistinliler (EPA)

İsrail ordusu, ‘askeri polis tarafından onlarca soruşturma açıldığını ve bu soruşturmaların çoğunun halen devam ettiğini’ bildirdi.

Ordu tarafından yapılan açıklamada, “Kuvvetlerimizin görevi kötüye kullandığına dair her türlü ihbar, şikâyet ya da iddia, kaynağı ne olursa olsun bir ön inceleme sürecinden geçer. Bazı durumlarda kanıtlar askeri polis tarafından cezai soruşturma başlatılması için yeterli olurken, diğer durumlarda sadece bir ön soruşturma yürütülür” ifadeleri yer aldı.

Açıklama şöyle devam etti: “Bu vakalar, İsrail Genelkurmay Başkanlığı Gerçekleri Araştırma ve Değerlendirme Mekanizması olarak bilinen bir mekanizma tarafından, kuvvetlerin suç teşkil eden bir suiistimalde bulunduğuna dair makul bir şüphe olup olmadığının belirlenmesi için değerlendirmeye sevk edilir.”

İnsan hakları örgütleri bu sistemi eleştirerek soruşturmaların yıllar sürebileceğini söylüyor.