İsrail ordusu: Stratejik bir başarı elde ettik ve Hizbullah'ın hata yapması halinde saldırmaya hazırızhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5086577-i%CC%87srail-ordusu-stratejik-bir-ba%C5%9Far%C4%B1-elde-ettik-ve-hizbullah%C4%B1n-hata-yapmas%C4%B1-halinde
İsrail ordusu: Stratejik bir başarı elde ettik ve Hizbullah'ın hata yapması halinde saldırmaya hazırız
İsrail-Lübnan sınırında bekleyen tankların yanında yürüyen İsrail askerleri, 28 Kasım 2024. (Reuters)
İsrail Ordusu Kuzey Komutanlığı Komutanı Tümgeneral Ori Gordin bugün yaptığı açıklamada, ordunun Hizbullah'ı birkaç yıl geriye götürme operasyonlarında başarılı olduğunu söyledi ve bunu ‘stratejik bir başarı’ olarak nitelendirdi.
Ordudan yapılan açıklamada Gordin'in, İsrail'in Hizbullah milislerinin Güney Lübnan'a dönmesine izin vermeyeceğini söylediği aktarıldı.
İsrail'in Güney Lübnan'ın Nebatiye kasabasına düzenlediği saldırıda hasar gören bir bina, 28 Kasım 2024. (Reuters)
İsrailli komutan, ülkesinin belirlediği şartlara uygun olarak güçlerinin Lübnan'la verilen ateşkes kararını sıkı bir şekilde uygulayacağını vurgulayarak, Hizbullah'ın hata yapması durumunda güçlerinin ‘saldırmaya ve savaşmaya hazır’ olduğunu belirtti.
Yukarı Celile'de Lübnan sınırına yakın Avivim tarım yerleşiminin dışında İsrail ordusuna ait zırhlı araçlar ve İsrail askerleri, 28 Kasım 2024. (AP)
Lübnan'da çarşamba günü şafak vakti yürürlüğe giren ateşkes, İsrail ile Hizbullah arasındaki son çatışmaları sona erdirdi. Söz konusu çatışmalar Hizbullah’ın Gazze’ye destek cephesini açtığını duyurduğu 8 Ekim 2023 tarihinden bu yana devam ediyordu.
İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5086750-i%CC%87ki-farkl%C4%B1-insans%C4%B1-t%C3%BCr%C3%BCn%C3%BCn-ayn%C4%B1-yer-ve-zamanda-ya%C5%9Fad%C4%B1%C4%9F%C4%B1-ke%C5%9Ffedildi
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildi
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
1,5 milyon yıllık ayak izleri, iki hominin türünün aynı zamanda ve aynı yerde yaşadığını ortaya koydu.
6 ila 7 milyon yıl önce büyük maymunlardan ayrılan hominin grubunun hâlâ yaşayan tek üyesi Homo sapiens, yani modern insanlar.
Bilim insanları, bu grubun eski üyelerinin aynı ekosistemleri paylaştığını bilse de ellerinde ne kadar yakından etkileşime girdiklerini gösteren bir kanıt yoktu.
Kenya'daki Turkana Gölü kıyısında bir dizi ayak izinin keşfi, araştırmacılara aradıkları kanıtı verdi.
2021'de keşfedilen ve 1,5 milyon yıl önceye tarihlenen izler, Homo erectus ve Paranthropus boisei'ye ait.
Homo erectus'un modern insanların doğrudan atası olduğu tahmin edilirken, Paranthropus boisei maymunlara daha çok benzeyen başka bir cinse ait.
Bulgularını hakemli dergi Science'ta dün (28 Kasım) yayımlayan araştırmacılar, Paranthropus boisei'ye ait 12 iz saptadı. Ayak izlerinin aynı kişi tarafından bırakıldığı tahmin edilirken, Homo erectus'a ait üç iz farklı kişilerin gibi görünüyor.
Araştırmacılar iki türün de iki ayak üzerinde yürüdüğünü ancak yürüme biçimlerinin farklı olduğunu belirledi.
Makalenin yazarlarından Dr. Neil T. Roach "Homo erectus'a atfettiğimiz izlerde, bizimkilere çok benzeyen ayak izleri görüyoruz" diyerek ekliyor:
Sert ayakları varmış ve bir şeylere basarken önce topuklarını kullanıyor, sonra da ayak parmaklarını itiyorlar gibi görünüyor.
Paranthropus boisei ise muhtemelen daha çok insan ve şempanze arasında bir ayağa sahipti. Seri halinde bıraktığı izleri analiz eden ekip, nispeten hızlı yürüdüğünü de saptadı.
Nasıl etkileşime geçtiler?
Bölgede bulunan kemik fosilleri de iki türün aynı ortamda yaşadığını gösteriyor. Ancak fosiller çok daha geniş bir zaman aralığını kapsarken iki ayak izi arasında birkaç saat veya birkaç gün olduğu tespit edildi. Bu da insanların bu eski akrabalarının belki de beraber yaşadığına işaret ediyor.
Dr. Roach "Geçerken birbirlerine el sallamamış olabilirler ancak bunlar, kesinlikle aynı yerden geçen ve kolayca etkileşime girebilecek iki tür" diyor.
ABD'deki Chatham Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Kevin Hatala da iki tür için "İlk kez birbirleriyle yan yana yaşadıklarını biliyoruz" diyor:
Bu kadar yakın yaşarken muhtemelen birbirlerinin varlığından haberdardılar. Bu da rekabet ve bir arada yaşamayla ilgili bazı ilginç soruları akla getiriyor.
Bilim insanları Paranthropus boisei'nin otçul, Homo erectus'un da hepçil beslendiğini tahmin ediyor. Bu nedenle iki hominin türü arasında bir rekabet yaşanma ihtimali düşük görünüyor.
Bu dönemde bölgenin sıcak ve yağmurlu bir iklime sahip olduğu ve geniş kaynaklar sunduğunu söyleyen araştırmacılar, iki türün, domuzlar ve kılıç dişli kaplanlarla beraber yaşadığını ekliyor.
Ayrıca bölgede bulunan ayak izleri, devasa kuşların da burada yaşadığını gösteriyor.
Bilim insanları Homo erectus'a ait diğer ayak izlerinin, aynı dönemde başka hayvanlar tarafından silinmiş olabileceğini düşünüyor (Chatham Üniversitesi)
İklimdeki değişimlerle Homo erectus ve Paranthropus boisei'nin rekabete girmiş olabileceğini de düşünüyorlar. Hatala iki tür arasındaki etkileşimlerin "Homo erectus'un evrimi üzerinde etki yaratmasının kesinlikle mümkün" olduğunu ifade ediyor.
Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi İnsan Kökenleri Programı'ndan paleoantropolog Dr. Briana Pobiner, yer almadığı çalışmada aynı bölgede yürüyen bir değil, iki türe ait ayak izleri bulmanın "akıl almaz" olduğunu söylüyor:
Belki aynı yiyecek için rekabet ettiler; belki de sadece çimenlik bir alanın karşısından birbirlerine ihtiyatla baktılar ya da birbirlerini tamamen görmezden geldiler.
Dr. Pobiner'a göre iki tür birbiriyle çiftleşmiş bile olabilir.
Bulgular, iki tür arasında rekabet yoksa Homo erectus'un gelişimini neyin tetiklediği sorusunu da gündeme getiriyor. Dr. Roach "Eğer rekabet bunu açıklamıyorsa, cinsimizin nasıl ortaya çıktığını yeniden düşünmemiz gerekebilir" diyor.
Independent Türkçe, IFL Science, Washington Post, CNN, Science
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
