Savaşlar ve bölgesel gerginlikler büyük silah şirketlerinin satışlarını artırıyor

Dünyanın en büyük 100 silah şirketince yapılan toplam silah ve askeri hizmet satışı geçen yıl 632 milyar dolara ulaştı (Arşiv)
Dünyanın en büyük 100 silah şirketince yapılan toplam silah ve askeri hizmet satışı geçen yıl 632 milyar dolara ulaştı (Arşiv)
TT

Savaşlar ve bölgesel gerginlikler büyük silah şirketlerinin satışlarını artırıyor

Dünyanın en büyük 100 silah şirketince yapılan toplam silah ve askeri hizmet satışı geçen yıl 632 milyar dolara ulaştı (Arşiv)
Dünyanın en büyük 100 silah şirketince yapılan toplam silah ve askeri hizmet satışı geçen yıl 632 milyar dolara ulaştı (Arşiv)

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) bugün yayınlanan raporuna göre, büyük silah tedarikçilerinin satışları geçen yıl Ukrayna ve Gazze'deki savaş ile Asya'daki gerilimler nedeniyle artarken, Rusya ve Orta Doğu'daki üreticilerin satışlarında da kayda değer artışlar yaşandı.

SIPRI’nin raporuna göre dünyanın en büyük 100 silah şirketinin toplam silah satışları ve askeri hizmetleri geçen yıl %4,2 artışla 632 milyar dolara ulaştı. Rapora göre küresel dev şirketlerin talep artışını karşılayamaması nedeniyle 2022 yılında düşüş yaşanırken, birçoğu 2023 yılında üretimlerini yeniden canlandırmayı başardı.

Talepteki artışın bir kanıtı olarak, bu 100 şirketin tamamı geçen yıl ilk kez 1 milyar doların üzerinde bireysel satış gerçekleştirdi. SIPRI'de askeri harcamalar ve silah üretimi konusunda araştırmacı olan Lorenzo Scarazzato yaptığı açıklamada, “2023 yılında silah satışlarında belirgin bir artış oldu ve bu eğilimin 2024 yılında da devam etmesi bekleniyor” dedi. Dünyanın en büyük 100 grubunun satışlarının “henüz talebi tam olarak yansıtmadığını ve çok sayıda şirketin işe alım kampanyaları başlatarak gelecek konusunda iyimser olduklarını gösterdiğini” belirtti.

SIPRI, Gazze ve Ukrayna'daki savaş, Doğu Asya'da yükselen tansiyon ve diğer bölgelerdeki yeniden silahlanma programlarıyla bağlantılı olan bu yeni talebi karşılamada daha küçük üreticilerin daha etkili olduğunu belirtti. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Askeri Harcamalar Programı Direktörü Nan Tien, “Bazıları tek bir bileşen üzerinde uzmanlaşıyor ya da tek bir tedarik zinciri gerektiren sistemler inşa ediyor,” diyerek bu sayede talebe daha hızlı yanıt verebildiklerini söyledi.

Dünyanın önde gelen üreticileri olan ABD'li gruplar, 2023 yılında satışlarında %2,5'lik bir artış kaydederek, ilk 100'de yer alan 41 ABD'li şirketle dünya silah gelirlerinin yarısını temsil etmeye devam ediyor. Dünyanın en büyük iki silah grubu olan Lockheed Martin (-%1,6) ve RTX (eski adıyla Raytheon Technologies, -%1,3) satışlarında düşüş kaydetti. Tian, “Bu şirketler genellikle karmaşık, çok katmanlı tedarik zincirlerine dayanıyor ve bu da onları 2023'te devam eden tedarik zinciri zorluklarına karşı savunmasız hale getiriyor” ifadelerini kullandı.



Arakçi, ‘İran liderliğinden’ Esed'e mesaj iletti

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi arasında dün gerçekleşen görüşmeden (İran Dışişleri Bakanlığı)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi arasında dün gerçekleşen görüşmeden (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

Arakçi, ‘İran liderliğinden’ Esed'e mesaj iletti

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi arasında dün gerçekleşen görüşmeden (İran Dışişleri Bakanlığı)
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi arasında dün gerçekleşen görüşmeden (İran Dışişleri Bakanlığı)

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'e bir mesaj ileterek Tahran'ın, ‘Siyonist rejim ve terörist grupların saldırganlık ve eylemlerine karşı koyma’ konusundaki ‘stratejik’ yöneliminin devam ettiğini yineledi.

İran Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Arakçi'nin Esed’e ‘Dini Lider Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın selamlarını ilettiği’ belirtildi. Açıklamada Bakan'ın Tahran'ın ‘terörle mücadelede ve bölgesel güvenlik ve istikrarın korunmasında Suriye hükümetini, halkını ve ordusunu destekleme’ konusundaki ‘ilkeli tutumunu’ vurguladığı ifade edildi.

Arakçi, “Terörist grupların son hamleleri, bölgedeki istikrar ve güvenlik düşmanlarının komplolarının bir parçası ve teröristlerin bölgedeki savaş ve istikrarsızlığı ateşlemeye devam etmek ve Siyonistlerin direniş cephesi karşısındaki başarısızlığını telafi etmek için ABD ve Siyonist varlıkla koordinasyon hedeflerinin bir aynasıdır” dedi.

‘İran İslam Cumhuriyeti'nin Siyonist rejim ve terörist grupların saldırı ve eylemlerine karşı Suriye hükümeti, halkı ve direnişine yönelik kapsamlı desteğini sürdürdüğünü’ belirten Arakçi, ‘bu stratejik yaklaşımın bölgede istikrar ve kalıcı güvenliğin korunması ve bölgedeki tüm ülkelerin güvenliğinin desteklenmesi çerçevesinde ortaya çıktığını’ vurguladı.

Arakçi, İran'ın ‘Suriye'nin geçmişte olduğu gibi terörizme karşı muzaffer kalacağından ve terörist grupların üstesinden geleceğinden emin olduğunu’ belirtti.

İran Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Esed'in şu sözüne yer verildi: “Arakçi'nin ziyareti İran'ın Siyonist işgale karşı direniş ekseninde yer alan ülkelere güçlü bir destek mesajıdır.”

İran devlet televizyonuna demeç veren Arakçi, Suriye Devlet Başkanı ile görüşmesinin ‘faydalı, samimi ve dostane geçtiğini’ belirterek, ‘Suriye'ye sağlanması gereken desteğin detayları’ başta olmak üzere bölgedeki ve Suriye'deki mevcut durum hakkında konuştuklarını kaydetti.

Arakçi, “İyi anlaşmalara varıldı. Koşullar zor ama Suriye Devlet Başkanı'nın cesareti ve ruhu etkileyiciydi... Terörist gruplar bir fırsat olduğunu ve harekete geçebileceklerini düşünüyorlar ama karşılarında durulacak” ifadelerini kullandı.

Şam'a gitmeden önce gazetecilere açıklamalarda bulunan Arakçi, Suriye hükümetine ‘İran’ın Suriye ordusu ve hükümetine açık desteğini’ vurgulayan bir mesaj ileteceğini söyledi.

Arakçi şu açıklamayı yaptı: “Siyonistlerin başarısızlığının ardından düşmanın terörist gruplar aracılığıyla bölgenin güvenliğini istikrarsızlaştırmaya yönelik kötü niyetli hedeflerine ulaşmaya çalıştığına inanıyoruz. Suriye ordusu geçmişte olduğu gibi yine bu terörist gruplara karşı zafer kazanacaktır.”

Açıklmasının devamında “Saha ve diplomasi birbirini tamamlar ve diplomatlar saha güçlerinin desteğiyle hareket eder” diyerek Devrim Muhafızları Ordusu'nun (DMO) bölgesel faaliyetlerine atıfta bulundu.

Bu arada İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı telefon görüşmesinde Suriye'deki gelişmeleri ele aldı.

İran Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada, Pezeşkiyan'ın Sudani'ye Tahran'ın Suriye'de ‘terör eylemleri’ olarak nitelendirdiği olaylara karşı her türlü iş birliğine hazır olduğu güvencesini verdiği belirtildi.

Pezeşkiyan, Suriye de dahil olmak üzere ülkelerin toprak bütünlüğünü korumanın ‘İran İslam Cumhuriyeti'nin bölgesel bir stratejisi’ olduğunu söyledi.

Pezeşkiyan, “Lübnan'da ateşkes sağlanmasının ardından bölgenin göreceli bir sükunete doğru ilerlediği ve tüm gözlerin Gazze Şeridi'ne çevrildiği bir dönemde, Suriye'de yaşanan son olaylar bölgenin güvenliği konusunda ciddi endişelere yol açmıştır” dedi.

‘Suriye'nin terörist gruplarla mücadelesine yardımcı olmak için İslam ülkeleri arasında sinerjiye ihtiyaç olduğunu’ vurgulayan Pezeşkiyan, ‘bu olayların Siyonist rejimin İslam ülkeleri arasında fitne ve çatışma çıkarma planlarının bir parçası olduğunu ve bölgede terörizmin yayılmasını önlemek için ortak koordinasyon gerektiğini’ belirtti.

Diğer yandan milletvekili İsmail Kevseri günün erken saatlerinde basına yaptığı açıklamada, sahadaki gelişmelerin gerektirmesi ve ‘İran liderliğinin’ bu yönde bir karar alması halinde ülkesinin Suriye'ye danışman göndermeyi düşündüğünü ifade etti.