İsrail, İrlanda Cumhurbaşkanı'nın Mısır'da yerleşim birimleri inşa etmeye çalıştığına ilişkin sözlerini eleştirdi: Antisemitik bir yalancı

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar (AFP)
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar (AFP)
TT

İsrail, İrlanda Cumhurbaşkanı'nın Mısır'da yerleşim birimleri inşa etmeye çalıştığına ilişkin sözlerini eleştirdi: Antisemitik bir yalancı

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar (AFP)
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar (AFP)

Times of Israel gazetesi, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İrlanda Cumhurbaşkanı Michael D. Higgins'in İsrail'i ‘Lübnan ve Suriye'nin egemenliğini ihlal etmek ve Mısır'da yerleşim yerleri inşa etmeye çalışmakla’ suçlayan sözlerini eleştirdiğini aktardı.

Dün yaptığı açıklamada İsrail’in İrlanda’daki büyükelçiliği kapatma kararını savunan Saar, ‘Yahudi nefreti (antisemitizm)’ ile suçladığı Başbakan Simon Harris'in liderliğindeki Dublin’in ‘antisemitizmi kışkırttığını’ iddia etti.

İrlanda Cumhurbaşkanı Higgins, yaptığı açıklamada, “Bir halkı, uluslararası hukukun birçok ilkesinin yanı sıra Lübnan ve Suriye ile yerleşim birimleri kurmak istediği Mısır olmak üzere üç komşusunun egemenliğini ihlal eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile aynı fikirde olmadıkları için damgalamak çok ciddi bir mesele” ifadelerini kullanmıştı.

Cumhurbaşkanı Higgins, İrlanda’nın Filistin’i tanımasının ardından Filistin’in Dublin Büyükelçisi olarak atanan Jilan Wahba Abdalmajid’in güven mektubunu kabul ettiği sırada yaptığı açıklamada “Başbakan Netanyahu'yu eleştiren birinin antisemitizm yaptığını söylemek bence apaçık bir iftiradır” dedi.

Öte yandan İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İngilizce olarak yaptığı açıklamada Higgins'i ‘antisemitik bir yalancı’ olarak nitelendirdi. İsrail'in eylemlerini savunmaya devam eden Saar, “8 Ekim 2023'te Hizbullah'ın Hamas'ı desteklemesiyle birlikte bir yılı aşkın bir süre boyunca Lübnan topraklarından İsrail'in egemenliği sebepsiz yere ve herhangi bir provokasyon olmaksızın ihlal edildi. O tarihten bu yana İsrail vatandaşlarına on binlerce roket, füze ve insansız hava aracı (İHA) ile saldırıldı. İsrail de her ulusun yapacağını yaptı ve acımasız bir saldırgana karşı kendini savundu” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki gelişmelere değinen Saar, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Esed rejimi düşerken silahlı gruplar tampon bölgeye girdi ve 1974 tarihli Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması’nı ihlal ederek Birleşmiş Milletler Ateşkes Gözlem Gücü’ne (UNDOF) saldırdı. İsrail, radikallerin vatandaşlarına yönelik tehdidini önlemek için geçici olarak sınırlı birkaç noktaya girdi. İsrail bundan sonra 7 Ekim'deki gibi sınırlarının herhangi bir noktasında Hamas’ın yaptığına benzer bir saldırının gerçekleşmesini beklemeyecek.”

Mısır ile ilgili olarak ise Saar şunları söyledi:

“(İrlanda Cumhurbaşkanı) Higgins, İsrail'in orada (Mısır topraklarında) yerleşim bölgeleri inşa etmeye çalıştığı iddiasını ortaya attı. İsrail, Mısır ile yapılan barış anlaşması çerçevesinde çok büyük bir alandan, Sina çölünün tamamından çekildi. Oradaki tüm yerleşim birimlerini lağvetti. Barış anlaşması 1979'dan beri geçerli olmaya devam ediyor.”

defv
Dublin'de düzenlenen Filistin yanlısı bir gösteri (Reuters)

Saar, açıklamasının sonunda İrlanda'nın İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası ile mücadelede Müttefiklere katılmamasına atıfla “İrlanda'nın İkinci Dünya Savaşı sırasında en iyi ihtimalle tarafsız olduğunu unutmayalım. Özgür dünya Hitler ekseniyle savaşırken İrlanda hiçbir şey yapmadan kenarda oturuyordu” şeklinde konuştu.



SOHR: Belge, Esed ailesinin Moskova'ya yüz milyonlarca dolar aktardığını ortaya koyuyor

Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
TT

SOHR: Belge, Esed ailesinin Moskova'ya yüz milyonlarca dolar aktardığını ortaya koyuyor

Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) eski Suriye rejiminin karıştığı en gizemli ve yasadışı mali transferlerden birinde, Suriye Havayolları aracılığıyla Moskova'ya büyük miktarlarda para kaçırıldığını ve bu fonların çoğunlukla Captagon üretimi ve ticaretine yapılan yatırımların sonucu olduğunu ortaya koyan gizli bir belgeye ulaştı.

SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada bu paraların kaçırıldığı son uçuşun, Suriye’nin devrik lideri Beşşar Esed'in geçtiğimiz aralık ayında Moskova'ya kaçmasından sadece 4 gün önce gerçekleştiğini söyledi.

efrgthy5
Suriye Havayolları’na ait bir uçak (Arşiv)

Suriye Havayolları'nın 2020 yılı sonlarından 2024 yılı ortalarına kadar Moskova'ya haftada bir uçuş gerçekleştirdiği belirtilen belgeye göre özellikle Vnukovo Havaalanı'na yapılan her uçuşta, ortalama değeri 20 milyon dolar olan para dolu çantalar taşındı.

SOHR'un Suriye Havayolları ve Şam Uluslararası Havalimanı güvenliğine yakın kaynaklardan elde ettiği sızdırılmış gizli belgeye göre bu paralar, Hava Kuvvetleri İstihbaratının doğrudan gözetimi altında ve son derece gizli bir operasyonla taşındı.

Son derece ayrıntılı olan belgeye göre nakit paranın bulunduğu çantalar, doğrudan Suriye Merkez Bankası'ndan korumalı bir araçla havaalanına götürülüyor ve uçağa aktarılıyordu.

devfgrth
Aralık ayında Şam'da yakılan Captagon ve uyuşturucu madde yığınlarının yanında duran yeni Suriye Yönetimi'ne bağlı bir güvenlik görevlisi (AP)

SOHR’a göre belgede bu çantaların sıkı güvenlik önlemleri altında yolcuların bagajlarından ayrı olarak uçağın kargo bölümüne yüklendiği belirtiliyor. Belgeye göre operasyonun gizliliği için çantaların diğer tüm gönderilerden önce yüklenmesi gerekiyordu. Ne personelin ne de yolcuların çantalarda ne olduğuyla ilgili bilgi almasına izin verildi. Herkes çantalarda ne olduğuyla ve nereye gittiği ile ilgili müdahale etmemesi veya bunları sormaması konusunda uyarıldı.

Sızdırılan belgede, gizli ibareli resmi bir defter ve para transferi sürecine ilişkin kesin detaylar yer aldı. Bu detaylara, Moskova'da bu paraların transferini gerçekleştiren bankanın adresi, çantaların sayısı, ağırlıkları, uçuş tarihi, transfer edilen miktar ve her bir işlemle ilgili tüm ayrıntılar da dahil. Genellikle Suriye Havayolları Genel Müdürüne hitaben bir mektup yazılıyor ve ondan paranın herhangi bir engelle karşılaşmadan yüklenmesini kolaylaştırması isteniyordu. Mektup sadece ona hitaben yazılmıştı ve başka kimsenin görmesine izin verilmiyordu.

SOHR'un güvenilir kaynakları, eski Suriye rejiminin çeşitli faaliyetlerini finanse etmek için kullandığı gizli mali operasyonlar ağını ortaya koyan belgenin orijinal olduğunu, ancak havayolunun hiçbir çalışanının ya da yolcusunun bu şüpheli operasyonlar hakkında hiçbir şey bilmediklerini doğruladılar.

xscvfgt
Rıfat Esed ve ailesine ait Lazkiye sahilindeki Afamia Evleri (projenin internet sitesi)

Şarku’l Avsat’a konuşan SOHR Direktörü Rami Abdurrahman, sızdırılan belgenin eski Suriye rejiminin yasadışı operasyonlara ne kadar derin bir şekilde dahil olduğunu ortaya koyduğunu ve bu alanda yapılacak daha fazla araştırma, Suriye'den Rusya'ya ve diğer ülkelere resmi bir kılıfla ve herhangi bir izleme ya da takip olmaksızın büyük miktarlarda paranın aktarıldığı geniş bir gizli finansal faaliyet ağının ortaya çıkarılmasına yol açabileceğini söyledi. Devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed ve kardeşi tarafından temsil edilen rejim, Captagon'u üreterek, tanıtarak ve Suriye sahilindeki Afamia Evleri’nin yakınlarında bulunan küçük bir liman da dahil olmak üzere birçok yolla yurt dışına ihraç ederek, uyuşturucuya yatırım yapma sürecine öncülük ediyordu. Eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in kardeşi Rıfat Esed'e ait olan bu küçük limandan kaçakçılar aracılığıyla İtalya limanlarına gönderilen Captagon, rejimin işbirlikçileri tarafından dünyanın geri kalanına satılıyordu.

scdvfgb
Moskova'nın merkezindeki tarihi Ukraina Otel (Wikipedia)

Esed rejiminin Rusya'daki Faaliyetlerini ve oradaki yatırımlarını takip eden Suriyeli bir kaynak, belgenin içeriğinin bilindiğini, ancak resmî belgenin ilk kez ortaya çıkmış olabileceğini söyledi. Medya, özellikle de Batı medyası daha önce rejimin para kaçırdığından bahsetmişti. Bu haberler çerçevesinde başta Mudalal Huri gibi rejim yanlısı iş adamları olmak üzere rejime sadık bazı isimler uluslararası yaptırım listesine alındı.

Adının açıklanmaması şartıyla konuşan kaynak, para transferlerinin gerçekten de Suriye Havayolları tarafından Vnukovo Havaalanı’na yapıldığını, onlarca transfer gerçekleştiğini ve her uçuşta dolar ve euro bazında sabit dövizlerle dolu çantaların taşındığını belirtti.

Euroların özellikle 500'lük banknotlar halinde olduğunu söyleyen kaynak, çantaların bu havaalanından doğrudan rejimin Moskova'daki büyükelçiliğine aktarıldığını ve oradan da rejime bağlı iş adamlarına dağıtıldığını belirtti. Kaynağa göre onlar da bu parayı bankalara yatırıp mülk ve dükkân satın aldılar. Bu parayla Rusya ve Belarus'ta şirketler kurulduğunu belirten kaynak, tüm sevkiyatların Moskova'nın en lüks oteli olan ve Stalin döneminden kalma büyük, güzel ve tarihi bir otel olan Ukraina Otel’de bir kat kiralayan Beşşar Esed'in dayısı Muhammed Mahluf tarafından denetlendiğini vurguladı. Kaynağa göre eşi ve yanında çalışanlarla birlikte etrafı güvenlik korumasıyla çevrili olan Mahluf neredeyse sürekli olarak Moskova'da ikamet ediyor ve rejimin mali işlerini buradan takip ediyor.

vfgthy
Esed ailesine ait lüks konutların ve şirketlerin bulunduğu devasa bir semt Moscow-City (Arşiv – İnternet siteleri)

Moscow-City’de (Moskova Uluslararası İş Merkezi) pahalı binalardan ve gökdelenlerden 20'den fazla dairenin satın alındığını söyleyen kaynak, “Bu daireler Muhammed Mahluf'un oğulları Hafız, Ehab ve diğerlerinin yanı sıra Esed ailesine ve eşlerine ait. Rusya'da yaşayan bizler bu bilgileri biliyorduk. Bunlar bize, bunları bilen ve bu bilgilerle bir şekilde teması olan görgü tanıkları tarafından aktarıldı” diye konuştu.