Güney Amerika'nın en tehlikeli çetesi gözünü Amazonlara dikti

Brezilya lideri Lula, 1 Ocak 2023'te göreve geldiğinde 1 milyar dolarlık Amazon Koruma Fonu'nu hayata geçirmişti (Reuters)
Brezilya lideri Lula, 1 Ocak 2023'te göreve geldiğinde 1 milyar dolarlık Amazon Koruma Fonu'nu hayata geçirmişti (Reuters)
TT

Güney Amerika'nın en tehlikeli çetesi gözünü Amazonlara dikti

Brezilya lideri Lula, 1 Ocak 2023'te göreve geldiğinde 1 milyar dolarlık Amazon Koruma Fonu'nu hayata geçirmişti (Reuters)
Brezilya lideri Lula, 1 Ocak 2023'te göreve geldiğinde 1 milyar dolarlık Amazon Koruma Fonu'nu hayata geçirmişti (Reuters)

Güney Amerika'nın en tehlikeli çetesi Primeiro Comando da Capital (Başkent Birinci Komutanlığı anlamındaki bu isim genelde PCC kısaltmasıyla kullanılıyor) Amazonlardaki yasadışı madenleri ele geçiriyor.

Amerikan gazetesi Washington Post, Brezilya'nın birçok eyaletinde militanı bulunan PCC'nin son dönemde Amazonlarda yerlilerin yaşadığı bölgelerdeki madenleri ele geçirdiğini yazıyor.

Brezilya yönetiminin rakamlarına göre geçen sene PCC, yılda 1 milyar dolara yakın gelire sahipti. Örgütün yaklaşık 42 bin savaşçısı olduğu düşünülüyor. 

Son 20 yılda cezaevi nüfusunun yaklaşık 3,5 kat arttığı Brezilya'da, 1990'larda Sao Paulo'daki bir hapishanede doğan PCC, son dönemin en büyük suç örgütlerinden birine dönüştü.

Haberde, çetenin Amazon derinliklerindeki faaliyetlerinin eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro döneminde (2019-2023) arttığına dikkat çekiliyor. Bu dönemde Amazonları korumaktan sorumlu federal güvenlik güçlerinin nüfuz kaybettiği, çetelerin de madenlere daha kolay ulaştığı yazılıyor.

PCC'nin, özellikle Brezilya'nın kuzeyinde Amazon yağmur ormanlarına ev sahipliği yapan Roraima bölgesine odaklandığı ve buradaki yasadışı madenleri silah zoruyla ele geçirdiği aktarılıyor. 

Çetenin kanundışı ağaç kesimi, altın madenciliği ve arazi gaspı gibi faaliyetler yürüttüğü bildiriliyor. Bunların yerlilerin yaşadığı koruma altındaki bölgelerde gerçekleştiğine işaret ediliyor. 

Brezilya Çevre Bakanlığı'na bağlı Brezilya Çevre ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü'nden (Ibama) Hugo Loss, bölgedeki duruma dair şunları söylüyor: 

Bölgeler haydut yuvalarına dönüşüyor. Suçlular, yerli topluluklarındaki gençleri devşiriyor. Bunların birçoğu adalet sisteminden kaçan çete üyeleri, başka alternatifleri olmadığı için ormanda saklanıyorlar. Orada uyuşturucu ticaretinden altın madenciliğine kadar kendileri için kazançlı bir ortam yarattılar.

WP, mayısta PCC üyesi 8 kişinin Amazonlardaki Palimiu yerlilerine baskın düzenlediğini ve topluluktan bir kişinin öldürüldüğünü aktarıyor.

Geçen yıl şubatta da bir grup PCC militanının, Roraima eyaletinden geçen Uraricoera Nehri üzerinde, Yanomami yerlilerinin yaşadığı yerin yakınındaki büyük bir altın madenini ele geçirdiği belirtiliyor. 

Luiz Inácio Lula da Silva iktidara geldiğinde çevre güvenliğinden sorumlu yetkililer bu bölgeyi ziyaret etmişti. Yasadışı madenlerin nehri ve toprağı kirlettiğini, ayrıca sıtma salgını başladığını gören yetkililer, acil durum ilan etmişti.

Independent Türkçe, Washington Post, BBC Türkçe



Rusya'daki bombalı scooter saldırısına dair tüm bilinenler

Ukrayna, Kirillov'un kimyasal silah kullanarak savaş suçu işlediğini öne sürüyor (AP)
Ukrayna, Kirillov'un kimyasal silah kullanarak savaş suçu işlediğini öne sürüyor (AP)
TT

Rusya'daki bombalı scooter saldırısına dair tüm bilinenler

Ukrayna, Kirillov'un kimyasal silah kullanarak savaş suçu işlediğini öne sürüyor (AP)
Ukrayna, Kirillov'un kimyasal silah kullanarak savaş suçu işlediğini öne sürüyor (AP)

Rus Silahlı Kuvvetleri Radyasyon, Kimyasal ve Biyolojik Savunma Kuvvetleri Komutanı Korgeneral İgor Kirillov'a düzenlenen bombalı saldırının yankıları sürüyor.

Başkent Moskova'da dün gerçekleşen olayda, bir apartmanın önündeki scooter'a yerleştirilen bombanın patlaması sonucu Kirillov ve yardımcısı İlya Polikarpov öldürülmüştü.

Ukrayna'nın iç güvenlik teşkilatı Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) saldırıyı üstlenmişti.

Rusya Federal Güvenlik Servisi'nden (FSB) bugün yapılan açıklamada, olayla ilgili 29 yaşındaki bir Özbek vatandaşının gözaltına alındığı duyuruldu. 

FSB, şüphelinin "sorgulama sırasında Ukrayna istihbaratı tarafından işe alındığını söylediğini" öne sürdü. Ayrıca şüpheliye Kirillov'u öldürmesi karşılığında 100 bin dolar ödül ve Avrupa Birliği'ne taşınma izni vaat edildiği savunuldu. 

Buna göre şüpheli, Ukrayna'nın talimatıyla Moskova'ya giderek el yapımı patlayıcı satın aldı. Bunu bir scooter'a yerleştirdikten sonra aracı Kirillov'un apartmanının girişine park etti. Binayı gözetlemek için araba kiralayan şüpheli, bölgeye bir kamera da yerleştirdi. Daha sonra patlayıcı uzaktan infilak ettirildi. 

FSB, şüphelinin ömür boyu hapis cezası alabileceğini belirtirken, olaydan sorumlu Ukraynalı istihbaratçılara yönelik aramaların sürdürüldüğünü aktardı. 

Britanya'nın tanınmış gazetelerinden Guardian, saldırının Ukrayna istihbaratının "şimdiye kadarki en cesur operasyonu" olduğunu yazıyor. SBU'nun bu operasyonla "Kremlin ve Rus ordusunda panik yaratmayı hedeflediği" belirtiliyor. 
 

grthy
Uzmanlar, patlayıcının yerleştirildiği scooter'ı da inceliyor (AP)

Ukrayna istihbaratının, saldırıdan 24 saat önce Kirillov'un fotoğrafını "şüpheli" ifadesiyle yayımladığına işaret ediliyor. SBU, Rus komutanın savaşta yasaklı kimyasal silahlar kullandığını, bunun sonucunda yaklaşık 2 bin Ukraynalı askerin zehirlenme teşhisiyle hastanelik olduğu savunuluyor. 

Kimyasal silah kullanma iddiaları daha önce ABD tarafından da öne sürülmüştü. Kremlin ise bunların gerçeği yansıtmadığını ileri sürmüştü.

Bombanın scooter'a nasıl yerleştirildiği henüz çözülemedi. Kremlin'e yakın Kommersant gazetesi, el yapımı patlayıcının scooter'ın farına ya da gidonuna gizlenmiş olabileceğini yazıyor.

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC'nin analizinde, bombalı saldırının Moskova'daki sakin atmosferi bozduğu belirtiliyor. 

Ukrayna savaşının etkilerinin çoğunlukla Moskova'ya yansımadığı fakat bu saldırıyla çatışmaların gerçekliğinin başkente taşındığı ifade ediliyor. Ayrıca analizde, Kremlin'in Kiev'i hedef alan bir misilleme yapabileceğine de dikkat çekiliyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN ise Ukrayna'nın Donald Trump göreve gelmeden önce savaştaki kazançlarını artırmayı hedeflediğini yazıyor. Cumhuriyetçi lider, Ukrayna savaşını 24 saatte bitireceğini söyleyerek gündem olmuştu. SBU'nun bu saldırıyla "Rus ordusu ve vatandaşlarına, nereye giderse gitsinler savunmasız oldukları" mesajını verdiği yorumu da yapılıyor. 

Washington Post, Korgeneral Kirillov'un savaşın başından beri cephe dışında öldürülen en yüksek rütbeli Rus askeri yetkili olduğuna dikkat çekiyor.

Rus devletine ait RT, Kirillov'un Batılı devletlerle ilgili önemli bilgileri ifşa ettiğini yazıyor. Rus komutan, 2022'de ABD'nin Ukrayna'da biyolojik silah üretmek için tesis kurduğunu öne sürmüştü. Washington ise Ukrayna'da biyolojik araştırma laboratuvarlarını finanse ettiklerini doğrulamış fakat buralarda yürütülen çalışmalara dair bilgi paylaşmamıştı.

Independent Türkçe, TASS, RT, CNN, Washington Post, BBC, Guardian, Wall Street Journal