ABD, Taliban zaferine giden yolu nasıl açtı?

Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
TT

ABD, Taliban zaferine giden yolu nasıl açtı?

Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)

ABD'nin Afganistan'da desteklediği özel milisler, Taliban'ın zaferine giden yolun taşlarını döşedi. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Washington ve müttefiklerinin Taliban'a karşı Afganistan'ın kuzeyinde oluşturduğu milis güçlerinin yarattığı kaosu yazdı. 

Haberde, ABD'nin yıllarca "evleri yağmalayan ve toplulukları harabeye çeviren kanunsuz milis çetelerini işe aldığı" belirtiliyor. Bu silahlı grupların sivillere işkence yaptığı, fidye için adam kaçırdığı, kan davası cinayetlerinde onlarca kişiyi katlettiği ve köyleri enkaza çevirdiği ifade ediliyor. 

ABD ve müttefiklerinin milis güçler sayesinde ülkenin kuzeyini "arka cepheye" çevirmeye çalıştığı fakat bunda başarısız olduğu belirtiliyor.

Bu durumun özellikle ABD'nin 2021'de ülkeden çekilmesi sırasında yaşanan kaosta belirgin hale geldiği yazılıyor. Amerikan destekli milislerin örgütlendiği Kunduz Vilayeti, Taliban'ın kontrolünü ele geçirdiği ilk yerlerden biriydi. 

ABD'nin Afganistan işgaline 2 trilyon dolara yakın para harcadığı fakat özel milis oluşturma stratejisi nedeniyle en baştan Taliban'ın zaferine giden yolu farkında olmadan açtığı yazılıyor.

Washington ve müttefiklerinin desteklediği milislerin içinde savaş lordu Muhammed Ömer de yer alıyordu. NYT, Ömer'in komuta ettiği savaşçıların birçok kişiyi öldürdüğünü ve köyleri yağmaladığını aktarıyor.

Milislerin sebep olduğu korku, birçok köylünün Taliban'ı desteklemesine neden oldu. Annesi, babası ve iki erkek kardeşi Ömer tarafından öldürülen Rahim Can, şunları söylüyor: 

Milisler sivillere ateş açtı ve masumları öldürdü. Başka seçeneğimiz olmadığı için Taliban'ı destekledik çünkü onlar milislerle savaştı.

Taliban da ülkenin kuzeyinde ABD ordusuna karşı kazandıkları hızlı zaferi milislerin yarattığı korku ve güvensizlik ortamından kaynaklandığını söylüyor. Kunduz'un enformasyon ve kültürden sorumlu Taliban yetkilisi Matiullah Ruhani şu ifadeleri kullanıyor: 

ABD isyanı bastırmak için haydutları ve katilleri güçlendirdi. Ama bu sadece daha fazla insanın Taliban'a destek vermesine yol açtı.

20 yıl süren Amerikan işgali, ABD ordusunun Ağustos 2021'de ülkeden çekilmesiyle sonlanmıştı. Bunun üzerine Taliban kısa süre içinde başkent Kabil'in kontrolünü ele geçirmişti.

Independent Türkçe, New York Times, CNN



Çin ve İran'dan ortak açıklama: Ortadoğu büyük güçlerin savaş alanı değil

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi (Reuters)
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi (Reuters)
TT

Çin ve İran'dan ortak açıklama: Ortadoğu büyük güçlerin savaş alanı değil

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi (Reuters)
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi (Reuters)

Çin ve İran bugün, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin Pekin'e yaptığı ilk ziyaret sırasında büyük güçlere Ortadoğu'yu aralarındaki “jeopolitik rekabetin kurbanı” yapmamaları çağrısında bulundu.

Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Arakçi ve Çinli mevkidaşı Wang Yi arasında gerçekleşen görüşmede iki bakanın, “uluslararası toplumun Ortadoğu ülkelerinin egemenliğine, güvenliğine, istikrarına, birliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermesi gerektiği” konusunda mutabık kaldıkları belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre iki bakan, “Ortadoğu büyük güçlerin savaş alanı değildir ve bölge dışında bulunan ülkeler arasındaki jeopolitik rekabet ve anlaşmazlıkların kurbanı olmamalıdır” dedi.

Suriye'deki gelişmelerle ilgili olarak iki bakan “terörizmle mücadele, uzlaşma ve insani yardım operasyonlarının desteklenmesi” için harekete geçilmesi çağrısında bulundu.

Çin ve İran, devrik Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in destekçileri.

Pekin, İran'ın en büyük ticaret ortağı ve petrolünün önemli bir alıcısı.

İran'ın nükleer programına ilişkin olarak Çin Dışişleri Bakanlığı bugünkü toplantının ardından yaptığı açıklamada, Pekin'in “meşru hak ve çıkarlarını korumada İran'ı kararlılıkla desteklediğini” belirtti.