ABD, Taliban zaferine giden yolu nasıl açtı?

Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
TT

ABD, Taliban zaferine giden yolu nasıl açtı?

Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)
Taliban, 2021'de ülkenin kontrolünü ele geçirmişti (Reuters)

ABD'nin Afganistan'da desteklediği özel milisler, Taliban'ın zaferine giden yolun taşlarını döşedi. 

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Washington ve müttefiklerinin Taliban'a karşı Afganistan'ın kuzeyinde oluşturduğu milis güçlerinin yarattığı kaosu yazdı. 

Haberde, ABD'nin yıllarca "evleri yağmalayan ve toplulukları harabeye çeviren kanunsuz milis çetelerini işe aldığı" belirtiliyor. Bu silahlı grupların sivillere işkence yaptığı, fidye için adam kaçırdığı, kan davası cinayetlerinde onlarca kişiyi katlettiği ve köyleri enkaza çevirdiği ifade ediliyor. 

ABD ve müttefiklerinin milis güçler sayesinde ülkenin kuzeyini "arka cepheye" çevirmeye çalıştığı fakat bunda başarısız olduğu belirtiliyor.

Bu durumun özellikle ABD'nin 2021'de ülkeden çekilmesi sırasında yaşanan kaosta belirgin hale geldiği yazılıyor. Amerikan destekli milislerin örgütlendiği Kunduz Vilayeti, Taliban'ın kontrolünü ele geçirdiği ilk yerlerden biriydi. 

ABD'nin Afganistan işgaline 2 trilyon dolara yakın para harcadığı fakat özel milis oluşturma stratejisi nedeniyle en baştan Taliban'ın zaferine giden yolu farkında olmadan açtığı yazılıyor.

Washington ve müttefiklerinin desteklediği milislerin içinde savaş lordu Muhammed Ömer de yer alıyordu. NYT, Ömer'in komuta ettiği savaşçıların birçok kişiyi öldürdüğünü ve köyleri yağmaladığını aktarıyor.

Milislerin sebep olduğu korku, birçok köylünün Taliban'ı desteklemesine neden oldu. Annesi, babası ve iki erkek kardeşi Ömer tarafından öldürülen Rahim Can, şunları söylüyor: 

Milisler sivillere ateş açtı ve masumları öldürdü. Başka seçeneğimiz olmadığı için Taliban'ı destekledik çünkü onlar milislerle savaştı.

Taliban da ülkenin kuzeyinde ABD ordusuna karşı kazandıkları hızlı zaferi milislerin yarattığı korku ve güvensizlik ortamından kaynaklandığını söylüyor. Kunduz'un enformasyon ve kültürden sorumlu Taliban yetkilisi Matiullah Ruhani şu ifadeleri kullanıyor: 

ABD isyanı bastırmak için haydutları ve katilleri güçlendirdi. Ama bu sadece daha fazla insanın Taliban'a destek vermesine yol açtı.

20 yıl süren Amerikan işgali, ABD ordusunun Ağustos 2021'de ülkeden çekilmesiyle sonlanmıştı. Bunun üzerine Taliban kısa süre içinde başkent Kabil'in kontrolünü ele geçirmişti.

Independent Türkçe, New York Times, CNN



Trump’tan Trudeau'nun istifası sonrası Kanada ve ABD'nin birleşmesi çağrısı

Trump ve Trudeau NATO toplantısı öncesinde konuşuyor (AP)
Trump ve Trudeau NATO toplantısı öncesinde konuşuyor (AP)
TT

Trump’tan Trudeau'nun istifası sonrası Kanada ve ABD'nin birleşmesi çağrısı

Trump ve Trudeau NATO toplantısı öncesinde konuşuyor (AP)
Trump ve Trudeau NATO toplantısı öncesinde konuşuyor (AP)

ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump, Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun istifasını açıklamasından kısa bir süre sonra, Kanada ve ABD'nin birleşmesi çağrısında bulundu.

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Kanada ABD ile birleşirse gümrük tarifeleri olmayacak, vergiler büyük ölçüde düşecek ve Kanada sürekli etrafını saran Rus ve Çin gemilerinin tehdidine karşı tamamen korunmuş olacak” ifadelerini kullandı.

Trudeau dün on yıldır sürdürdüğü görevinden istifa ettiğini açıkladı ve iktidardaki Liberal Parti yeni bir lider seçene kadar görevde kalacağını duyurdu. Trudeau, son haftalarda, Kanada Ulusal Parlamento seçimlerinin yaklaşması ve partisinin anketlerde en düşük seviyelere gerilemesi nedeniyle büyük bir baskıyla karşı karşıya kaldıktan sonra böyle bir hamlede bulundu.

cdfgt
ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump ve istifa eden Kanada Başbakanı Justin Trudeau (AFP)

Trudeau Ottawa'da gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Parti yeni bir lider seçtikten sonra parti liderliği ve başbakanlık görevlerinden istifa etmeyi düşünüyorum.”

Kendi istifasının yanı sıra parlamentonun 24 Mart'a kadar askıya alındığını duyuran Trudeau, partisine yerine geçecek kişiyi seçmesi için zaman tanımak üzere görevini vekaleten yürütecek.

Gazetecilere konuşurken duygulandığı görülen Trudeau, “Bu ülke, bir sonraki seçimde gerçek bir seçimi hak ediyor. Parti içinde mücadele etmek zorunda kalırsam, başbakan olamayacağımı anladım” ifadelerini kullandı.

cvfgbh
ABD’nin seçilmiş Başkanı Donald Trump’ın cuma akşamı Florida Mar-a-Lago'da Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile akşam yemeğinden (Pennsylvania Senatörü seçilen Dave McCormick'in sosyal medya hesabı)

Liberal Parti içindeki lider seçimi süreci birkaç ay sürebilir. Bu süreç hızlansa bile önümüzdeki birkaç gün içinde görevi bırakması ihtimali oldukça zayıf görünen Trudeau'nun, Donald Trump'ın ABD Başkanı olarak göreve başlayacağı 20 Ocak'ta hükümetin başında olması bekleniyor.

Trudeau'nun açıklaması, parlamento seçimlerinin en geç bu yılın ekim ayında yapılacağının duyurulmasıyla aynı zamanda geldi.