Tahran: Büyükelçiliğimizin yeniden açılması Suriye'nin yeni yöneticilerinin ‘davranışlarına’ bağlı

Hükümet Sözcüsü, İran’ın diplomatik birimlerin yeniden açılması konusundaki tutumunu açıkladı

TT

Tahran: Büyükelçiliğimizin yeniden açılması Suriye'nin yeni yöneticilerinin ‘davranışlarına’ bağlı

Londra-Tahran: Şarku’l Avsat
Londra-Tahran: Şarku’l Avsat

İran Hükümet Sözcüsü Fatma Muhacirani, Tahran'ın Şam'daki büyükelçiliğini yeniden açma kararını ‘Suriye yöneticilerinin davranış ve performansına göre vereceğini’ söyledi.

İran hükümeti, Şam'daki büyükelçiliğinin yeniden açılmasının ‘Suriye yöneticilerinin davranış ve performansına bağlı olduğunu’ bildirdi.

Muhacirani, İran resmi haber ajansı IRNA’ya yaptığı açıklamada, İran büyükelçiliğinin yeniden açılmasına ilişkin ‘yanlış yorumlamalar’ olarak nitelendirdiği açıklamalara cevaben “İran İslam Cumhuriyeti kararını Suriye yöneticilerinin davranış ve performanslarına göre verecektir” dedi.

Muhacirani, “Bildiğiniz gibi Suriye'deki mevcut durum belirsiz. Bazı ülkelerin Suriye'ye yönelik yaklaşımlarını ne şekilde, hangi amaçla ya da gerekçeyle aniden değiştirdikleri belli değil. İran İslam Cumhuriyeti, Suriye yöneticilerinin bu konudaki davranış ve performanslarına göre karar verecektir” şeklinde konuştu.

Muhacirani salı günü yaptığı açıklamada, “Bu ülkede bir büyükelçilik açmak için diplomatik bir diyalog içindeyiz. İran için önemli olan Suriye halkının iradesine dayanan bir hükümettir ve önemli olan bu ülkenin toprak bütünlüğünün korunması ve terörizmin büyümesinin engellenmesidir” ifadelerini kullandı.

Diğer yandan İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi pazartesi günü yaptığı açıklamada, Tahran'ın Suriye'nin yeni yöneticileriyle doğrudan temas halinde olmadığını, ancak Suriye'deki çeşitli muhalif grupların bazılarıyla önceden kurduğu iletişimin devam ettiğini belirtti.

Bekayi, “Şam'daki büyükelçiliğin yeniden açılması hazırlık gerektiriyor (...) Güvenlik açısından uygun koşullar oluşur oluşmaz bu çalışmaya devam edeceğiz. En önemli şey büyükelçiliğin ve personelinin güvenliğini sağlamaktır” dedi.

Bekayi'nin bu sözleri, İran'ın Şam Büyükelçisi Hüseyin Ekberi'nin devlet televizyonuna verdiği demeçte İran Büyükelçiliği'nin faaliyetlerine ‘yakında’ yeniden başlayabileceğini söylemesine yanıt olarak geldi.

Muhacirani'nin ilk açıklamalarının ardından geri adım atması, yeni atanan Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani'nin ülkesinde kaos yaratılmaması yönündeki uyarısına İran'ın sessiz kalması üzerine geldi. Eş-Şeybani’nin salı günü X platformunda yaptığı paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “İran, Suriye halkının iradesine, ülkenin egemenliğine ve bütünlüğüne saygı göstermelidir. Onları Suriye'de kaos tohumları ekmemeleri konusunda uyarıyor ve son açıklamalarının yansımalarından sorumlu tutuyoruz.”

Bu açıklama, Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera'nın İran'ın son yıllarda Suriye'de oynadığı rolü eleştiren açıklamalarının ardından geldi.

İran Dini Lideri Ali Hamaney pazar günü yaptığı açıklamada, genç Suriyelilere ‘bu kanunsuzluğu tasarlayan ve uygulayanlarla yüzleşmek için tüm güç ve kararlılıkla ayağa kalkmaları’ çağrısında bulundu. Hamaney, “Suriye'deki olayların güçlü ve onurlu bir grup insanın ortaya çıkmasına yol açmasını bekliyoruz. Çünkü Suriyeli gençlerin kaybedecek bir şeyleri yok. Onların okulları, üniversiteleri, evleri ve sokakları güvende değil” dedi.

Daha sonra İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Suriye'de ‘topyekûn savaş’ uyarısında bulundu.

Şarku’l Avsat’ın IRNA’dan aktardığına göre Zarif, “Esed sonrası Suriye hepimiz için büyük bir zorluk teşkil ediyor. Suriye'nin egemenliğini hiçe sayan İsrail saldırganlığının artması, Suriye'nin toprak bütünlüğüne zarar veren dış müdahaleler, DEAŞ vahşetini anımsatan dehşet verici şiddet sahneleri ile etnik ve mezhepsel şiddet, geniş çaplı bir iç savaşa yol açabilir” ifadelerini kullandı.

Devrim Muhafızları Ordusu’na (DMO) bağlı Fars haber ajansının bildirdiğine göre Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi salı akşamı devlet televizyonuna verdiği demeçte şöyle dedi: “Şu anda bir yargıya varmak için çok erken. Zira bu ülkenin geleceğini belirleyecek pek çok etkili faktör var. Kanaatimce hem bizim için hem de zafer elde edildiğine inananlar için bir yargıya varmak için erken.”

Diğer yandan Ekberi, “Suriyeli gençler Suriye'nin güneyindeki Yermuk Havzası ve Kafr Sousa'da İsrail işgaline karşı gösteri düzenleyerek Siyonistleri bazı mevzilerden geri çekilmeye zorladı” dedi.

İranlı parlamenterler dün İran Dini Lideri Ali Hamaney’in Suriye'ye ilişkin sözlerini memnuniyetle karşılayan bir açıklama yayınladı. “Suriye gençlerinin elleriyle özgürleşecek” diyen milletvekilleri, “direniş cephesi durmayacak ve eskisinden daha büyük bir güçle ilerlemeye devam edecek” dedi.

Muhafazakâr milletvekili Hasan Ali Ahlaki Emiri basına yaptığı açıklamada şu ifadeyi kullandı: “Suriyeli gençler yardım isterse, onlara yardım edeceğiz.”

Suriyeli muhalifler 13 yıllık bir iç savaşın ardından 8 Aralık'ta Devlet Başkanı Beşşar Esed'i devirdi.

İran savaş boyunca Esed'i desteklemek için milyarlarca dolar harcadı ve müttefikinin iktidarda kalmasına yardımcı olmak için Suriye'ye DMO birlikleri gönderdi.

Esed'in devrilmesi, direniş ekseni olarak bilinen ve Ortadoğu'da İsrail ve ABD nüfuzuna karşı çıkan İran liderliğindeki siyasi ve askeri ittifaka büyük bir darbe olarak görülüyor.



Trump, Bitcoin üretimini tamamen ABD'ye taşıyabilecek mi?

Trump'ın kampanyası, kripto para endüstrisine göz kırparak sektör yanlısı düzenlemeleri destekleme ve stratejik Bitcoin rezervlerini satın alma sözü vermişti (AFP)
Trump'ın kampanyası, kripto para endüstrisine göz kırparak sektör yanlısı düzenlemeleri destekleme ve stratejik Bitcoin rezervlerini satın alma sözü vermişti (AFP)
TT

Trump, Bitcoin üretimini tamamen ABD'ye taşıyabilecek mi?

Trump'ın kampanyası, kripto para endüstrisine göz kırparak sektör yanlısı düzenlemeleri destekleme ve stratejik Bitcoin rezervlerini satın alma sözü vermişti (AFP)
Trump'ın kampanyası, kripto para endüstrisine göz kırparak sektör yanlısı düzenlemeleri destekleme ve stratejik Bitcoin rezervlerini satın alma sözü vermişti (AFP)

Sektöre hakim gözlemciler, Donald Trump'ın seçim kampanyasındaki, kalan Bitcoin'lerin tamamının ABD'de üretilmesi vaadini gerçekleştirmesinin pek mümkün olmadığını düşünüyor.

Kripto para madencilerine yazılım ve hizmet sağlayan Seattle merkezli Luxor Technology'nin baş işletme görevlisi Ethan Vera, Bloomberg News'e "Bu Trump'ın yapacağı tarzda bir yorum ama kesinlikle gerçekçi değil" dedi.  

Bitcoin, ağdaki işlemleri doğrulamak ve bunları blok zinciri adındaki halka açık deftere göndermekte kullanılan karmaşık matematik problemlerini çözmek için çok güçlü, yüksek seviyede enerji tüketen bilgisayarların kullanıldığı, madencilik diye bilinen bir süreçle üretiliyor.

Bu problemleri ilk çözen kripto madencilik şirketleri, ödemelerle ödüllendiriliyor. Bu ödemeler toplam arzı halihazırda 21 milyon coin'le sınırlı ve tamamı piyasaya sürülmemiş kripto para birimi Bitcoin'le de yapılabiliyor.

Trump'ın sözünü yerine getirmesinin önünde önemli engeller var. Bitcoin madenciliği dünyanın dört bir yanına, özellikle de kripto madenciliğinde ihtiyaç duyulan veri merkezlerini beslemek için gereken yüksek enerjiye ucuz erişimi olan yerlere dağılmış halde.

Devlete bağlı Enerji Bilgi Yönetim İdaresi'ne göre, halihazırda kripto madenciliği faaliyetlerinin yarısından daha azı ABD'de yapılıyor.

Trump, bu dağılımı değiştirmek için merkezi olmayan para birimi işletmecilerinin ABD'ye gelmesini sağlayabilecek avantajlı düzenlemeleri ve enerji fiyatlarını desteklemek dışında pek bir şey yapamaz. Ancak bunun ne kadar başarılı olacağı veya ne kadar zaman alacağı net değil.

Dahası, Çin'le Trump'ın önerdiği gibi bir ticaret savaşına girmek, madencilerin çoğu Çin yapımı bilgisayarlar kullandığı için ABD'deki maliyetleri daha da artırır.

Her halükarda, Trump bir zamanlar kriptoyu "hava gazı" diyerek reddetmiş olsa da 2024 kampanyası boyunca kripto endüstrisine göz kırparak hükümetin stratejik bir kripto para rezervi satın alacağına ve ABD'yi "Bitcoin süper gücü" haline getireceğine söz vermişti.

Trump, sektör içinde muhalif olarak görülen Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu Başkanı Gary Gensler'ı görevden alma sözü de vermişti.

Hatta Trump eylülde kendi kripto girişimini açıklamıştı.

Bunun karşılığında sektör de Trump'ın kampanyasını cömertçe ödüllendirmişti.

Ripple, Coinbase gibi kripto şirketleri ve risk sermayesi devi Andreessen Horowiz, yaptıkları bağışlarla Trump ve destekçilerine 200 milyon doların üzerinde katkı sağlamıştı.

Aralıkta Bitcoin, kısmen de yeni yönetime ilişkin iyimserlik nedeniyle rekor fiyata ulaşmıştı.

Kripto borsaları Coinbase ve Kraken de Trump'ın yemin töreni komitesine 1'er milyon dolar bağışlamıştı.

Teknoloji sektörü yeni Beyaz Saray'la yakın ilişkiler kurmaya çalışırken bu şirketler de Amazon ve Meta gibi yemin töreni bağışçılarının arasına katılmıştı.

The Independent'ın bildirdiği üzere, 2024'te teknoloji sektörünün siyasi tercihlerinde büyük bir değişim yaşanmış, Elon Musk gibi sektördeki önemli isimler geleneksel Demokrat destekçilerini arkada bırakarak Cumhuriyetçileri desteklemişti.

Independent Türkçe