Macron: Afrika'nın militanlarla mücadele ettiğimiz için hala bize teşekkür etmesini bekliyoruz

Fransa ve Nijer'den askerler 14 Mayıs 2023'te Niamey'deki hava üssünde (AFP)
Fransa ve Nijer'den askerler 14 Mayıs 2023'te Niamey'deki hava üssünde (AFP)
TT

Macron: Afrika'nın militanlarla mücadele ettiğimiz için hala bize teşekkür etmesini bekliyoruz

Fransa ve Nijer'den askerler 14 Mayıs 2023'te Niamey'deki hava üssünde (AFP)
Fransa ve Nijer'den askerler 14 Mayıs 2023'te Niamey'deki hava üssünde (AFP)

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün yaptığı açıklamada, Afrika'nın Sahel bölgesindeki ülkelerin, militanların eline düşmelerini engellediği için Paris'e teşekkür etmelerini beklediğini belirterek, ülkesinin bölgeden çıkmaya zorlandığı yönündeki iddiaları reddetti.

Fransız büyükelçilerine 2025 dış politikasına ilişkin yıllık konferansta hitap eden Macron, bu ülkeler şimdi Fransız askeri desteğinden uzak dursalar bile, Fransa'nın 2013 yılında militanlarla mücadele etmek için müdahale etmekte haklı olduğunu söyledi.

Macron şöyle bir espri yaptı: “Sanırım bize teşekkür etmeyi unuttular ama sorun değil, zamanı gelince gelecek."

cd
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 6 Ocak 2025'te Elysee Sarayı'nda ülkesinin büyükelçilerine konuşurken (Reuters)

Geçtiğimiz birkaç yıl içinde Fransız birlikleri Mali, Nijer ve Burkina Faso'dan art arda gelen askeri darbelerin ardından çekildi. Çad, Senegal ve Fildişi Sahili'nden ise çekilme sürecinde.

Macron şunları söyledi: “Fransız ordusu bu bölgede konuşlandırılmasaydı hiçbiri egemen devlet haline gelemezdi.”

Macron, Paris'in bölge dışına itildiği görüşünü reddederek, Fransa'nın stratejisini yeniden düzenlemeye karar verdiğini açıkladı.

“Hayır, Fransa Afrika'da geri çekilmiyor, sadece kendini yeniden dizayn ediyor” dedi.



İranlı general, Esad'ın düşüşünü değerlendirdi: Büyük darbe aldık

Rejim karşıtları, Şam'daki İran Büyükelçiliği'nde yer alan bayrağı indirmişti (AP)
Rejim karşıtları, Şam'daki İran Büyükelçiliği'nde yer alan bayrağı indirmişti (AP)
TT

İranlı general, Esad'ın düşüşünü değerlendirdi: Büyük darbe aldık

Rejim karşıtları, Şam'daki İran Büyükelçiliği'nde yer alan bayrağı indirmişti (AP)
Rejim karşıtları, Şam'daki İran Büyükelçiliği'nde yer alan bayrağı indirmişti (AP)

İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun üst düzey komutanlarından Tuğgeneral Behruz Esbati, Suriye'de rejimin devrilmesinin Tahran için büyük bir darbe olduğunu söyledi. 

Esbati, başkent Tahran'daki Veliasr Camisi'nde 31 Aralık'ta yaptığı konuşmada, Beşar Esad rejiminin yıkılmasına dair şunları söyledi: 

Yenildik, çok kötü şekilde yenildik, çok büyük bir darbe aldık ve bu çok zor bir süreç oldu.

Komutanın konuşmasının ses kaydı, İran'la ilgili gelişmelere odaklanan İsviçre merkezli medya kuruluşu Abdi Medya tarafından pazartesi günü yayımlandı. 

Esbati ayrıca Suriye rejiminin çöküşünden önce Şam-Tahran ilişkilerinin gergin olduğunu da belirtti. Buna göre Esad'ın, Gazze savaşı kapsamında İran destekli milislerin Suriye üzerinden İsrail'e karşı yeni bir cephe açmasına izin vermemesi nedeniyle anlaşmazlık yaşandı. 

Üst düzey komutan, Şam rejiminin düşüşünden Rusya'yı da sorumlu tuttu. Esbati, Rusların rejim karşıtı güçlere saldırı düzenlendiğini söylemesine rağmen aslında boş araziye bomba attığını iddia etti. Komutan, isyancıların ilerleyişi sırasında Kremlin'in Tehran'ı yanlış bilgilendirdiğini savundu. 

Bunlara ek olarak Tuğgeneral Esbati, İran'ın Suriye'deki savaşçı devşirme faaliyetlerini sürdüreceğini belirterek şunları söyledi: 

Yıllar boyunca birlikte çalıştığımız tüm ağları harekete geçirebiliriz. Yıllar içinde toplumun farklı kesimlerine sızan adamlarımızı harekete geçirebiliriz. Sosyal medyada aktif olabiliriz ve direniş hücreleri oluşturabiliriz. Artık diğer uluslararası arenalarda olduğu gibi orada da faaliyet gösterebiliriz ve buna çoktan başladık.

Esbati yolsuzluk, siyasi baskı ve halkın karşı karşıya kaldığı ekonomik zorluklar göz önüne alındığında Esad rejiminin düşmesinin kaçınılmaz olduğunu da sözlerine ekledi. Tuğgeneral, Esad'ın reform uyarılarını dikkate almadığını savundu. 

İranlı analist Mehdi Rahmati, Esbati'nin kamuoyu önündeki açıklamalarının Tahran'ın resmi söylemiyle tezat oluşturduğunu ve ülkede büyük şaşkınlık yarattığını belirtiyor: 

Herkes toplantılarda bu konuşmadan bahsediyor, neden bunları özellikle halka açık şekilde söylediğini merak ediyor. İran'a ne olduğunu ve şu anda ülkenin nerede durduğunu çok açık şekilde ortaya koydu. Bu bir bakıma iç politika için de bir uyarı olabilir.

Heyetu Tahriru'ş Şam (HTŞ) liderliğindeki isyancıların 27 Kasım'da başlattığı saldırılar, 8 Aralık'ta Beşar Esad rejiminin devrilmesiyle sonuçlanmıştı. Esad ailesi Rusya'ya kaçarken, HTŞ kurduğu geçici hükümetin başına Muhammed Beşir'i getirmişti.

Independent Türkçe, New York Times, Times of Israel