Tayvan'da sabotaj şüphesi: Gözler Çin'e çevrildi

Tayvanlı yetkililer, kötü hava koşulları yüzünden gemiye çıkılamadığını aktardı (AFP)
Tayvanlı yetkililer, kötü hava koşulları yüzünden gemiye çıkılamadığını aktardı (AFP)
TT

Tayvan'da sabotaj şüphesi: Gözler Çin'e çevrildi

Tayvanlı yetkililer, kötü hava koşulları yüzünden gemiye çıkılamadığını aktardı (AFP)
Tayvanlı yetkililer, kötü hava koşulları yüzünden gemiye çıkılamadığını aktardı (AFP)

Tayvan'da denizaltı telekomünikasyon kablolarının kesilmesi üzerine yetkililer, bölgeden geçen Çin'e ait bir gemi hakkında inceleme başlattı. 

Tayvan merkezli Chungwha Telecom şirketinden pazar günü yapılan açıklamada, adanın kuzeydoğusundaki fiber optik kabloların koptuğu bildirildi. 

Şirket, bazı noktalarda internet bağlantısında geçici sorunlar yaşandığını, daha sonra veri akışının başka hatlar üzerinden sağlanmasıyla arızanın giderildiğini duyurdu. Hasar alan kabloların 3 Şubat'a kadar tamir edileceği belirtildi.

Tayvan Sahil Güvenlik Komutanlığı'ndan pazartesi günü yapılan açıklamada, geminin Çin'le bağlantısı bulunan Hong Kong merkezli bir firmaya ait olduğu belirtildi. Shun Xing 39 adlı geminin Orta Afrika ülkesi Kamerun'da kayıtlı olduğu bilgisi paylaşıldı. New York Times'ın aktardığına göre sözkonusu şirketin adı Jie Yang Trading Limited.

Tayvanlı yetkililer, kötü hava şartları yüzünden gemiye yaklaşılamadığını bildirdi. Shunxing 39, daha sonra Güney Kore'nin liman kenti Busan'a doğru gitti. Tayvan, soruşturma için Güney Kore Sahil Güvenlik Komutanlığı'ndan da destek istedi.

Gemide Çin yurttaşı 7 kişinin görev yaptığı belirtiliyor. 

Sahil güvenlik ekipleri, bölgede inceleme yaptıktan sonra bulguları Tayvan Savcılığı'na iletecek. Guardian'ın aktardığına göre yetkililer, sabotaj ihtimali üzerine duruyor.

Küresel denziclikte gemiler, sefer ve istasyon bilgilerini Otomatik Tanımlama Sistemi (OTS) adı verilen bir ağ üzerinden paylaşıyor. New York Times'ın aktardığına göre şüpheli gemi, bilgi paylaşırken iki farklı ad kullandı. Geminin ilk önce Xing Shun 39, daha sonra da Shun Xing 39 adıyla bilgi paylaştığı aktarılıyor.

Hasar gören kablolar Çin, Güney Kore, Tayvan, Japonya ve ABD'yi birbirine bağlayan Trans-Pasifik Ekspres hattının parçası. Hat, 6 uluslararası firma tarafından işletiliyor.

2023'te de Tayvan'ın kontrolündeki Matsu adalarını bağlayan iki denizaltı kablosu hasar görmüştü. Toplamda 14 bin kişinin internet bağlantısı kesilmişti. Taipei yönetimi, Çin'e ait iki geminin geçişi sırasında kabloların hasar gördüğünü öne sürmüştü. Diğer yandan Pekin'in sabotaj yaptığını gösteren herhangi bir delil bulunmamıştı.

Çin - Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, New York Times, Guardian, RT, Reuters



Elon Musk'tan 2 trilyon dolar itirafı

Elon Musk, Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın söz verdiği 2 trilyon dolarlık federal bütçe kesintisini büyük ihtimalle yapamayacağını itiraf etti (Reuters)
Elon Musk, Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın söz verdiği 2 trilyon dolarlık federal bütçe kesintisini büyük ihtimalle yapamayacağını itiraf etti (Reuters)
TT

Elon Musk'tan 2 trilyon dolar itirafı

Elon Musk, Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın söz verdiği 2 trilyon dolarlık federal bütçe kesintisini büyük ihtimalle yapamayacağını itiraf etti (Reuters)
Elon Musk, Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın söz verdiği 2 trilyon dolarlık federal bütçe kesintisini büyük ihtimalle yapamayacağını itiraf etti (Reuters)

ABD'de yeni danışma organı Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın eş başkanlığını üstlenecek milyarder Elon Musk, bakanlığın başta sözünü verdiği 2 trilyon dolarlık federal bütçe kesintisini büyük ihtimalle yapamayacağını itiraf etti.

Tesla ve SpaceX'in CEO'su, çarşamba günü Stagwell'in CEO'su Mark Penn'le canlı röportajında 6,8 trilyon dolarlık federal bütçeden 2 trilyon kesinti yapma hedefinin "en iyi ihtimal" olduğunu açıkladı.

Penn "Daha yakından incelediğinde 2 trilyon doların gerçekçi bir sayı olduğunu düşünüyor musun?" diye sordu.

Musk "Sanırım 2 trilyon doları deneyeceğiz. Bence bu en iyi ihtimal" diye yanıt verdi.

Ancak biraz daha yukarıdan başlamak gerektiğini düşünüyorum. Bence 2 trilyon doları hedeflersek 1 (trilyon dolar) için şansımız yüksek olur.

Musk "Bütçe açığını 2 trilyon dolardan 1 trilyon dolara düşürebilirsek ve ekonomiyi, mal ve hizmet üretiminin para arzındaki artışa ayak uyduracak şekilde ek büyüme sağlamak üzere rahatlatabilirsek enflasyon yaşanmaz" diye ekledi.

Bence bu efsanevi bir sonuç olur.

Musk, eski başkan adayı Vivek Ramaswamy'yle birlikte (seçilmiş başkan Donald Trump'ın hükümetten ayrı çalışacağını iddia ettiği) bakanlığın eş başkanlığını üstlenecek.

İkili, federal bütçeyi özellikle de kurumlarda ciddi kesintiler ve toplu işten çıkarmalar yaparak azaltma planlarıyla övünüyor.

Görsel kaldırıldı.
Elon Musk (solda), bu itirafı X'te Stagwell'in CEO'su Mark Penn'le olan canlı yayınında yaptı (X/ekran görüntüsü)

Musk, ekimin sonlarında Trump'ın Madison Square Garden'daki mitingine katıldığından beri 2 trilyon doları vurguluyor.

Finansal hizmetler firması Cantor Fitzgerald'ın milyarder CEO'su Howard Lutnick, miting sahnesinde Musk'a "Bu boşa harcanan 6,5 trilyon dolarlık Harris-Biden bütçesinden ne kadar artırabileceğimizi düşünüyorsun?" diye sormuştu.

Dünyanın en zengin insanı "En az 2 trilyon dolar yapabileceğimizi düşünüyorum" diye yanıtlamıştı.

Ekonomi uzmanları, ülkenin federal bütçesinin neredeyse üçte birini kesmenin gerçekçi olmadığına dair uzun süredir uyarıda bulunuyor.

Manhattan Enstitüsü düşünce kuruluşunda kıdemli araştırmacı Brian Riedl, kasımda The Washington Post'a "Akıllı bir iş insanının trilyonlarca dolarlık israfı ortaya çıkaracağı fantezisinin uzun bir geçmişi var ama bu işler böyle yürümüyor" demişti.

Independent Türkçe