76 milyon yıllık cinayet çözüldü

Cryodrakon boreas'ın yavru (altta) ve yetişkin üyelerinin omurları arasındaki fark, kalıntıları bulunan hayvanın nasıl bir boyuta ulaşacağı hakkında fikir veriyor (Reading Üniversitesi)
Cryodrakon boreas'ın yavru (altta) ve yetişkin üyelerinin omurları arasındaki fark, kalıntıları bulunan hayvanın nasıl bir boyuta ulaşacağı hakkında fikir veriyor (Reading Üniversitesi)
TT

76 milyon yıllık cinayet çözüldü

Cryodrakon boreas'ın yavru (altta) ve yetişkin üyelerinin omurları arasındaki fark, kalıntıları bulunan hayvanın nasıl bir boyuta ulaşacağı hakkında fikir veriyor (Reading Üniversitesi)
Cryodrakon boreas'ın yavru (altta) ve yetişkin üyelerinin omurları arasındaki fark, kalıntıları bulunan hayvanın nasıl bir boyuta ulaşacağı hakkında fikir veriyor (Reading Üniversitesi)

Bilim insanları yavru bir teruzorun 76 milyon yıllık fosilinde, timsah benzeri bir hayvanın saldırısına uğradığına dair izler buldu.

Kanada'nın Alberta bölgesinde çalışmalar yürüten paleontologlar, Azhdarchidae ailesinden bir teruzorun boyun kemiğini keşfetti. 

Dinozorlarla beraber yaşayan teruzorların bu familyası, bugüne kadar gökyüzünde süzülen en büyük hayvanlardı. 

Yaklaşık 76 milyon yıl önceye tarihlenen boyun kemiğinin, Cryodrakon boreas türünden bir yavruya ait olduğu tespit edildi. Yavrunun kanadının 2 metre olduğu tahmin edilirken, bu türün yetişkinleri 10 metreye varan kanatlara sahipti. 

Kemiği inceleyen bilim insanları, üzerindeki 4 milimetrelik ısırık izini fark etti.

Kanada'daki Royal Tyrrell Paleontoloji Müzesi'nden Dr. Caleb Brown, “Teruzor kemikleri çok hassastır ve bu nedenle başka bir hayvanın açıkça ısırdığı fosiller son derece nadir" diyerek ekliyor:

Bu örneğin bir yavru olması onu daha da nadir kılıyor.

Dr. Brown ve ekibi, bulguları hakemli dergi Journal Of Paleontology'de 23 Ocak Perşembe günü yayımlanan çalışmada ısırıktan timsah benzeri bir hayvanın sorumlu olduğunu belirledi. 

Popüler bilim dergisi IFLScience'a göre yavru bir teruzora saldırma "suçunu" işleyen hayvanın, Alligatoridae familyasına bağlı Leidyosuchus canadensis türünden olduğu tahmin ediliyor. 

Bu familyadaki hayvanlar, bugünkü timsah ve kaymanların atasıydı. Reading Üniversitesi'nden Dr. Brian Pickles, "Bunlar orta büyüklükte timsahlardı; muhtemelen modern timsahlara yakın boyutlardaydı" diyor. 

Dr. Pickles, buldukları omur kemiğinin ince ve hassas olduğuna dikkat çekerek "Timsahların güçlü ısırma kuvvetleri üretecek şekilde evrimleştiği düşünüldüğünde, dişin delinme izini görebildiğimiz ancak omurun geri kalanının büyük kısmının sağlam olduğu bir örnek bulmak şaşırtıcı" diyor.

Yeni araştırma, 76 milyon yıl önceki av-avcı dinamikleri hakkında önemli bir fikir veriyor. Isırık izinin, teruzorun ölümünden önce mi sonra mı bırakıldığı net değil. Ancak bulgular, timsahların atasının yavru teruzorları avladığına veya ölüleriyle beslendiğine işaret ediyor.

Dr. Brown "Bana en etkileyici gelen şey, sadece bir kısmı olan tek bir fosilleşmiş kemiğin, 76 milyon yıl önce iki ayrı hayvan arasında neler yaşandığına dair hâlâ kanıt sunabilmesi" ifadelerini kullanıyor: 

Mesele her zaman en eksiksiz ya da en güzel fosilin bulunması değil; kısmen korunmuş fosiller bile bir hikaye anlatabilir.

Independent Türkçe, IFLScience, Cosmos Magazine, Journal Of Paleontology



Ukrayna'nın İHA’larla düzenlediği saldırılar Moskova havalimanlarında kaos yarattı

Yolcular, 17 Temmuz 2025'te Moskova'nın Sheremetyevo Havalimanı'nda bir havayolu şirketinin ofisi önünde sıra bekliyor. (EPA)
Yolcular, 17 Temmuz 2025'te Moskova'nın Sheremetyevo Havalimanı'nda bir havayolu şirketinin ofisi önünde sıra bekliyor. (EPA)
TT

Ukrayna'nın İHA’larla düzenlediği saldırılar Moskova havalimanlarında kaos yarattı

Yolcular, 17 Temmuz 2025'te Moskova'nın Sheremetyevo Havalimanı'nda bir havayolu şirketinin ofisi önünde sıra bekliyor. (EPA)
Yolcular, 17 Temmuz 2025'te Moskova'nın Sheremetyevo Havalimanı'nda bir havayolu şirketinin ofisi önünde sıra bekliyor. (EPA)

Rus haber kaynakları, Ukrayna'nın Rusya'ya insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlediği büyük saldırıların, bugün Rusya'nın başkenti Moskova'ya hizmet veren ana havalimanlarında kaosa neden olduğunu, binlerce yolcunun uçuşların iptal edilmesi veya ertelenmesi sonucu kuyrukta beklediğini veya yerlerde uyuduğunu bildirdi.

Rusya'nın en yoğun havalimanı olan Sheremetyevo Havalimanı'nda, uzun kuyruklar arasında yerde uyuyan insanlar, Rus medyasında yayınlanan videolarda görüldü.

Rusya Savunma Bakanlığı, önceki gün 172 İHA’yı düşürdükten sonra, gece boyunca 117 İHA düşürdüğünü, bunlardan 30'unun Moskova bölgesi üzerinde olduğunu açıkladı.

Rus havacılık otoritesi Rosaviatsiya, Moskova'nın başlıca havalimanları olan Sheremetyevo, Vnukovo, Domodedovo ve Zhukovsky'de gece uçuşlarına geçici kısıtlamalar getirdi.

Rusya'nın en doğusunda, Avrupa kısmındaki uçuşların iptal edilmesi nedeniyle binlerce kişi mahsur kaldı. Rusya'nın kuzeyindeki Sankt (St.) Petersburg kentinden Moskova'ya yolcuları geri getirmek için ek tren seferleri başladı. Moskova ve çevresinde en az 21,5 milyon kişi yaşıyor.