ABD'nin dış yardımları durdurması dünyanın dört bir köşesini etkiledi

ABD bütçesinin yüzde 1'ine yakını uluslararası yardıma gidiyor (AFP)
ABD bütçesinin yüzde 1'ine yakını uluslararası yardıma gidiyor (AFP)
TT

ABD'nin dış yardımları durdurması dünyanın dört bir köşesini etkiledi

ABD bütçesinin yüzde 1'ine yakını uluslararası yardıma gidiyor (AFP)
ABD bütçesinin yüzde 1'ine yakını uluslararası yardıma gidiyor (AFP)

ABD Dışişleri, cuma günü tüm dış yardımların durdurulması kararını ülke dışındaki diplomatik temsilciliklerine ve diğer bakanlık çalışanlarına iletirken acil gıda yardımı programlarına istisna tanısa da bu hamlenin olumsuz etkileri dünyanın dört bir yanında hissediliyor. 

Wall Street Journal (WSJ) Somali'deki terörle mücadele eğitimi, Uganda'da uygulanan HIV tedavileri, Kolombiya'daki yasadışı uyuşturucu ticaretinin önlenmesi ve Myanmar'daki mültecilere protez sağlanması gibi çeşitli programların tehlike altında olduğunu bildiriyor.

BM'nin insani kriz durumlarında uyguladığı acil yardım programlarının önemli kısmında ABD'nin aslan payını karşıladığı ifade edildi.

Sudan fonunun yüzde 47'sinin, Demokratik Kongo'ya ayrılan paranınsa yüzde 70'ine yakınının Washington'dan geldiği vurgulandı. 

Suriye'de 40 bin kişinin yaşadığı el Hol kampında ABD'nin fonladığı yardım kuruluşlarının gıda, su ve temizlik servislerini durdurmak zorunda kaldığı belirtildi. 

Adını vermek istemeyen yardım görevlilerinden biri, kampta IŞİD militanlarının ailelerinin kaldığını anımsatarak "İhtiyaçları karşılanmadığında radikalleşmeye daha yatkın oluyorlar" dedi.

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) Direktör Vekili Jason Gray, Trump'ın emirlerini uygulamadıklarından şüphelenilen onlarca çalışanlarını idari izne çıkardıklarını söyledi. 

WSJ'ye konuşan bir USAID çalışanı, bu rakamın 57'yi bulduğunu aktardı.

Trump yönetimi yalnızca yeni yardımları engellemekle kalmadı, sivil toplum kuruluşlarının yeni karardan önce almış olduğu mevcut fonların da kullanımını önlemek için çalışmaları 90 günlüğüne durdurma kararı da verdi.

Yardım kuruluşları, bebeklere yönelik aşılar ve sıtmayı önleyen cibinlik gibi hayat kurtaran malzemelerin bile dağıtımının bu kararla engellendiğini vurguluyor. 

Uganda'da 1,43 milyon kişinin HIV'le yaşadığını belirten yetkililer, öngörülere göre ABD'nin askıya alınan mevcut programlarının 2030'a kadar 190 bin kişinin bu hastalığı kapmasını engelleyeceğini söylüyor.

Pek çok kuruluş ve yetkili, Dışişleri Bakanlığı'nı istisna tanınması için başvuru yağmuruna tuttu.

WSJ'ye konuşan Amerikalı yetkililer, Çin gibi rakip aktörlerin Washington'ın boşalttığı sahaları doldurabileceğini işaret ediyor. 

Trump yönetiminden yetkililerse bu süreçte yardımların etkisinin ve yeni yönetimin dış politikasıyla tutarlılığının değerlendirileceğini vurguluyor.

Yardımların tek tek değerlendirip onaylanarak tekrar devreye sokulabileceği aktarılıyor.

Resmi rakamlara göre 2023'te 68 milyar dolar tutarında yardım yapan ABD bu konuda dünyanın lideri. 

sxcdfvrgthy
İsrail ve Mısır'a askeri destek konusunda istisna tanınırken Ukrayna'nın bu iki ülkeye eklenmemesi dikkat çekiyor (Reuters)

Fransız haber ajansı AFP, bu kararın Rusya'yla savaşan Ukrayna'yı da vurabileceğini bildiriyor. 

20 Ocak'ta görevi Donald Trump'a devreden Joe Biden, 9 Ocak'taki açıklamasında Ukrayna'ya 500 milyon dolarlık mühimmat yardımı gönderileceğini duyurmuştu. 

Independent Türkçe, WSJ, AP



Trump’ın Filistin’e destek eylemcilerini sınır dışı kararı tepki çekiyor

Birçok prestijli ABD üniversitesinde Filistin'le dayanışma eylemi düzenlenmişti (Reuters)
Birçok prestijli ABD üniversitesinde Filistin'le dayanışma eylemi düzenlenmişti (Reuters)
TT

Trump’ın Filistin’e destek eylemcilerini sınır dışı kararı tepki çekiyor

Birçok prestijli ABD üniversitesinde Filistin'le dayanışma eylemi düzenlenmişti (Reuters)
Birçok prestijli ABD üniversitesinde Filistin'le dayanışma eylemi düzenlenmişti (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın ülkede İsrail karşıtı protestolara katılan yabancı öğrencileri sınır dışı edecek kararnameyi imzalaması tepki çekti.

Trump’ın çarşamba günü imzaladığı kararnameyle, Gazze savaşı sürerken ABD’de patlak veren Filistin’e destek protestolarına katılan öğrencilerin sınır dışı edilmesinin önü açıldı. 

Cumhuriyetçi lider, ABD’deki üniversite kampüslerinde yapılan İsrail karşıtı gösterilerin “cihat yanlısı” olduğunu ileri sürerek şunları ekledi:  

Üniversite kampüsleri, daha önce görülmemiş bir radikalizmin istilasına uğradı. Buralardaki tüm Hamas sempatizanlarının öğrenci vizelerini de hızla iptal edeceğim.

Kararnamede, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın Aksa Tufanı operasyonuyla başlayan Gazze savaşının ardından “üniversite kampüslerinde ve sokaklarda Yahudi düşmanlığının tavan yaptığı” öne sürüldü. 

Trump, seçim kampanyasında da benzer iddialarda bulunmuş ve Filistin’e destek eylemlerine katılan öğrencileri sınır dışı edeceğini söylemişti. 

Diğer yandan hukuk uzmanları, Cumhuriyetçi liderin imzaladığı kararnameye tepki gösterdi. 

Columbia Üniversitesi’nden Carrie DeCell, şu değerlendirmeleri yapıyor: 

ABD Anayasası’ndaki Birinci Değişiklik, Amerikan üniversitelerinde okuyan yabancı vatandaşlar da dahil ABD’deki herkesi korur. Vatandaş olmayanların siyasi söylemleri nedeniyle sınır dışı edilmeleri Anayasa’ya aykırıdır.

Filistin’e destek eylemlerini savunan Amerikan-İslam İlişkileri Konseyi’nden yapılan açıklamada, öğrencilere yönelik sınır dışı işlemlerinin başlatılması halinde kararnamenin mahkemeye taşınacağı bildiriliyor. 

Arap Amerikan Enstitüsü’nün yöneticisi Maya Berry ise İsrail devletine yönelik eleştirilerle Yahudi düşmanlığı iddialarının birbirine karıştırılmasından derin rahatsızlık duyduklarını belirtiyor. Kararnamenin ABD’de ifade özgürlüğü açısından olumsuz bir etkisi olacağını da sözlerine ekliyor. 

Columbia Üniversitesi'nde 18 Nisan 2024’te başlayan olaylar, onbinlerce öğrenci ve akademisyenin katılımıyla Princeton, Yale, MIT ve Harvard gibi prestijli eğitim kurumlarının da yer aldığı birçok üniversiteye hızla yayılmıştı. New York Times’ın paylaştığı verilere göre, temmuzda hız kaybeden eylemlerde aralarında öğrenci ve akademisyenlerin yer aldığı toplamda en az 3 bin 100 kişi tutuklanmış veya gözaltına alınmıştı. 

Eski ABD Başkanı Joe Biden da eylemlere tepki göstererek "Yahudi düşmanlığı içeren bu protestoları kınıyorum" demişti.

Independent Türkçe, Times of Israel, Reuters