ABD Başkanı Donald Trump, Andrews Hava Kuvvetleri Üssü'nde gazetecilere açıklamalarda bulundu (AP)
ABD Başkanı Donald Trump dün, Gazze Şeridi'nde ateşkesin bir sonraki aşamasına ilişkin görüşmelerin başlamasından önce Washington'da yaptığı açıklamada, İsrail ve diğer ülkelerle Ortadoğu konusunda yapılan görüşmelerde ‘ilerleme’ olduğunu söyledi.
Trump, Florida'daki malikanesi Mar-a-Lago'dan döndükten sonra Washington'da uçaktan inerken gazetecilere yaptığı açıklamada, “İsrail ve diğer ülkelerle Ortadoğu konusundaki görüşmeler ilerliyor. (İsrail Başbakanı Binyamin) Bibi Netanyahu salı günü geliyor. Sanırım planlanmış çok büyük görüşmelerimiz var” ifadelerini kullandı.
Öte yandan ABD Başkanı, Kanada, Meksika ve Çin'den gelen ürünlere uyguladığı gümrük vergilerinin ardından Avrupa’dan gelen ürünlere de ‘çok yakında’ gümrük vergileri uygulanacağını açıkladı.
Trump, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bizden gerçekten faydalanıyorlar, biliyorsunuz, 300 milyar dolar açığımız var. Arabalarımızı almıyorlar, tarım ürünlerimizi almıyorlar, neredeyse hiçbir şey almıyorlar ve biz her şeyi, milyonlarca arabayı, tarım ürünlerini muazzam oranlarda alıyoruz.”
Trump, bununla ilgili bir takvime sahip olmadığını, ancak yakında olacağını belirtti.
ABD Başkanı dün her iki ülkeden gelen ürünlere yüzde 25 gümrük vergisi getirmesinin ardından bugün (Pazartesi), görevden ayrılan Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve Meksika hükümeti ile görüşmeler yapacağını duyurdu. Florida'daki konutu Mar-a-Lago’dan ayrılmadan önce gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, “Yarın sabah Başbakan Trudeau ile konuşacağım. Aynı zamanda Meksika ile de konuşacağım. Gümrük vergileri uyguladık, çünkü bize çok borçları var. Ödeyeceklerine eminim” ifadelerini kullandı.
Birçok yetkilisi zorunlu izne çıkarılan ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda (USAID) neler olduğuna ilişkin bir soruya cevaben Trump bu durumu, USAID’in ‘çılgın aşırılık yanlıları tarafından yönetildiğini ve onları kovma sürecinde olduklarını, ardından USAID’in faaliyetleri hakkında bir karar vereceklerini söyleyerek gerekçelendirdi.
Ukrayna ve Rusya ile de görüşeler yaptıklarını belirten Trump, “Ukrayna ve Rusya da dahil olmak üzere çeşitli taraflarla planlanmış toplantılarımız ve görüşmelerimiz var ve bence bu görüşmeler gerçekten de iyi gidiyor” diye konuştu.
Trump ve Musk tarafından hedef alınan USAID nedir?https://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5108174-trump-ve-musk-taraf%C4%B1ndan-hedef-al%C4%B1nan-usaid-nedir
Trump ve Musk tarafından hedef alınan USAID nedir?
Sel felaketi nedeniyle yerinden edilen Pakistanlı bir çocuk, USAID tarafından sağlanan bir çadırın dışında oyuncağını tutuyor. (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, dünyanın dört bir yanında dış yardım programlarının uygulanmasından sorumlu olan ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nı (USAID) federal hükümeti yeniden şekillendirme kampanyasının ana hedeflerinden biri haline getirdi. Şarku’l Avsat’ın Washington Post'tan aktardığına göre, Trump'ın dış yardımlara 90 günlük bir ara verilmesini emretmesinden bir hafta sonra ABD yönetimi, milyarder Elon Musk'ın Hükümet Verimliliği Bakanlığı temsilcilerine ajanstaki kısıtlı alanlara erişim izni vermeyi reddetmeleri üzerine iki üst düzey USAID güvenlik yetkilisini kovdu. Musk, X üzerinden yaptığı paylaşımda USAID’ı bir ‘suç örgütü’ olarak tanımladı.
İşte USAID ve çalışmaları hakkında bilmeniz gerekenler:
USAID ne zamandan beri var?
USAID, 1961 yılında eski ABD Başkanı John F. Kennedy döneminde, mevcut birçok programı yeni ajansın altına yerleştiren Dış Yardım Yasası ile kuruldu. USAID’ın internet sitesine göre, ABD hükümetinin uluslararası kalkınma yardımına yaklaşımı 1940'larda, Avrupa ülkelerinin İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra bölgeyi yeniden inşa etmelerine ve istikrara kavuşturmalarına yardımcı olmak için yardım sağlayan Marshall Planı ile ortaya çıktı. Daha sonraki yıllarda USAID, sağlık ve eğitim gelişimini desteklemek ve demokratik hükümetleri ve serbest piyasaları teşvik etmek için ek yardım sağlamaya yöneldi.
Sağlık programları 1990'ların başından bu yana USAID'ın finansman açısından en büyük sektörü oldu ve 2004 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı'nın HIV ile mücadele çabalarından gelen milyarlarca dolar ile desteklendi. Sağlık programları, Kovid-19 salgını sırasında ajansın projelerine hâkim olmaya devam etti, ta ki 2022'de en büyük sektör olarak insani yardım ve 2023'te ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteğin bir sonucu olarak yönetişim yardımı tarafından geçilene kadar...
USAID ne iş yapar?
Kongre Araştırma Servisi'ne (CRS) göre USAID, öncelikle sivil toplum örgütlerine, yabancı hükümetlere, uluslararası kuruluşlara veya diğer ABD kurumlarına fon dağıtarak diğer ülkelere insani yardım ve kalkınma yardımı sağlamaktadır. Uluslararası ajans, 2023 mali yılında yaklaşık 130 ülkeye 40 milyar dolardan fazla -federal kayıtlara göre federal bütçenin yüzde 1'inden az- tahsisatı yönetmiştir. USAID fonlarının en büyük alıcıları arasında Ukrayna, Etiyopya, Ürdün, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Somali yer alıyor.
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) 1961 yılında kuruldu. (Arşiv - Reuters)
USAID, üçte ikisi yurtdışında olmak üzere 10 binden fazla kişiyi istihdam ediyor. USAID’ın internet sitesine göre, ajansın projeleri arasında Sudan'da kıtlıktan etkilenen bölgelere yardım sağlamak, Ukrayna'da yerinden edilmiş okul çocuklarına ders kitapları temin etmek ve Ruanda'da sağlık çalışanlarını eğitmek yer alıyor.
Neden saldırı altında?
Destekçilerine göre USAID, Amerikan iyi niyetini gösteren, felaket bölgelerini istikrara kavuşturan ve uluslararası ticaret için yeni pazarlar açan ABD dış politikasının vazgeçilmez bir kolu.
ABD'den fon almayan bir yardım grubu olan Refugees International'ın Başkanı Jeremy Konyndyk, USAID hakkında şu ifadeleri kullandı: “Bu 60 yıl boyunca geliştirilmiş bir ulusal güvenlik aracı. Eğer yok edilirse, kolay kolay yeniden inşa edilemez.”
Trump yönetimi hükümet harcamalarını kısmayı ve federal hükümet içindeki şişkinlik algısını ortadan kaldırmayı ana hedeflerinden biri haline getirdi. Musk federal harcamaları 2 trilyon dolar azaltma sözü verdi. Başta Musk olmak üzere Trump'ın müttefikleri X paylaşımlarında USAID’ın çalışmalarını ‘yozlaşmış ve savurgan’ olarak nitelendirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı geçtiğimiz hafta, tüm dış yardım programlarını gözden geçirme ve harcamaların ‘Önce Amerika’ gündemiyle uyumlu olmasını sağlama sözü verdi.
USAID’e şimdiye kadar ne oldu?
Trump göreve geldikten sonra ABD'nin dış kalkınma yardımlarını 90 gün süreyle donduran bir kararname yayınladı. Bu karar, ABD Başkanı'nın AIDS’e Karşı Acil Durum Planı (PEPFAR) da dahil olmak üzere uzun süredir devam eden projelerin durdurulması talimatı verilen USAID’de kaosa neden oldu.
Trump yönetimi onlarca USAID yetkilisini görevden aldı. Senatör Charles E. Schumer USAID’ı feshetmeye yönelik herhangi bir hareketin yasadışı olacağını söyledi. Senatörler Jeanne Shaheen ve Brian Schatz ile Temsilciler Gregory W. Meeks ve Lois Frankel cuma günü ortak bir bildiri kaleme alarak, ABD'nin dış kalkınma yardımlarını 90 gün süreyle dondurma kararının Ukrayna'ya yapılan enerji yardımını tehlikeye attığını ve ABD'nin Rusya ve Çin gibi düşmanlarına yardımcı olduğunu belirttiler.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio, PEPFAR gibi ‘hayat kurtaran’ programlara muafiyet getirildiğini açıkladı, ancak yardım yetkilileri diğer projelerin belirsizlik içinde kaldığını ve fonların dondurulmasının devam etmesi halinde kapanma riski taşıdığını ifade etti.
