Trump ve Modi ticari, askeri ve iktisadi konularda hemfikir

ABD Başkanı Donald Trump, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi Beyaz Saray'da kabul etti. (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi Beyaz Saray'da kabul etti. (Reuters)
TT

Trump ve Modi ticari, askeri ve iktisadi konularda hemfikir

ABD Başkanı Donald Trump, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi Beyaz Saray'da kabul etti. (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi Beyaz Saray'da kabul etti. (Reuters)

Donald Trump ve Narendra Modi dün Beyaz Saray'da yakınlıklarını gösterirken, Hindistan Başbakanı ilk başkanlık döneminde Trump ile kurduğu yakın dostluğun ardından ülkesini Washington'un ticari saldırılarından korumaya çalışıyor.

Trump, Modi ile düzenlediği ortak basın toplantısında iki ülke arasındaki ticarette ‘kronik dengesizlikleri’ ele almak üzere görüşmelere başlama konusunda mutabık kaldıklarını açıkladı. Trump, “Geçtiğimiz dört yıl boyunca çözülmesi gereken kronik dengesizlikleri ele almak için müzakerelere başlayacağız” dedi.

ABD Başkanı, Washington'un Yeni Delhi'ye F-35 savaş uçakları satacağını ve Hindistan'ı bu son derece gelişmiş hayalet uçaklara sahip birkaç ülkeden biri haline getireceğini kaydetti. Trump, “Bu yıldan başlayarak Hindistan'a askeri satışlarımızı milyarlarca dolar arttıracağız. Ayrıca Hindistan'a F-35 hayalet savaş uçaklarının nihai tedarikinin de önünü açıyoruz” ifadelerini kullandı.

Modi ise ülkesinin ABD ile ‘çok yakında’ karşılıklı yarar sağlayacak bir ticaret anlaşmasına varmak istediğini açıkladı. “Hindistan'ın enerji güvenliğini sağlamak için petrol ve gaz ticaretine odaklanacağız. Enerji altyapısına yatırım artacak ve nükleer enerji de artacak” diyen Modi, bu anlaşmaya ‘çok yakında’ varmak istediğini belirtti.

Üst düzey bir ABD'li yetkili dün gazetecilere yaptığı açıklamada, iki liderin ‘doğal olarak sıcak bir ilişkiye’ sahip olduğunu vurguladı. Yetkili, iki ülkenin ‘yeni bir savunma ortaklığı imzalamaya doğru ilerlediğini’, ‘yeni askeri siparişler üzerine müzakereler’ yürüttüğünü ve ABD'nin ticaret açığını azaltmak amacıyla Hindistan'ın ABD'den enerji alımları üzerine görüştüğünü belirtti, ancak beklenen açıklamaların ayrıntılarına girmedi.

Modi, Trump'ın federal bürokrasiyi sona erdirmek ve maliyetleri düşürmek için kendisini sağ kolu yapmasının ardından ağır eleştirilere maruz kalan milyarder Elon Musk ile bir araya geldi. Hindistan Başbakanı’nın X platformunda yaptığı paylaşımda, “Elon Musk ile Washington DC'de yaptığım görüşme mükemmeldi. Uzay, teknoloji ve modernizasyon gibi çeşitli konuları (...) görüştük. Hindistan'ın reform çabaları hakkında konuştum” ifadeleri yer aldı.

Modi ayrıca ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ile ‘savunma, teknoloji ve güvenlik’ konularını görüşmek üzere bir araya geldi. Donald Trump'ın göreve başladığı gün olan 20 Ocak'ta yaptığı bir X paylaşımında Modi, yeni başkanla ‘yeniden yakın çalışmayı dört gözle beklediğini’ söylemişti.

Cumhuriyetçi milyarder göreve geldiğinden bu yana Hint devinden nadiren bahsetti. Ancak Modi'nin ziyareti, ABD’nin ticaret açığını azaltmak için Çin'in yanı sıra müttefiklerini de hedef alan gümrük vergileri silahını kullandığı bir döneme denk geldi. ABD hükümetine göre, ABD 2024 yılında Hindistan ile 2023 yılına kıyasla 45,6 milyar dolarlık bir ticaret açığı kaydetti.

Ticaret, gümrük tarifeleri, Rusya ile ilişkiler ve göç, Washington ve Yeni Delhi arasındaki ikili gerginliklerin potansiyel kaynakları olarak görülüyor. Ancak Hindistan iyi niyetini göstermek için şimdiden taahhütlerde bulundu.

Yeni Amerikan Güvenliği Merkezi'nden (CNAS) ve Trump'ın ilk döneminde Ulusal Güvenlik Konseyi'nin eski Güney Asya yetkilisi Lisa Curtis, Hindistan'ın ‘olumlu bir rota çizmek ve Trump'ın gazabından kaçınmak için şimdiden olumlu adımlar attığını’ söyledi.

İki lider ayrıca, Japonya ve Avustralya'nın da dahil olduğu Asya-Pasifik bölgesindeki ‘dörtlü güvenlik ittifakının’ güçlendirilmesi konusunu ele aldı. Hindistan, Çin'in artan askeri faaliyetlerine karşı bir denge unsuru olarak görülen grubun liderlerini bu yıl içinde ağırlamaya hazırlanıyor.

Modi'nin ABD'ye son ziyareti, Başkan Joe Biden tarafından sıcak bir şekilde karşılandığı Haziran 2023'te gerçekleşmişti. Modi ortak basın toplantısına katılmayı kabul etmiş ve bir gazetecinin Hindistan'daki dini azınlıklarla ilgili sorusuna kızgın görünerek cevap vermişti.

Modi ve Trump, ABD'li milyarderin 2017-2021 yılları arasında Beyaz Saray'daki ilk dönemi boyunca dostluklarını herkesin önünde övgü ve kucaklaşmalarla gösterdiler. O dönemde Amerikan basını iki lider arasında ‘kardeşçe bir romantizm’ olduğundan söz ediyordu. Hintli lider, 2020'deki resmi ziyareti sırasında Trump'ı gözle görülür şekilde mutlu olarak ağırladı. Trump bu ziyaret sırasında Modi'nin memleketi Gujarat'ta büyük bir mitinge katıldı.

Trump da benzer bir etkinliği Houston, Teksas'ta düzenleyerek bu iyiliğe karşılık verdi. ABD Başkanı geçtiğimiz günlerde Hindistan Başbakanı ile yaptığı telefon görüşmesinde “Hindistan'ın ABD askeri teçhizat alımlarını arttırması önemli” dedi.



Danimarka Trump'ın açıklamalarını reddetti: Grönland “ilhak için teklif edilmedi”

 Trump ve Grönland (NASA)
 Trump ve Grönland (NASA)
TT

Danimarka Trump'ın açıklamalarını reddetti: Grönland “ilhak için teklif edilmedi”

 Trump ve Grönland (NASA)
 Trump ve Grönland (NASA)

Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen bugün yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın Grönland'ı ilhak etmekle ilgili son sözlerini reddederek, başka hiçbir ülkenin kendi kendini yöneten Danimarka adasını kontrol edemeyeceğini belirtti.

Rasmussen gazetecilere yaptığı açıklamada, “Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne, BM Şartı'na ya da uluslararası hukuka bakarsanız Grönland'ın ilhak edilemeyeceğini görürsünüz” dedi.

ABD Başkanı dün, ülkesinin Danimarka'ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland'ı ilhak etmesinin eninde sonunda “gerçekleşeceğine” ve bunun da “uluslararası güvenliği” güçlendireceğine inandığını ifade etti.

 ABD Başkanı Donald Trump (AFP)ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Grönland'ın görevden ayrılan Başbakanı Mute Egede, Trump'ın sözlerini kınamakta gecikmedi ve siyasi parti liderlerini bir araya getirerek ABD Başkanı'nın sözlerine ortak bir yanıt vereceklerini söyledi. Trump, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'yi kabulünde şunları söyledi: “Bunun gerçekleşeceğini düşünüyorum. Uluslararası güvenlik için buna ihtiyacımız var.” Trump, Rutte'nin bu adımı gerçekleştirmede “çok etkili” olabileceğini de belirtti.

Trump, “Bildiğin gibi Mark, uluslararası güvenlik için buna ihtiyacımız var... Kıyılarımızda dolaşan çok sayıda favori aktörümüz var ve dikkatli olmalıyız” diyerek Çin ve Rusya'nın Arktik bölgesine artan ilgisine açık bir göndermede bulundu.

Trump'ın tutumuna karşılık olarak Başbakan Egede şunları söyledi: “Artık yeter”. “Bu kez, Trump'ın söylediklerini reddetmek için ses tonumuzu sertleştirmeliyiz. Saygısızlığa uğramaya devam etmemeliyiz.” Trump'ın doğal kaynaklar bakımından zengin olan adayı ele geçirme tehditleri, özellikle de “Grönland'ın kontrolünü ele geçirmek” için güç kullanımını göz ardı etmeyi reddetmesi, dünyanın dikkatini bu bölgeye odakladı.

Şarku'l Avsat'ın aldığı bilgiye göre Trump'ın açıklaması, Grönland'da yapılan ve adanın 57 bin olan nüfusunun çoğunluğunun adanın bağımsızlığını savunan partiler lehine oy kullandığı parlamento seçimlerinden kısa bir süre sonra geldi.

Igaliko yerleşim yerinde dalgalanan Grönland bayrağı (Reuters)Igaliko yerleşim yerinde dalgalanan Grönland bayrağı (Reuters)

Rutte, Grönland'ın ABD'ye katılmasıyla ilgili herhangi bir konuya müdahale etmeyeceğini vurguladı ve “NATO'yu bu işin içine çekmek istemiyorum” dedi. “Uzak Kuzey ve Kuzey Kutbu söz konusu olduğunda, kesinlikle haklısınız (...) Çinliler artık bu rotaları kullanıyor. Rusların yeniden silahlandığını biliyoruz. Buzkıran gemisi sıkıntımız olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla Kuzey Kutbu'nda Rusya hariç yedi ülkenin ABD liderliğinde bu konuda birlikte çalışıyor olması, bu bölgenin, dünyanın bu kısmının güvenli kalmasını sağlamak açısından kritik önem taşıyor.”