Trump: ABD 2008 Mumbai saldırıları şüphelisini iade etmeyi kabul etti

Hindistan, Pakistan merkezli Leşker-i Tayyibe grubunu suçladı

ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)
TT

Trump: ABD 2008 Mumbai saldırıları şüphelisini iade etmeyi kabul etti

ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump Perşembe günü Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile düzenlediği basın toplantısında, ABD'nin 2008 yılında Hindistan'ın finans başkenti Mumbai'de meydana gelen ve onlarca kişinin ölümüne yol açan saldırıların zanlısını iade etmeyi kabul ettiğini söyledi.

26 Kasım 2008 tarihinde başlayan ve üç gün süren saldırılarda oteller, tren istasyonu ve Yahudi merkezi hedef alınmıştı.  Saldırılar 166 kişi ölümüne yol açmıştı.

Hindistan, Pakistan merkezli Leşker-i Tayyibe'yi saldırıları planlamakla suçladı. Pakistan hükümeti ise olaylara karıştığına dair iddiaları reddediyor.

scdfrgthy
Pakistanlı yetkililer, 2008 Mumbai saldırılarına karıştığı gerekçesiyle ABD tarafından aranan şiddet yanlısı din adamı Hafız Saeed'i tutukladıklarını açıkladı (AFP)

Trump Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Yönetimimin, 2008 yılında Mumbai'deki korkunç terör saldırısına karışan dünyanın en kötü insanlarından  birini Hindistan'da adaletle yüzleşmek üzere iadesini onayladığını duyurmaktan memnuniyet duyuyorum. Adaletle yüzleşmek üzere Hindistan'a dönecek.”

Trump basın toplantısında bu kişinin adını vermedi ancak daha sonra iki tarafın yaptığı ortak açıklamada bu kişinin Pakistan kökenli ve Kanada vatandaşı Chicago'lu bir işadamı olan Tahur Rana olduğu belirtildi.

Ortak açıklamada ayrıca Pakistan'a Hindistan'a yönelik saldırılarla suçlananları adalete teslim etmesi ve topraklarının aşırılık yanlısı faaliyetler için kullanılmasını engellemesi çağrısında bulunuldu. Pakistan hükümeti aşırılık yanlılarının faaliyetlerini desteklediğini reddetmektedir.

Geçtiğimiz ayın sonlarında ABD Yüksek Mahkemesi Rana'nın iadesinin yeniden gözden geçirilmesi için yaptığı başvuruyu reddetti.

Rana daha önce Leşker-i Tayyibe'ye destek sağladığı gerekçesiyle ABD'de hapis cezasına çarptırılmıştı.

Basın toplantısında Trump'a Hindistan'ın güvenlik tehdidi olarak tanımladığı ABD'deki Sih ayrılıkçılar da soruldu. Trump bu soruya doğrudan yanıt vermedi ve Hindistan ile ABD'nin suçla mücadelede birlikte çalıştığını söyledi.



Tayvan’da Çin alarmı: Askeri mahkemeler geri geliyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
TT

Tayvan’da Çin alarmı: Askeri mahkemeler geri geliyor

Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)
Çin, geçen yıl mayıs ve ekimde, Tayvan'ın etrafında kapsamlı askeri tatbikatlar düzenlemişti (AFP)

Tayvan, Çin'i "yabancı düşman güç" diye niteleyerek güvenlik önlemlerini artırdı.

Tayvan Devlet Başkanı Lai Ching-te, dün düzenlenen ulusal güvenlik toplantısının ardından yaptığı açıklamada, Pekin yönetimine dair şu iddiaları paylaştı:  

Çin, demokratik Tayvan'ın özgürlüğünden, çeşitliliğinden ve açıklığından faydalanarak çeteleri, medyayı, yorumcuları, siyasi partileri ve hatta silahlı kuvvetlerin ve polisin muvazzaf ve emekli mensuplarını bizi içten bölmek, yok etmek ve yıkmak için devşiriyor.

Lai, Çin’e karşı güvenlik önlemlerinin artırılması gerektiğini belirterek askeri mahkemelerin yeniden kurulacağını açıkladı. Tayvan lideri “isyan, düşmana yardım, gizli bilgilerin sızdırılması, görevi ihmal veya itaatsizlik gibi askeri suçlarla” ilgili hukuki süreçlerin bu mahkemelerde görüleceğini söyledi. 

Çin adına casusluk yaptığı gerekçesiyle geçen yıl 64 Tayvanlı hakkında hukuki işlem başlatıldığını belirten Lai, bu sayının 2021’e kıyasla üç kat arttığını ifade etti.

1980’lerin sonuna kadar sıkıyönetim altına olan Tayvan, askeri mahkeme sistemini 2014’te sonlandırmıştı.

Lai’nin askeri mahkemeleri geri getirme planı muhalefetin tepkisini çekti. Merkez sol Tayvan Halk Partisi (TPP), bu hamlenin Tayvan’ı insan hakları alanında geriye götüreceğini söyledi.

Tayvan yasama meclisinde çoğunluğu elinde bulunduran Çin Milliyetçi Partisi’nden (Kuomintang -KMT) Wang Hung-wei ise plana “tamamen karşı çıkmadıklarını” belirtirken, iktidardaki Demokratik İlerici Parti’yi (DPP) çizgisini değiştirmekle eleştirdi. 

Tayvan lideri, yeni güvenlik önlemleri kapsamında Çin, Hong Kong ve Makao’dan Tayvan’da oturma izni başvurusu yapanlara yönelik işlemlerin sıkılaştırılacağını da duyurdu. 

Çin doğumlu bir Tayvan vatandaşı, Çin işgalini destekleyen içerikler paylaştığı nedeniyle bu hafta ülkeden sınır dışı edilmişti.

Pekin’in Tayvan vatandaşlarına ikamet hakkı ya da pasaport teklifi yaptığına dikkat çeken Lai, bunları “Tayvan halkının ulusal kimlik duygusunu bulandırma girişimi” diye niteledi. 

Lai'nin açıklamasına Çin'den yanıt gecikmedi. Pekin’in Tayvan İşleri Ofisi sözcüsü Chen Binhua, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: 

Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçler kırmızı çizgiyi aşmaya cüret ederse, kararlı tedbirler almaktan başka çaremiz kalmaz. Ateşle oynayanlar mutlaka yanar.

Çin - Tayvan gerginliği

II. Dünya Savaşı sonrasında Çin'de Milliyetçi Parti ve Komünist Parti arasındaki iç savaş Komünist Parti'nin zaferiyle sonuçlanmıştı. Mağlubiyetin ardından Milliyetçi Parti liderleri Tayvan'a sığınmıştı.

Soğuk Savaş nedeniyle Batı'yla ilişkilerini koparan Çin'i 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de (BM) Tayvan ya da resmi adıyla Çin Cumhuriyeti temsil ediyordu.

BM'nin 1971'de aldığı Çin Halk Cumhuriyeti'ni tanıma kararı gerginliği yeni bir boyuta taşımıştı. Kararın ardından Tayvan, BM'den çıkarılmıştı.

Pekin yönetimi, "tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Buna göre Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın ülkelerle diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.

Tayvan ise o günden bu yana bağımsızlık arayışını farklı biçimlerde sürdürüyor.

Independent Türkçe, Guardian, BBC