İsrail ABD'nin ateşkes önerisinden faydalanmak için gerilimi artırıyor

Suudi Arabistan Gazze'ye yardım girişinin durdurulmasını kınadı... ve Arap dışişleri bakanları bugün yeniden inşa planını görüşüyor

İsrail'in Gazze'ye yardım girişini askıya almasının ardından dün tırlar Refah kapısının Mısır tarafına park edildi (AFP)
İsrail'in Gazze'ye yardım girişini askıya almasının ardından dün tırlar Refah kapısının Mısır tarafına park edildi (AFP)
TT

İsrail ABD'nin ateşkes önerisinden faydalanmak için gerilimi artırıyor

İsrail'in Gazze'ye yardım girişini askıya almasının ardından dün tırlar Refah kapısının Mısır tarafına park edildi (AFP)
İsrail'in Gazze'ye yardım girişini askıya almasının ardından dün tırlar Refah kapısının Mısır tarafına park edildi (AFP)

ABD'nin Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff'un ateşkes önerisini ilerletmek isteyen İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarını artırarak kontrolü altındaki kapıları kapattı ve dört Filistinlinin ölümüne yol açan baskınlar düzenledi.

İsrail'in baskısı, Hamas'ın, Witkoff'un İsrailli tutukluların serbest bırakılması karşılığında ateşkesin 50 gün uzatılması önerisini, Hamas'ın ısrarla talep ettiği savaşın tamamen sona erdirilmesi ve İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi konularına değinmeden kabul etmemesi sonrasında geldi.

Buna karşılık Suudi Dışişleri Bakanlığı, Krallığın, İsrail işgal hükümetinin Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini durdurma ve bunu "şantaj ve toplu cezalandırma" aracı olarak kullanma kararını kınadığını ifade ederek, bunun "kardeş Filistin halkının maruz kaldığı insani felaket ışığında, uluslararası hukukun açık bir ihlali ve uluslararası insani hukuk kurallarının doğrudan ihlali" olduğunu belirtti. Krallık, İsrail'in bu ciddi ihlallerini durdurma, uluslararası hesap verebilirlik mekanizmalarını harekete geçirme ve yardıma sürdürülebilir erişimi sağlama yönünde uluslararası topluma çağrısını yineledi.

Bugün, Arap dışişleri bakanlarının Filistin konulu acil Arap zirvesine hazırlık amacıyla Kahire'de toplantıları başlıyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre bakanların, "Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına ilişkin planı, acil zirvede Arap devletleri ve hükümetlerinin başkanları ve liderlerine sunmaya hazırlık olarak" müzakere etmesi planlanıyor.



İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
TT

İran'la ateşkesin ardından Netanyahu'nun Gazze hamlesi ne olacak?

Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)
Netanyahu'nun bir sonraki adımı Gazze savaşının akıbetini belirleyecek (Reuters)

İran’la ateşkesin ardından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun bir sonraki adımı merak ediliyor.

CNN’in analizinde, İran’la 12 gün süren çatışmaların ardından gözlerin yeniden Gazze savaşına çevrildiği belirtiliyor.

Tel Aviv yönetimi, Gazze’de 20’si hayatta 50 rehinenin olduğunu belirtiyor. Rehine krizi ve uluslararası tepkilerin Netanyahu hükümetini zorlamaya başladığı ifade ediliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, 24 Nisan’da İsrail ve İran arasında ateşkes anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Aynı gün Han Yunus’ta 7 İsrail askeri patlayıcıyla öldürülmüştü.

Netanyahu’nun kabinesindeki radikal sağcılar savaşın sürdürülmesini isterken, bazı yetkililer İran’a düzenlenen “başarılı saldırıların” diplomatik fırsat yarattığını ve Gazze’de kapsamlı bir çözüm için zemin oluşturduğunu savunuyor.

Haberde, 12 günlük savaşta İsrail'de oluşan maddi hasarın 1,3 milyar doları aştığına işaret ediliyor. Buna karşılık 7 Ekim 2023’te başlayan Gazze savaşı İsrail’de yaklaşık 730 milyon dolar zarar yarattı.

İsrailli medya kuruluşu Kanal 12’nin mayıs sonunda yayımladığı ankette, katılımcıların yüzde 55’i Netanyahu’nun Gazze savaşını iktidarını korumak için sürdürdüğünü söylemişti. Katılımcıların yüzde 60’tan fazlası da rehinelerin iadesi karşılığında ateşkesi desteklediğini belirtmişti.  

Analizde, Netanyahu’nun önünde iki seçenek olduğuna dikkat çekiliyor. İsrail lideri ya İran çatışmalarının yarattığı diplomatik ivmeyle Gazze savaşını bitirecek ya da iç politik dengeler uğruna çatışmaları sürdürecek.

Washington Post’un (WP) analizinde de Netanyahu’nun kendi kabinesinden baskı gördüğüne dikkat çekiliyor.  

Koalisyon ortağı Ultra Ortodoks Yahudi Şas Partisi’nin lideri Aryeh Deri, bu hafta İsrail medyasına yaptığı açıklamada, “Gazze’deki savaşı bitirmek için daha önce hiç olmadığı kadar uygun koşullar oluştu” dedi.

Radikal sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise çarşamba günkü açıklamasında “Şimdi geçici bir anlaşmaya gitmek büyük bir hata olur. Savaş devam etmeli ve Gazze toprakları alınmalı” ifadelerini kullandı.

WP’nin haberinde, ABD ve Katar arabuluculuğunda Kahire’de ateşkes müzakerelerinin yeniden başlatıldığı, Mısır’ın İsrail heyetini Kahire’ye davet ettiği fakat Tel Aviv yönetiminin buna resmi yanıt vermediği aktarılıyor.

Hamas yetkilisi Tahir Nunu, Netanyahu’nun tavrının süreci belirleyeceğini söylüyor:

Gazze’deki savaşı sonlandırmak mümkün. Bu Netanyahu’nun siyasi iradesine bağlı. Biz savaşın sonlanması, İsrail’in Gazze’den çekilmesi, kuşatmanın kaldırılması ve ciddi bir esir takası anlaşması için hazırız.

Hamas’a yakın Filistinli analist İbrahim Medhun, Hamas’ın Tahran’a bağlı diğer gruplara kıyasla daha bağımsız hareket ettiğini belirterek, İran’la çatışmaların örgütün tavrında ciddi bir değişikliğe yol açmadığını savunuyor:

Hamas’ın Gazze’deki ateşkes müzakerelerine ilişkin tutumu geçici bölgesel gelişmelere bağlı değil.

Independent Türkçe, Washington Post, CNN