İsrail’den Avrupa ülkelerinin ortak açıklamasına yanıt: İnsani yardımın Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermeyeceğiz

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus’ta kurulan pazarda alışveriş yapan Filistinliler (EPA)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus’ta kurulan pazarda alışveriş yapan Filistinliler (EPA)
TT

İsrail’den Avrupa ülkelerinin ortak açıklamasına yanıt: İnsani yardımın Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermeyeceğiz

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus’ta kurulan pazarda alışveriş yapan Filistinliler (EPA)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus’ta kurulan pazarda alışveriş yapan Filistinliler (EPA)

İsrail Dışişleri Bakanlığı dün (çarşamba), Avrupa ülkeleri tarafından yapılan ortak açıklamaya cevaben, İsrail'in Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin vermeyeceğini belirtti.

İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Hamas'ın ‘Gazze Şeridi'ne giren yardımlara el koyduğu ve bunları savaş makinesini yeniden inşa etmek için kullandığı’ belirtildi.

Açıklamada, “Yardım tırları Hamas'ın ekonomik motoru haline geldi. Hamas'ın Gazze'deki bütçesinin yarısı bu tırlardan sağlanıyor. İsrail, düşmanının yeniden toparlanıp kendisine saldırabilmesi için yeniden ikmal yapmasına izin vermeyecek” ifadeleri yer aldı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre, dün günün erken saatlerinde Almanya, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanları yaptıkları ortak açıklamada, İsrail'i Gazze Şeridi'ne insani yardımın ‘tam, hızlı, güvenli ve engelsiz’ bir şekilde ulaştırılması için uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırdı.

“İsrail hükümeti tarafından açıklandığı üzere Gazze Şeridi'ne yardım girişinin askıya alınması uluslararası insancıl hukukun ihlali anlamına gelebilir” uyarısında bulunan bakanlar, ‘insani yardımın ulaştırılmasının ateşkes koşuluna bağlanamayacağını ve siyasi amaçlarla istismar edilemeyeceğini’ vurguladı.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısı sonrası Gazze Şeridi'nde 15 ay süren yıkıcı savaşın ardından 19 Ocak'ta yürürlüğe giren kırılgan ateşkes anlaşmasının uygulanmasına nasıl devam edileceği konusunda Hamas ile anlaşmazlık yaşayan İsrail, pazar günü yaklaşık 2,4 milyon nüfuslu Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini askıya alma kararı aldığını duyurdu.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar salı günü yaptığı açıklamada, ülkesinin kararını gerekçelendirerek insani yardımın Hamas için ‘ana gelir kaynağı’ haline geldiğini söyledi.

Avrupalı bakanlar ise ‘Gazze Şeridi'ndeki insani durumun felaket boyutunda’ olduğunu vurguladılar.

Aynı zamanda Hamas tarafından tutulan ‘tüm esirlerin koşulsuz olarak serbest bırakılması’ çağrısında bulundular.

Üç bakan, “Hamas tarafından 7 Ekim 2023 tarihinde gerçekleştirilen terör saldırısında kaçırılan esirlerin aileleri ve İsrail halkıyla tam dayanışma içinde olduğumuzu yineliyoruz” dediler.

Hamas'ın saldırısı sırasında 251 kişi kaçırıldı. Bunlardan 58'i halen Gazze Şeridi'nde bulunuyor ve İsrail 34 kişinin öldürüldüğünü söylüyor.

Savaşın başlamasından 15 aydan fazla bir süre sonra ateşkes anlaşmasının ilk aşaması, sekizi ölü olmak üzere 33 esirin İsrail'e iade edilmesine, İsrail'in hapishanelerindeki yaklaşık bin 800 Filistinli tutukluyu serbest bırakmasına ve şiddetli savaş nedeniyle kuşatılmış ve harap olmuş Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin verdi.

Ateşkes anlaşmasına göre, ikinci aşamada İsrail'in daha fazla Filistinli tutukluyu serbest bırakması karşılığında Gazze Şeridi'nde tutulan tüm canlı esirlerin serbest bırakılması öngörülüyor.

Ancak ateşkes anlaşmasının sonraki aşamaları iki tarafın karşıt pozisyonları nedeniyle sekteye uğruyor.



ABD’nin Ukrayna’ya yardımları durdurması savaşı nasıl etkileyecek?

Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)
Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)
TT

ABD’nin Ukrayna’ya yardımları durdurması savaşı nasıl etkileyecek?

Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)
Washington, Moskova'ya yönelik politikasını değiştirirken, Rusya-Ukrayna savaşında çatışmalar devam ediyor (AP)

ABD’nin Ukrayna’ya askeri yardımı ve istihbarat paylaşımını durdurması savaşın gidişatını değiştirebilir.

New York Times, ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’yla mühimmat ve istihbarat paylaşımını durdurma kararının, savaşı sonlandırabileceğini ya da Rusya’ya önemli avantaj kazandırabileceğini yazıyor.

Analistler, Avrupa’nın silah ve istihbarat desteği sayesinde Ukrayna’nın, ABD yardımı olmadan yaz boyunca savaşı sürdürebileceğini öngörüyor. Ancak bu durumun, Rusya’nın Ukrayna’nın savunma hatlarına saldırmasını kolaylaştıracağına da dikkat çekiyorlar.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Trump yönetiminden yetkililer, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin Beyaz Saray’ın taleplerine uymayı kabul etmesi halinde ABD yardımlarının yeniden devreye gireceğini söylüyor.

2019'da Ulusal Güvenlik Konseyi'nde görev yapan Ukrayna doğumlu eski ABD Ordusu subayı Alexander Vindman şu yorumları paylaşıyor:

Bu durum öncelikle askerlerin moralini etkileyecek; Rusları güçlendirirken Ukraynalıları moral bozukluğuna sürükleyecek.

Kaynaklar, Trump’ın desteği keserek Zelenski’yi maden anlaşmasını imzalamaya zorlamayı amaçladığını belirtiyor. Yetkililer, Zelenski’nin anlaşmayı kabul etmesi halinde eski ABD Başkanı Joe Biden döneminde onaylanan yardımların tedarikine izin verileceğini söylüyor. Trump yönetiminin yeni yardımlara onay verip vermeyeceğiyse belli değil.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’ndan Dara Massicot, Rusya’nın mayısta yeni saldırılara başlayabileceğini savunuyor.

Trump ve Zelenski, 28 Şubat’ta Beyaz Saray’da bir araya gelmiş, toplantıda iki lider arasında hararetli tartışmalar yaşanmıştı. Bu nedenle Washington ve Kiev arasında nadir toprak elementleri konusunda maden anlaşması da imzalanamamıştı. Zorlu görüşmenin ardından ABD, Ukrayna’ya tüm askeri desteğin durdurulduğunu açıklamıştı. 

Diğer yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, nadir toprak elementi alanında ABD’yle ortak çalışmaya hazır olduklarını söylemişti.

Reuters’ın analizinde, Trump’ın baskısının sonuç vermiş olabileceğine dikkat çekiliyor. Cumhuriyetçi lider, salı günkü açıklamasında Zelenski’nin kendisine tekrar müzakere masasına dönmek istediğine dair bir mektup gönderdiğini söylemişti.

Independent Türkçe, New York Times, Reuters