Siyasi deneyimi olmayan önde gelen bir bankacı… Kanada Başbakanı olması muhtemel Mark Carney kimdir?

Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)
Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)
TT

Siyasi deneyimi olmayan önde gelen bir bankacı… Kanada Başbakanı olması muhtemel Mark Carney kimdir?

Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)
Mark Carney, Trudeau'nun yerine Liberal Parti'nin başına geçmeye aday (AP)

Kanada'nın iktidar partisi bugün Justin Trudeau'nun yerine başbakanlık görevini üstlenecek yeni liderini seçecek.

Kanada Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası'nın eski başkanlarından Mark Carney (59), bugün Liberal Parti'nin (merkez sol) liderliğini ve dolayısıyla başbakanlığı kazanma ihtimali en yüksek olan kişi gibi görünüyor.

Peki Mark Carney hakkında ne biliyoruz?

BBC'ye göre Carney, Kanada'nın kuzeyindeki Fort Smith kasabasında doğdu. 1995 yılında Oxford Üniversitesi'nden ekonomi alanında doktora derecesini aldı.

Carney bankacılık sektöründe çeşitli görevlerde bulundu ve Goldman Sachs için New York, Londra ve Tokyo gibi yerlerde çalışarak dünyayı dolaştı.

2003 yılında özel sektörden ayrılarak Kanada Merkez Bankası'na başkan yardımcısı olarak atandı ve ardından Maliye Bakanlığı'nda bakan yardımcısı olarak çalıştı.

2007 yılında, küresel piyasaların çökerek ülkeyi derin bir resesyona sürüklemesinden kısa bir süre önce Kanada Merkez Bankası Başkanı olarak atandı. Merkez bankasındaki liderliği, ülkesinin krizin en kötüsünden kaçınmasına yardımcı olduğu için büyük övgü aldı.

Merkez bankacılarının ihtiyatlı oldukları bilinmesine rağmen, faiz oranlarını önemli ölçüde düşürdükten sonra en az bir yıl boyunca düşük tutma niyetleri konusunda şeffaf davrandı.

Bu hamle, piyasalar dibe vurduğunda bile işletmelerin yatırım yapmaya devam etmesine yardımcı olduğu için büyük övgü aldı. İngiltere Merkez Bankası Başkanı olarak Londra'ya taşındığında da benzer bir yaklaşımı sürdürdü.

Carney, 2013 yılında göreve başladığında 300 yıllık tarihinde İngiltere Merkez Bankası'na başkan olan ilk İngiliz olmayan kişiydi.

Bankanın genel merkezinde görev yaptığı süre boyunca kurumun işleyişinde önemli değişikliklere imza attı.

Bankayı modernize etmesiyle tanınıyor. Göreve geldiğinde faiz oranları düşük seviyelerdeydi. Carney, bankanın ekonomiyi daha fazla desteklemeye çalıştığı ve işsizlik oranı yüzde 7'nin altına düşene kadar faiz oranlarını artırmama sözü vererek borç vermeyi teşvik ettiği bir 'ileriye dönük yönlendirme' politikası başlattı.

Brexit referandumundan önce Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılma yönündeki bir oylamanın resesyona yol açabileceği konusunda uyardı.

Siyasi deneyim eksikliği

Çoğu başbakan adayının aksine Carney daha önce hiç siyasi görevde bulunmadı. Bununla birlikte, Trudeau'nun yerine geçme yarışında en olası isim olarak görülüyor.

Kazanması halinde, Kanada'nın bugüne kadarki en zorlu sınavlarından biri olan, en büyük ticaret ortağı ABD ile tırmanan ticaret savaşı sırasında başbakan olacak.

Ancak Carney'nin bankadaki görevi, ocak ayında göreve geldiğinden bu yana Kanada'ya ağır gümrük vergileri uygulamakla kalmayıp ABD'nin Kanada'yı ilhak etmesini de öneren ABD Başkanı Donald Trump'la başa çıkma konusunda kendisine bolca deneyim kazandırmış görünüyor.

dfergt
Mark Carney, İngiltere Merkez Bankası Başkanı olan ilk İngiliz olmayan kişi (Reuters)

Carney 2011'den 2018'e kadar dünyanın dört bir yanındaki düzenleyici otoritelerin çalışmalarını koordine eden Finansal İstikrar Kurulu'nun (FSB) başkanlığını yürüttü ve Trump'ın ilk başkanlık dönemindeki politikalara verilen küresel yanıtta kilit bir rol oynadı.

Carney geçen ayın sonlarında Liberal Parti liderlik tartışması sırasında şunları söyledi: “Krizlerin nasıl yönetileceğini biliyorum. Böyle bir durumda kriz yönetimi uzmanlığına ve müzakere becerilerine ihtiyaç duyarsınız.”

Kanada Kraliyet Askeri Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Stephanie Chouinard, Carney'nin parti liderliği için destek kazanmasına yardımcı olan şeyin deneyimi ve ekonomik ciddiyeti olduğunu söyledi.

Chouinard, Carney'nin kendisini Trudeau'dan ve onun siyasi pozisyonlarından uzaklaştırmayı başardığını kaydetti.

Trudeau ocak ayında yaklaşık on yıldır sürdürdüğü görevinden istifa edeceğini açıklamış, bu hamle popülaritesi azalan partinin, yaklaşan genel seçimlerin baskısıyla karşı karşıya kalmasına neden olmuştu.



Rubio: ABD, ‘Gazze Şeridi'ndeki insani durumdan’ rahatsız... Suriye, İsrail ile ‘barış’ istiyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio
TT

Rubio: ABD, ‘Gazze Şeridi'ndeki insani durumdan’ rahatsız... Suriye, İsrail ile ‘barış’ istiyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmenin ardından Gazze Şeridi'ndeki insani durumdan duyduğu endişeyi dile getirdi.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Antalya'da gazetecilere konuşan Rubio, ABD'nin 2 Mart'tan bu yana hiçbir insani yardımın ulaştırılamadığı Gazzelilerin çektiği acılara kayıtsız kalmadığını söyledi.

Rubio, ABD ve İsrail tarafından desteklenen bir planın sert olarak eleştirilmesinin ardından, ülkesinin Gazze Şeridi'ne yardım götürmek için her türlü yeni fikre açık olduğunu belirtti ve Gazze Şeridi'ndeki insani durumla ilgili endişelerini ifade etti.

ABD destekli bir sivil toplum kuruluşu olan Gazze İnsani Yardım Vakfı çarşamba günü yaptığı açıklamada, bu ay Gazze Şeridi'nde yardım dağıtmaya başlayacağını duyurdu.

Rubio Türkiye'de gazetecilere yaptığı açıklamada, “Eğer birilerinin daha iyi bir önerisi varsa alternatiflere açığız” dedi.

ABD'nin de Netanyahu'nun Hamas'ı ortadan kaldırma isteğini paylaştığını belirten Rubio, “Sanırım hepimiz bu çatışmanın kalıcı olarak sona erdiğini görmek istiyoruz. Hamas teslim olursa bu çatışma hemen sona erer. Onlar var olduğu sürece barış olmayacak” ifadelerini kullandı.

Suriye

Rubio, ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'ye yönelik tüm yaptırımları kaldırdığını açıklamasının ardından, Washington'un bu ülkeye uygulanan yasal yaptırımlardan ilk muafiyetleri tanıyacağını duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanı, Trump'ın Suriye'ye yönelik yaptırımların iptali için Kongre'den onay almayı planladığını ve Sezar Yasası'nı 180 gün süreyle yürürlükten kaldırmaya çalışacağını açıkladı.

Rubio, ABD'nin 13 yıllık bir savaştan çıkan Suriye'ye barış ve istikrar getirmek için elinden geleni yapmak istediğini belirtti.

Suriyeli yetkililerle yaptığı görüşmelerin ardından, Şam'ın yeni liderlerinin İsrail ile barış istediğini ve çoğulcu bir toplum için çalışacaklarına söz verdiklerini söyledi.

Rubio, Suriyeli mevkidaşı Esad Hasan eş-Şeybani ile Antalya'da yaptığı görüşmenin ardından “İsrail de dahil olmak üzere tüm komşularıyla barışa olan ilgilerini ifade ettiler” dedi.

Rusya ve Ukrayna

Diğer yandan Rubio, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı sona erdirme çabalarında bir ilerleme sağlamanın tek yolunun, ABD Başkanı Donald Trump ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasında doğrudan görüşmeler yoluyla olacağını söyledi.

Rubio gazetecilere yaptığı açıklamada, bugün, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Ukraynalı bir heyetle görüşmek üzere İstanbul'da olacağını, ancak görüşmelerden çok umutlu olmadığını ifade etti.

Rubio, ABD Başkanı'nın daha önceki açıklamalarını yineleyerek şöyle dedi: “Bence bu konuda ancak Başkan Trump ile Putin arasında doğrudan bu konuda yapılacak bir görüşmeden sonra ilerleme kaydedebiliriz.”

Rubio, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) dışişleri bakanlarının Antalya'daki gayrı resmi görüşmelerinin ardından basın mensuplarına açıklamalarda bulundu. Rubio, “Dürüst olmak istiyorum. Ne olacağı konusunda yüksek beklentilerimiz olduğunu sanmıyorum” diyerek, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin dün akşam ya da bugün gerçekleşebileceğini söylediği müzakerelere atıfta bulundu.