Myanmar cuntası seçim tarihini açıkladı

Duyuru, Myanmar ordusunun kontrolü sağlamakta zorlandığı, demokrasi yanlısı savaşçıların ve etnik milislerin silahlı direnişinin ülke genelinde sertleştiği bir dönemde geldi.

Myanmar askeri lideri Min Aung Hlaing (sağda) Myanmar'ın Naypyidaw kentindeki havalimanından Çin'e hareket etmeden önce bir askeri yetkiliyle tokalaşıyor (AP)
Myanmar askeri lideri Min Aung Hlaing (sağda) Myanmar'ın Naypyidaw kentindeki havalimanından Çin'e hareket etmeden önce bir askeri yetkiliyle tokalaşıyor (AP)
TT

Myanmar cuntası seçim tarihini açıkladı

Myanmar askeri lideri Min Aung Hlaing (sağda) Myanmar'ın Naypyidaw kentindeki havalimanından Çin'e hareket etmeden önce bir askeri yetkiliyle tokalaşıyor (AP)
Myanmar askeri lideri Min Aung Hlaing (sağda) Myanmar'ın Naypyidaw kentindeki havalimanından Çin'e hareket etmeden önce bir askeri yetkiliyle tokalaşıyor (AP)

Myanmar, ordunun Şubat 2021'de darbeyle iktidarı ele geçirip ülkeyi sert bir iç savaşa sürüklemesinden bu yana ilk seçimini yapmaya hazırlanıyor.

Devletin işlettiği Global New Light of Myanmar gazetesine göre, Ang San Su Çi'nin seçilmiş hükümetine karşı darbeyi yöneten Kıdemli General Min Aung Hlaing, seçimlerin Aralık 2025 veya en geç Ocak 2026'da yapılacağını duyurdu.

Myanmar'ın kalan birkaç müttefikinden biri olan Belarus'ta konuşan Kyi, 53 siyasi partinin seçimlere katılmak üzere listelerini sunduğunu söyledi.

Ancak kesin bir tarih verilmedi ve savaş alanında artan kayıplarla karşı karşıya kalan cunta, seçim planlarını defalarca erteledi.

Duyuru, Myanmar ordusunun kontrolü sağlamak için mücadele ettiği, demokrasi yanlısı savaşçıların ve etnik milislerin silahlı direnişinin ülke genelinde sertleştiği bir dönemde geldi.
 

csdfvgthy
Rakhine Eyaleti'nin batısındaki Ramree Adası'nda bir adam, Myanmar ordusu tarafından gerçekleştirildiğinden şüphelenilen hava saldırısının isabet ettiği yerde, yanan bir evin yanında duruyor (AFP)

Cuntanın direniş güçleri karşısında zemin kaybetmesi, muhalefet liderlerinin hapse atılması ve ülkenin büyük bölümünün askeri kontrolün dışında kalması nedeniyle planlanan oylama şimdiden bir saçmalık olarak görülmeye başlandı.

Su Çi'nin hükümetinin devrilmesinden 4 yıl sonra ordu savunmaya geçmiş durumda. Muhalif güçlerin önemli şehirleri ve askeri üsleri ele geçirmesiyle birlikte ordunun Myanmar topraklarının yarısından azını kontrol ettiğine inanılıyor. Bu ortamda ülke çapında seçim düzenlemek neredeyse imkansız görünüyor.

Cunta şimdiden oylamanın sadece kendi kontrolündeki bölgelerde yapılacağının sinyallerini verdi. Ekimde ordu seçmen listelerini derlemek için kısmi bir nüfus sayımı girişiminde bulundu ancak 330 ilçenin sadece 145'inde veri toplayabildi. Cunta bir raporunda, etnik milisler ve demokrasi yanlısı güçlerin kontrolündeki birçok bölgeye erişilemediğini itiraf etti.

Genel seçim planı büyük ölçüde ordunun iktidarını meşrulaştırma girişimi olarak görülüyor. Aralarında 79 yaşındaki Su Çi'nin de bulunduğu Myanmar'ın muhalefet liderlerinin çoğu, hak örgütlerinin siyasi amaçlı yargılamalar diye nitelendirdiği davaların ardından halen cezaevinde bulunuyor. Cuntanın bağımsız medyayı da baskı altına alması adil bir seçim ihtimalini daha da zorlaştırıyor.

Devrik milletvekilleri ve aktivistlerin oluşturduğu gölge bir yönetim olan Ulusal Birlik Hükümeti (NUG), ordunun seçim planlarını reddetti ve oylamayı şiddet içermeyen yollarla engelleme sözü verdi.

Independent Türkçe



Çin'den ABD'ye uyarı: "Kazanan olmayacak"

(Reuters)
(Reuters)
TT

Çin'den ABD'ye uyarı: "Kazanan olmayacak"

(Reuters)
(Reuters)

Alisha Rahaman Sarkar Muhabir 

Çin Devlet Başkanı Yardımcısı Han Cıng, Pekin ve Washington aralarındaki anlaşmazlıkları çözme çabalarını artırsa da Donald Trump'ı hedef almış gibi görünerek, gümrük vergisi ve ticaret savaşlarının kazananı olmayacağı uyarısında bulundu.

Pekin'de düzenlenen Dünya Barış Forumu'nda konuşan Han, çok taraflı ticaret sisteminin küresel tedarik zincirlerindeki aksamaları önlemenin anahtarı olduğunu söyledi.

Han, Trump'ın gümrük vergileri listesindeki ülkelerin ABD'yle ticaret anlaşmalarını müzakere etmesi için verilen son tarih olan 9 Temmuz'dan sadece birkaç gün önce bu ifadeleri kullandı.

Çin Ticaret Bakanlığı bu hafta yaptığı açıklamada ABD'nin kendileriyle orta yolu bulmaya devam etmesini ve önceki aylarda Trump'ın ülkeye uyguladığı cezalandırıcı ithalat vergileriyle dibe vuran ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin istikrarını korumasını umduğunu belirtti.

Bakanlık, "ABD tarafının, Çin-ABD ekonomik ve ticari ilişkilerinin karşılıklı yarar sağlayan kazan-kazan niteliğini derinlemesine anlayacağını umuyoruz" ifadelerini kullandı.

Bakanlık Washington'a anlaşmazlıkları çözmeye yönelik görüşmelerdeki olumlu ivmeyi koruma çağrısında bulunurken diğer ülkeleri ABD'yle, "Çin'in çıkarları pahasına bir anlaşma yapmamaları" yönünde uyardı.

Çin, Trump'ın vergilerine karşı misilleme olarak çok sayıda kritik mineral ve mıknatısın ihracatını askıya almıştı. Mayısta Cenevre'de yapılan ticaret görüşmeleri sırasında Pekin, 2 Nisan'dan itibaren uygulanan kısıtlamaları kaldırmayı taahhüt etmiş ancak ABD kritik malzemelerin kararlaştırıldığı kadar hızlı hareket etmediğini söylemişti.

Sonraki ay Londra'da yapılan görüşmelerde iki tarafın Cenevre anlaşmasının uygulanmasına yönelik bir çerçeve üzerinde mutabık kalmasıyla bir dönüm noktası yaşanmıştı.

Çin Ticaret Bakanlığı nadir toprak ihracatı kısıtlamalarına atfen "Çin şu anda kontrollü ürünler için uygun ihracat lisansı başvurularını inceliyor ve onaylıyor" dedi.

Buna karşılık ABD'nin "Çin'e yönelik bir dizi kısıtlayıcı tedbiri kaldırmak üzere" harekete geçtiğini ve "Pekin'i ilgili durum hakkında bilgilendirdiğini" belirten bakanlık, Washington'ın Asya devine çip tasarım yazılımı, etan ve jet motoru ihracatını yeniden başlattığı yönündeki haberleri doğruladı.

"Her iki taraftaki ekipler Londra çerçevesinin ilgili sonuçlarını uygulamak için daha fazla çaba harcıyor" diyen bakanlık, çerçeve üzerinde mutabakatın "zor sağlandığını" ifade etti.

Geçen ay Bloomberg'e konuşan ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, Çin'in "nadir toprak elementlerini kendilerine teslim edeceğini" ve bunu yaptıktan sonra ABD'nin "karşı tedbirleri kaldıracağını" söylemişti.

Bu ticari ateşkes sayesinde Çin, Trump'ın gümrük vergilerinin uygulanmasına verilen 90 günlük ara gelecek hafta sona erdiğinde daha yüksek vergilerle karşılaşma riski altında değil.

Ancak China Economics başkanı Julian Evans-Pritchard'a göre Trump'ın Birleşik Krallık ve Vietnam'la yaptığı ticaret anlaşmaları, Çin'in dolaylı bir hedef olarak kalabileceğini gösteriyor.

Reuters'a konuşan Evans-Pritchard, "Görünen o ki Trump, Çin ihracatının üçüncü ülkeler üzerinden yeniden yönlendirilmesini engellemek istiyor ve bu da ABD gümrük vergilerinin etkisini azaltıyor" diyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/asia