BK'nin eski savunma bakanı: "ABD'nin NATO'dan çıkması dünyanın sonu değil"

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

BK'nin eski savunma bakanı: "ABD'nin NATO'dan çıkması dünyanın sonu değil"

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Donald Trump'ın ABD'nin örgütten çekilme tehditlerini yerine getirmesi halinde Britanya ve diğer Avrupa ülkeleri NATO'yu devralmaya hazır olmalı.

Trump'ın Ukrayna'ya vermeyi kestiği Amerikan askeri yardımını üstlenmeli ve Rusya lideri Vladimir Putin'in çatışmayı kazanmasını engellemeli.

Cumartesi günü eski Muhafazakar Savunma Bakanı Sör Ben Wallace'ın verdiği güçlü mesaj buydu.

Sör Ben, "ABD'nin güvenlik garantilerini cepte göremeyeceğimiz yeni bir döneme tanıklık ediyoruz" dedi.

Başkan Trump'ı Ukrayna'yı "zorbalamaya" ve Rusya'yı yenme umutlarını "boğmaya" çalışmakla suçladı.

Sör Ben, BBC'ye "Putin'in kazanmasına izin vermeyeceğiz" diye konuştu.

Amerikalılar ne isterlerse yapabilir ama Trump'ın öğeneceği şey... Ukraynalıların güçlü insanlar olduğu. Putin durmayacak ve Başkan Trump da böyle düşünerek saflık ediyor.

Sör Ben, Trump'ın Putin'e mesajının şu olduğunu söyledi:

Ukrayna'yı zorbalayacağım ve Rusya'ya umut vereceğim.

Sözlerine şöyle devam etti:

Rusya'yı geri püskürtüp Putin'in masaya oturması gerektiğini düşünmesini sağlamak istiyorsanız bu tamamen yanlış bir mesaj. Donald Trump, Putin'le mücadele edilip masaya oturtulabileceği umudunu boğuyor.

sxdfgth
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Trump geçen hafta savaş konusunda öfkeli bir tartışma yaşadı (AP)

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Trump geçen hafta savaş konusunda öfkeli bir tartışma yaşadı (AP)

Sör Ben, Ukrayna'nın direnişini 18 ay daha sürdürmesi halinde "Rus ekonomisinin çökeceğini" söyledi.

Ukrayna, Rusya'yı hâlâ yenebilir ama bu ancak "hepimiz bir adım atar ve Amerikalıların götürdüklerini yerine koyarsak ya da Birleşik Krallık dahil Avrupa'nın hiçbir yere gitmeyeceğine dair kararlılığını gösterirsek" mümkün olabilir diye konuştu.

Sör Ben, Britanya ve Avrupa'nın, ABD'nin Başkan Yardımcısı J.D. Vance ve diğerlerinin NATO'dan tamamen ayrılma tehditlerini hayata geçirebileceği gerçeğiyle yüzleşmesi gerektiğini söyledi.

Britanya ve Avrupa'nın ABD desteği olmadan da ayakta kalabileceğini ancak bunun savunma için çok daha fazla para harcamak anlamına geleceğini savundu.

Sör Ben sözlerine şunları da ekledi:

NATO'dan çekilmeleri dünyanın sonu değil. Eğer istersek, Avrupa'da kendi güvenliğimizi ve savunmamızı düzeltecek iradeye ve paraya sahibiz.

Sör Ben, bunun kısmen bir "kararlılık" meselesi olduğunu söyledi:

Bunu yapmak, Ukrayna'nın savunmasını sağlamak, kendi kabiliyetlerimize yatırım yaparak daha az güvenilir bir ABD'ye daha az bel bağladığımızdan emin olmak istiyor muyuz? Gerekirse bunu ikame edebilecek kapasiteye sahibiz. Onlar çekilirse, eğer istersek, kendimize inanırsak ve elimizi cebimize atmaya hazırsak seçeneklerimiz var.

Independent Türkçe



Kanada'nın yeni başbakanı: Amerikalılar ülkemizi istiyor ama Trump'ın kazanmasına izin vermeyeceğiz

Mark Carney, Justin Trudeau'nun Kanada'daki Liberal Parti kongresinde yaptığı konuşmayı dinliyor. (Reuters)
Mark Carney, Justin Trudeau'nun Kanada'daki Liberal Parti kongresinde yaptığı konuşmayı dinliyor. (Reuters)
TT

Kanada'nın yeni başbakanı: Amerikalılar ülkemizi istiyor ama Trump'ın kazanmasına izin vermeyeceğiz

Mark Carney, Justin Trudeau'nun Kanada'daki Liberal Parti kongresinde yaptığı konuşmayı dinliyor. (Reuters)
Mark Carney, Justin Trudeau'nun Kanada'daki Liberal Parti kongresinde yaptığı konuşmayı dinliyor. (Reuters)

Kanada'nın iktidar partisi dün, ülkenin Donald Trump yönetimindeki ABD ile tarihi gerilimler yaşadığı bir dönemde, Justin Trudeau'nun yerine Mark Carney'i yeni lideri ve bir sonraki hükümetin başbakanı olarak seçti. Liberal Parti Başkanı Sachit Mehra, 59 yaşındaki eski bankacı ve siyaset acemisi Carney'in oyların yüzde 85,9'unu kazandığını açıkladı.

Ottawa'da yaptığı zafer konuşmasında, “Amerikalılar ülkemizi istiyor ama Trump'ın kazanmasına izin vermeyeceğiz” diyen Carney, Kanada'nın ‘yeni bir ekonomi ve yeni ticari ilişkiler inşa etmesi’ gerektiğini ifade etti.

Parti destekçilerine yaptığı veda konuşmasında Trudeau, Kanada'nın Trump'ın başkanlığı döneminde komşularından gelen tehditler nedeniyle ‘varoluşsal bir meydan okuma’ ile karşı karşıya olduğunu vurguladı. Trudeau, Liberal Parti'nin yeni liderinin açıklanmasından önce Ottawa'da toplanan kalabalığa “Kanadalılar komşularından gelen varoluşsal ve ekonomik bir meydan okumayla karşı karşıya” dedi.

Sınırlı siyasi deneyime sahip eski bir bankacı olan Carney, dün merkez sol Liberal Parti liderliğini kazanmak için favoriydi. Trudeau geçtiğimiz ocak ayında yaklaşık on yıldır sürdürdüğü görevinden istifa edeceğini açıklamış ve bu hamleyi partinin azalan popülaritesinden yaklaşan genel seçimlere kadar pek çok baskıyla yüzleşirken yapmıştı. Trudeau ile halefi arasındaki devir teslimin yeni hükümetin kurulmasıyla birlikte birkaç gün içinde gerçekleşmesi bekleniyor.

Kanada Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası'nın eski başkanlarından Carney, kampanyasına verilen kamuoyu desteği ve finansman açısından rakiplerinin önünde yer aldı. Son haftalarda tartışmalara tek bir soru hâkim oldu: Trump'a ve saldırılarına karşı koyacak doğru kişi kim? Carney cuma günkü son kampanya mitinginde “Hayatımızın en ciddi kriziyle karşı karşıyayız” dedi ve kariyerinde kazandığı her şeyin ‘kendisini bu ana hazırladığını’ vurguladı. Kampanyası sırasında Carney, kriz yönetimi konusundaki deneyimine odaklandı; bu strateji işe yaramış ve kendisine avantaj sağlamış gibi görünüyor.

Trump Kanada'dan yapılan ithalata gümrük vergisi koyarak bir ticaret savaşı başlattı ve bu ülkenin ‘Amerika'nın 51’inci eyaleti’ olması arzusunu yineledi. Bu saldırılar Kanadalıları kızdırdı; birçoğu ABD'yi ziyaret etmekte isteksiz davranıyor ya da Amerikan ürünlerini boykot ediyor.

Deneyim ve ciddiyet

Kanada Kraliyet Askeri Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Stephanie Chouinard, Carney'nin parti liderliği için destek kazanmasına yardımcı olan şeyin deneyimi ve ekonomik ciddiyeti olduğunu söyledi. “Küresel finans sistemlerine ve Kanada ekonomisinin güçlü ve zayıf yönlerine aşina” diyen Chouinard, Carney'in Trudeau ve onun siyasi pozisyonlarıyla arasına mesafe koymayı başardığını belirtti.

Nihai sonuçtan önce analistler, Carney'in en büyük rakibi Chrystia Freeland'in iktidar partisinin liderliğini kazanma şansının çok az olduğunu söylemişlerdi. Freeland, Trudeau'nun maliye bakanıydı ve Trump'la en iyi nasıl yüzleşileceği konusunda başbakanla yaşadığı görüş ayrılığı nedeniyle istifa etti.

ABD ile yaşanan siyasi ve ekonomik gerilimlere ek olarak, Liberal Parti'nin yeni lideri, yaklaşan seçimlere hazırlanırken partiyi yeniden bir araya getirmek gibi göz korkutucu bir görevle de karşı karşıya kalacak. Seçimlerin en geç ekim ayında yapılması gerekiyor, ancak daha erken de yapılabilir. Kanada’nın önündeki bu seçim beklenenden daha çekişmeli geçeceğe benziyor.

Liberallerin popülaritesi önemli ölçüde azaldı ve Kanadalılar başta yüksek enflasyon ve konut krizi olmak üzere pek çok konuda onları sorumlu tutuyor. Bununla birlikte, ocak ayında oy verme niyetinde yüzde 20'lik bir düşüşün ardından, anketler Liberal Parti'yi Muhafazakârlar ile aynı seviyede gösteriyor.

Angus Reid Enstitüsü tarafından çarşamba günü yayınlanan bir ankete göre Carney, Kanadalılar arasında Trump'ın karşısına çıkacak favori isim olarak görülüyor; ankete katılanların yüzde 43'ü onu seçerken, Muhafazakâr lider Pierre Poilievre'ye oy verenlerin oranı yüzde 34.

Son aylarda zemin kazanan yeni siyasi bağlam biraz ivme kaybetmiş gibi görünüyor. Kanada'nın McGill Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Daniel Beland, Poilievre'nin ‘popülist söyleminin’ Trump'ın söylemini anımsattığını ve bazı Kanadalıları üzdüğünü açıkladı. Öte yandan Beland'a göre pek çok Kanadalı Carney'in uluslararası deneyimi ve ‘neredeyse sıkıcı’ sakinliği karşısında güven duyuyor.