Netanyahu'nun danışmanı: Askeri baskı esirleri Gazze Şeridi'nden geri getirecek

Hamas'ın yardımları çaldığını, bu nedenle Gazze Şeridi'ne yardım girişinin engellendiğini söyledi

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)
TT

Netanyahu'nun danışmanı: Askeri baskı esirleri Gazze Şeridi'nden geri getirecek

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (EPA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun dış politika danışmanı Ophir Falk dün yaptığı açıklamada, İsrail'in esirlerin geri dönmesini sağlamak için Gazze Şeridi'ndeki Hamas hedeflerini bombalamaya devam edeceğini söyledi.

Jerusalem Post'un aktardığına göre İsrailli bir yetkili, Hamas'ın ateşkes ve esir değişimi müzakerelerinde ‘esneklik göstermediğini’ belirtti. Yetkili, Hamas'ın tutumu nedeniyle İsrail'in önümüzdeki günlerde Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlarını yoğunlaştıracağını bildirdi.

Bu açıklama, Avrupa ülkelerinin ateşkes ve Filistin topraklarına yardım girişi çağrısında bulunduğu bir sırada geldi.

Falk, askeri baskının Hamas'ı Kasım 2023'te 80 kadar esirin iade edildiği ilk ateşkesi kabul etmeye ittiğini söyledi. Kalan 59 esirin serbest bırakılması için de en iyi yolun bu olduğunu ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Falk gazetecilere şunları söyledi: “Müzakere masasına geri dönmeleri için tek neden askeri baskı ve şu anda yaptığımız da bu.”

Geçtiğimiz ocak ayında varılan ateşkes anlaşmasının ardından Gazze Şeridi'nde haftalarca süren göreceli sükûnetten sonra, çatışmaların durdurulmasının uzatılması konusunda anlaşmaya varma girişimleri durdu; İsrail hava saldırılarına yeniden başladı ve Gazze Şeridi'nin bazı bölgelerine birlikler konuşlandırdı.

Falk, ateşkesin yeniden sağlanmasını amaçlayan müzakerelerin ayrıntılarını vermekten kaçındı. Ancak İsrail'in, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un ateşkesin Ramazan ve Hamursuz Bayramı sonrasına kadar uzatılması önerisini kabul ettiğini söyledi.

Falk, “Müzakerelerin ayrıntılarına giremem. Söyleyebileceğim tek şey tüm savaş hedeflerimize ulaşacağımızdır” ifadelerini kullandı.

Hamas, İsrail'i geçen ocak ayında imzalanan ateşkes anlaşmasının şartlarını ihlal etmekle ve savaşı tamamen sona erdirmek ve güçlerini Gazze Şeridi'nden çekmek için müzakerelere başlamayı reddetmekle suçluyor, ancak halen müzakereye istekli olduğunu ve Witkoff'un ‘geçici’ planını incelediğini söylüyor.

Filistinli sağlık yetkilileri, son saldırılarda yüzlerce kişinin öldüğünü belirtti.

Gazze Şeridi'ne yönelik hava saldırıları ve kara operasyonlarının yeniden başlaması Arap ve Avrupa ülkelerinden ateşkes çağrılarına yol açtı. İngiltere, Fransa ve Almanya ortak bir bildiri yayınlayarak İsrail'e insani yardım erişimini yeniden açması çağrısında bulundu.

İsrail Gazze Şeridi'ne yardım girişini engelliyor. Falk, Hamas'ı yardımları kendi kullanımı için almakla suçladı ki Hamas bu suçlamayı daha önce reddetmişti.

Falk, “Yardım girişini durdurduk. Çünkü Hamas onları çalıyor ve kendi amaçları için kullanıyor” dedi.



İran: Avrupa Troykası ile birkaç gün içinde görüşmeler yapma konusunda anlaştık

Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanları, 20 Haziran'da Cenevre'de İranlı mevkidaşlarıyla görüşmelerde bulundu (AFP)
Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanları, 20 Haziran'da Cenevre'de İranlı mevkidaşlarıyla görüşmelerde bulundu (AFP)
TT

İran: Avrupa Troykası ile birkaç gün içinde görüşmeler yapma konusunda anlaştık

Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanları, 20 Haziran'da Cenevre'de İranlı mevkidaşlarıyla görüşmelerde bulundu (AFP)
Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanları, 20 Haziran'da Cenevre'de İranlı mevkidaşlarıyla görüşmelerde bulundu (AFP)

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, İran, İngiltere, Fransa ve Almanya'nın cuma günü İstanbul'da nükleer müzakereleri yeniden başlatacağını açıkladı. Bu açıklama, Avrupa'nın üç büyük ülkesi olan İngiltere, Fransa ve Almanya'nın müzakerelerin yeniden başlamaması halinde İran'a uluslararası yaptırımların yeniden uygulanacağı uyarısının ardından geldi.

İran resmi basınına göre Dışişleri Bakanlığı sözcüsü İsmail Bekayi, “İran, İngiltere, Fransa ve Almanya arasındaki toplantının, dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde yapılacağını” açıkladı.

İran medyası dün, Batılı güçlerin BM yaptırımlarına hızlı bir şekilde geri dönüş için "snapback" mekanizmasını devreye sokmak üzere ağustos sonuna kadar süre vermesinin ardından, Tahran'ın Avrupa Troykası ile müzakereleri yeniden başlatma konusunda anlaştığı haberini verdi. Devrim Muhafızları'na bağlı Tesnim Haber Ajansı, konuya hakim bir kaynağın "Görüşmelerin prensibi üzerinde anlaşmaya varıldı, ancak zaman ve yer konusunda istişareler devam ediyor" dediğini belirtti.

Birkaç gün önce, Avrupa Troyka'nın dışişleri bakanları ve Avrupa Birliği'nin dışişleri politika sorumlusu, geçen ay İsrail ve ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine düzenlediği saldırıdan bu yana İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ile ilk telefon görüşmesini gerçekleştirdi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Avrupa Troykası, Çin ve Rusya ile birlikte, 2015 yılında İran ile imzalanan ve 2018 yılında ABD'nin çekildiği nükleer anlaşmanın kalan taraflarını oluşturuyor. Anlaşma uyarınca, İran'ın nükleer programına kısıtlamalar getirilmesi karşılığında yaptırımlar kaldırılmıştı.

Avrupa Birliği, İran ile İsrail arasında hava savaşı öncesinde devam eden nükleer müzakerelerin yeniden başlamaması veya somut sonuç alınmaması halinde, BM'nin yaptırımlarını otomatik olarak yeniden uygulamaya koyan “Snapback” mekanizması yoluyla, ağustos ayı sonuna kadar İran'a BM yaptırımlarını yeniden uygulayacağını açıkladı.

Arakçi birkaç gün önce yaptığı açıklamada, “Avrupa Birliği ve Avrupa Troyka'sı bir rol oynamak istiyorsa, sorumlu davranmalı ve ahlaki ve hukuki hiçbir temeli olmayan (yaptırımların yeniden uygulanması) politikası da dahil olmak üzere, modası geçmiş tehdit ve baskı politikalarından vazgeçmelidir” ifadelerini kullandı.

2015 nükleer anlaşmasını onaylayan BM kararının maddelerine göre, Avrupa Troykası 18 Ekim 2025 tarihine kadar BM'nin Tahran'a yaptırımlarını yeniden uygulayabilir.

İran Parlamentosu Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu üyesi Vahid Ahmedi, üç Avrupa ülkesinin “uluslararası hukuk açısından mekanizmayı devreye sokma hakkına sahip olmadığını”ifade etti. İran Observer haber sitesine verdiği demeçte, Tahran'ın ABD ile müzakerelere dönmek için üç temel şart koyduğunu belirtti. “Birincisi, İran topraklarına yönelik saldırının uluslararası platformlarda kınanması, ikincisi, 12 gün süren savaşın yol açtığı zarar ve kayıpların belirlenmesi, üçüncüsü, gelecekte İran topraklarına yönelik herhangi bir saldırının tekrarlanmayacağına dair net garantiler verilmesi.”

İsrail-İran savaşından önce Tahran ve Washington, Umman'ın arabuluculuğunda beş tur nükleer müzakere gerçekleştirdi, ancak Batı güçlerinin silahlanma tehlikesini ortadan kaldırmak için İran'ın uranyum zenginleştirmesini sıfıra indirmesini talep etmesi gibi önemli engellerle karşılaştı.

ABD saldırılarından önce İran, uranyumu yüzde 60 saflıkta zenginleştiriyordu. Bu uranyumun saflığı, silah geliştirmeye imkan veren yüzde 90'a kadar kolaylıkla yükseltilebilir.

Tahran, nükleer programının sadece sivil amaçlara yönelik olduğunu söylüyor. Batılı güçler ise bu düzeyde zenginleştirmenin sivil bir gerekçesi olmadığını belirtiyor.

Birleşmiş Milletler'in en üst düzey denetim kurumu olan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ise nükleer silah üretmeden uranyumu bu düzeye kadar zenginleştiren başka bir ülke olmadığını vurguluyor.