ABD-Rusya-Ukrayna görüşmelerinin üçüncü turu Suudi Arabistan'da başladıhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5125128-abd-rusya-ukrayna-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Fmelerinin-%C3%BC%C3%A7%C3%BCnc%C3%BC-turu-suudi-arabistanda-ba%C5%9Flad%C4%B1
ABD-Rusya-Ukrayna görüşmelerinin üçüncü turu Suudi Arabistan'da başladı
ABD ve Rus heyetleri arasında 18 Şubat'ta Riyad'daki Diriyeh Sarayı'nda gerçekleştirilen Cidde görüşmelerinden bir kare (Reuters)
Suudi Arabistan, Pazar günü ABD-Ukrayna ve Pazartesi günü ABD-Rusya olmak üzere iki ayrı toplantıyla Ukrayna'daki ateşkes görüşmelerinin üçüncü turuna ev sahipliği yapıyor.
Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre üçüncü tur toplantılar teknik komiteler düzeyinde olacak ve daha sonra duyurulacak diğer toplantılara hazırlık niteliği taşıyacak. Taraflar önümüzdeki görüşmelerde ilerleme kaydetmeyi hedefliyor.
Bu gelişme, Amerikalıların Ruslar ve Ukraynalılarla daha önce Suudi Arabistan'ın ev sahipliğinde gerçekleştirdiği, Moskova ile Kiev arasında ateşkes ihtimalini arttıracak, beklenen barışı sağlayacak yeni bir başlangıç noktasına götürebilecek görüşmelere zemin hazırlayan iki ayrı toplantının ardından geldi.
ABD iyimserliği
ABD elçisi Steve Witkoff, Avrupa'da İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en ölümcül çatışmayı sona erdirme konusunda iyimser olduğunu ifade etti. Witkoff Fox News'e verdiği demeçte şunları söyledi: “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in barış istediğini hissediyorum... Bence yarın (Pazartesi) Suudi Arabistan'da, özellikle Karadeniz'de iki ülke arasındaki gemilerle ilgili ateşkes konusunda somut ilerleme göreceksiniz. Sonrasında ise işler doğal olarak kapsamlı bir ateşkese doğru ilerleyecektir.”
ABD ve Ukrayna arasında 11 Mart 2025 tarihinde Suudi Arabistan'ın ev sahipliğinde Cidde'de yapılan görüşmelerden bir kare (SPA)
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD'nin savaşı sona erdirmek için Rusya'ya yerleştirilen Ukraynalı çocukların geleceği de dahil olmak üzere bir dizi güven arttırıcı önlemi görüştüğünü söyledi. ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında ve Trump ile Ukraynalı mevkidaşı Volodymyr Zelensky arasında gerçekleşen bir dizi telefon görüşmesi iyimserliği arttırdı.
Karmaşık çözüm
Şarku'l Avsat'a konuşan Körfez Araştırma Merkezi Başkanı Dr. Abdülaziz bin Osman bin Sakr, üçüncü tur görüşmelerin uzlaşmaya varılabilecek bir noktaya varacağını, çünkü ABD'nin Ukrayna'ya desteğinin devam etmesinin Rusya'yı taviz vermeye ikna etme konusunda olumlu bir etkisi olacağını söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i telefonda konuşurken gösteren fotoğraf (AFP)
Ancak Sakr, ABD'nin Ukrayna savaşına verdiği desteğin eski Başkan Joe Biden dönemindeki seviyesine geri döneceğine inanmıyor ve ABD yönetiminin yönü ne olursa olsun Rusya'nın galip gelmesinin Amerika için stratejik bir çıkar olmadığını belirtiyor.
Sakr sözlerini şöyle sürdürdü: “Ukrayna meselesi birden fazla taraf ve çıkarı olan karmaşık bir uluslararası çatışmadır. Bu tür bir çatışmaya hızlı bir çözüm bulmak mümkün değildir. Bu nedenle Suudi Arabistan'ın çabaları, müteakip birçok toplantı ve bir araya gelmeyi gerektirebilecek geniş bir harekete katkı niteliğindedir. Ukrayna ihtilafının iki seviyeli bir ihtilaf haline geldiğini; birincisinin Ukrayna ve Batılı müttefiklerin Rusya ile olan ihtilafı, ikincisinin ise Ukrayna ve Avrupalı müttefiklerin ABD Başkanı Donald Trump yönetimiyle olan ihtilafıdır.”
İsrail'in gizli çalışmalar yürüten Birim 504’ü işte bunu yapıyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5163004-i%CC%87srailin-gizli-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fmalar-y%C3%BCr%C3%BCten-birim-504%E2%80%99%C3%BC-i%C5%9Fte-bunu-yap%C4%B1yor
İsrail'in gizli çalışmalar yürüten Birim 504’ü işte bunu yapıyor
Birim 504, 30 Haziran 1948 tarihinde İsrail ordusu istihbarat teşkilatı bünyesinde kuruldu (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Emel Şehade
İsrail, Aksa Tufanı Operasyonu’nun ilk gününden itibaren askeri ve istihbarat araçlarını kullanarak faaliyetlerini, özellikle istihbarat alanında, yoğunlaştırdı. Bilindiği üzere 7 Ekim 2023 tarihindeki olaylar, Gazze Şeridi’nin güneyine doğru en güvenli sınırların ihlal edilmesini engelleyemeyen büyük bir istihbarat başarısızlığıyla sonuçlanmış ve ardından henüz sona ermeyen bir savaş patlak vermişti.
Bu yılın başlarından bu yana, bir yandan Lübnan ile ateşkes anlaşmasına varılması ve diğer yandan Suriye’de Beşşar Esed rejiminin çöküşüyle İsrail'in kuzeyinde bulunan bu iki bölge, İsrail istihbarat teşkilatlarının hedefine girdi. Bu istihbarat teşkilatları, İsrail'in düşman olarak gördüğü ve halkının güvenliği ile sınırları için tehlike arz eden örgütlerin liderlerini ortadan kaldırmak ve bu örgütlerin kapasitelerini zayıflatmak ve yok etmek gibi hedeflerini gerçekleştirmek için çalışıyorlar.
Savaşın patlak vermesinden bu yana 21 aydan fazla bir süredir, bazıları açık, bazıları gizli olan birimler, belirli operasyonların, özellikle de İsrail'in gerçekleştirdiği suikastların yürütülmesini sağlamak için bilgi toplama, rapor hazırlama ve örgütlerin hareketlerini izleme çalışmaları yürütüyor. Bu birimlerin başında faaliyet gösterdiği yıllar boyunca ‘Birim 154’, ‘İstihbarat 10’, ‘Sessizlik Birimi’ ve ‘İnsan İstihbarat Grubu’ gibi çeşitli isimlerle anılan ‘İnsan ve İstihbarat Soruşturma Birimi - Birim 504’ (HUMINT 504) geliyor. Askeri istihbarat bölümünün seçkin birimi olarak kabul edilen bu birimin görevleri arasında İsrail dışında İsrail adına çalışacak gizli ajanlar bulunması ve çalıştırılması da bulunuyor.
Birim 504, son iki ayda, İsrail'in son derece başarılı bulduğu birçok operasyona imza attı. Bunların sonuncusu pazartesi gecesi Suriye'de gerçekleşti. İsrail ordusu, İran'a bağlı olduğunu ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) Kudüs Tugayı tarafından yönlendirildiğini iddia ettiği bir hücreyi çökertti.
Ayrıntılı araştırmada, Birim 504'ün bir süredir Suriye'nin güneyindeki çeşitli bölgelerde faaliyet gösterdiği ortaya çıktı. İsrail ordusu, bir yandan İsrail sınırlarını tehdit eden düşman örgütlerin bu bölgede faaliyet göstermesine izin vermeyeceğini, diğer yandan azınlıkları, özellikle de Dürzileri korumak için bu kararı aldığını açıkladı.
Birim 504, 300 Filistinlinin tutuklanmasında görev alırken sorguları sırasında tüneller, depolar ve askeri çalışma yöntemleri hakkında bilgi edindi (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Birim 504, görevleri kapsamında, hem güney Suriye'de saha araştırmacılarını görevlendirerek hem de ajanlarını çalıştırarak bu hücre hakkında bilgi ve ayrıntılar topladı. Uygulanan prosedüre göre birim çeşitli kaynaklardan bilgi toplar ve bu bilgileri Suriye, Lübnan veya diğer ülkelerde operasyonlar yürütecek askeri ekipler veya tugaylara yardımcı olmak için orduya aktarır.
Pazartesi Gecesi Operasyonu’nda, 210. Tümen komutasındaki Aleksandroni Tugayı, Birim 504 tarafından iki ayı aşkın bir süre boyunca toplanan bilgilere dayanarak harekete geçti.
Bu operasyon, diğer birimler gibi bilinmeyen istihbarat biriminin arkasında duran onlarca operasyondan biriydi. İsrail ordusu, bu birimin en doğru bilgileri sağladığını ve ajanların operasyonun başarısında büyük rol oynadığını belirtti.
Haganah’ın kökleri
Suriye'nin güneyindeki hücrenin çökertilmesi, bir haftadan kısa bir süre içinde gerçekleştirilen ve Birim 504’ün istihbarat raporlarına dayanan ikinci operasyondu. Birim 504, İsrail'e tehdit oluşturdukları gerekçesiyle aranan kişiler hakkında kesin bilgiler sağladı. İsrail ordusu, Birim 504’ün de katkıda bulunduğu ve farklı örgütlerin en fazla sayıda üyesine ulaşılmasının amaçlandığı bu operasyonlar sonucunda tutuklanan Suriyelilerin sayısını açıklamadı.
Birim 504, Lübnan ve Suriye'deki operasyonların yoğunlaşmasının ardından son aylarda İsrail manşetlerine taşındı. Bu süreçte İsrail, önemli askeri görevlerle görevlendirilmiş kişilerin yanı sıra İsrail ordusuna karşı savaşan hücrelerin de öldürüldüğünü duyurdu.
Birim 504, 30 Haziran 1948'de ordu istihbaratı bünyesinde kuruldu. Bir yıldan kısa bir süre sonra doğrudan askeri istihbarat bölümüne bağlı hale geldi ve ‘İstihbarat 10’ adını aldı. Çok önemli istihbarat bilgileri toplamayı başardı.
Şarku’l Avsat’ın Indpedent Arabia’dan akatardığı habere göre Birim 504, İsrail’in kurulmasından önce faaliyet gösteren paramiliter grup Haganah’ın (İbranice'de ‘savunma’ anlamına gelir) kökleri olarak kabul ediliyor. Haganah, İsrail'in kurulmasını engellemeye çalışan Filistinliler ve isyancılarla savaşmak için Yahudi gençleri silah altına alan bir örgüttü.
İsrail ordusu, baskılar sonucu bu yılın başlarında bu birimde görev yapmak üzere kadın askerleri de kabul etmeye başladı (İsrail ordusu resmi internet sitesi)
Birim 504, diğer İsrail istihbarat kurumlarıyla koordineli olarak çalışır ve İsraillilerin “birimin saha araştırmacıları” olarak adlandırdıkları kişilerin faaliyetlerinin yanı sıra, çevre ülkelerde ve Batı Şeria'da ajanlar edinip, onları yönetiyor.
İsrail ordusuna göre birim gizli ajanları işe alıyor ve kendi elemanları ile buluşarak onlara bilgi edinme konusunda eğitim veriyor. Ordunun verdiği bilgiye göre bu birimdeki subay ile ajan arasındaki ilişki, yıllarca süren güvene dayanıyor. İsrailli birçok subay, bu ilişkinin ordunun saha operasyonlarını destekleyen benzeri görülmemiş istihbarat başarılarına katkıda bulunduğunu vurguladı.
Bu birime katılmak için başvuran onlarca asker, birimlerinin seçiminin son derece özenli ve dikkatli bir şekilde yapıldığını vurgulayan ordu tarafından reddediliyor. Bu birime girenler, önce Golani Elit Tugayı'nda bir ön eğitimden geçiyor. Ardından bu eğitimler arasında ordunun terörle mücadele ve İsrail içinde ve dışında gizli operasyonlar olarak adlandırdığı faaliyetler de bulunuyor.
İstihbarat çalışmaları ve saha araştırmalarının yanı sıra, birim üyeleri sahadaki her istihbarat operasyonunun ilk aşamasını oluşturur. Öncelikle, operasyon için gerekli bilgileri toplamada en başarılı ajanlar aranır, ardından subaylar onlara eşlik ederek, ordunun operasyonu başlatmasından sonuna kadar konumun belirlenmesini ve iletişim araçlarının koordinasyonunu sağlarlar.
Bu yılın başlarında, askerlerin aylarca süren savaşın yarattığı baskıya maruz kalması nedeniyle, İsrail tarihinde daha önce görülmemiş bir durum yaşandı. İsrail ordusu, ilk kez bu birimde görev yapmak isteyen kadın askerleri kabul etti. Kadın askerler, subaylarla birlikte askeri istihbarat bölümündeki savaş birimleri ve araştırma bölümlerine, iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet’e ve hava ve deniz kuvvetlerinin istihbarat ekiplerine istihbarat sağlamada görev alıyor.
İzinsiz girişler ve belge toplama
Öte yandan Birim 504’ün saha çalışmalarının yanı sıra bir grup müfettiş, savaş sırasında esir alınan Filistinli, Lübnanlı ve Suriyelilerle ilgili soruşturmalarını yoğunlaştırarak, hedeflerine ulaşmak için hayati bir kaynak oluşturdu.
Bu birimin, İsrail dışındaki son derece hassas yerlerde gizli baskınlar ve belge toplama operasyonlarına da katkıda bulunduğu ve bunun ayrıntılarının askeri istihbaratın çok gizli dosyalarında saklandığı açıklandı.
İsrail ordusunun iddiasına göre 7 Ekim 2023'te Aksa Tufanı Operasyonu’yla savaşın patlak vermesinden bu yana Birim 504’ün en önemli operasyonlarını şöyle sıralayabiliriz:
- Hamas, Hizbullah ve Suriye'deki savaşçıların tutuklanması ve sorgulanması.
- Operasyon alanında yapılan doğrudan soruşturmalar, 300 Filistinlinin tutuklanmasındaki katkısı. Tutuklanan Filistinliler soruşturma sırasında tüneller, depolar ve çalışma yöntemleri hakkında bilgi verdiler.
- On yılı aşkın bir süre sonra Gazze'deki ajan ağının etkinleştirilmesine katkıda bulunmanın yanı sıra ajan edinme ve istihbarat çabalarının genişletilmesi.
Son olarak Birim 504’ün yöneticileri son dönemde tuğgeneral yardımcılığına terfi edilerek ödüllendirildi.