Trump, TikTok anlaşması karşılığında Çin ile gümrük vergisi indirimine hazır

ABD Başkanı Donald Trump, arkasında TikTok logosuyla (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, arkasında TikTok logosuyla (Reuters)
TT

Trump, TikTok anlaşması karşılığında Çin ile gümrük vergisi indirimine hazır

ABD Başkanı Donald Trump, arkasında TikTok logosuyla (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, arkasında TikTok logosuyla (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, TikTok'un ABD'deki faaliyetlerini satma anlaşması karşılığında Çin ile gümrük tarifeleri ayarlamaları yapmaya istekli olduğunu ifade etti.

Trump, “TikTok'un faaliyetlerinin satışında Çin'in bir rol oynaması gerekecek. Bunun karşılığında onlara küçük bir tarife indirimi ya da başka bir şey verebilirim” dedi. 19 Ocak'ta yürürlüğe giren bir ABD yasası, TikTok'un ABD şubesinin Çinli ana şirketi ByteDance ile bağlarını koparmasını emrederek, Pekin'in Amerikalılar hakkında casusluk yapabileceği ya da Amerikan kamuoyunu gizlice etkileyebileceği endişelerine karşı, platformun ABD'de yasaklanması cezasını getirdi.

Yasa, platformu ABD'de saatlerce kullanılamaz hale getirdi ve uygulama mağazalarından kayboldu. Ancak 20 Ocak'ta göreve geldiğinde Trump yasayı askıya aldı ve ByteDance'a ABD'deki faaliyetlerini satması için 75 günlük bir ek süre verdi. Bu süre 5 Nisan'da sona eriyor. Bu sürenin sonunda satılmadığı takdirde 170 milyon kişinin kullandığı ABD'de oldukça popüler olan platform yasaklanmış olacak.

Trump, ilk başkanlık döneminde ulusal güvenlik kaygılarını gerekçe göstererek TikTok'u ABD'de yasaklamaya çalışmıştı. ByteDance platformunu satmak için herhangi bir niyet belirtmemiş olsa da, birçok şirket ABD'de TikTok'u satın almakla ilgilendiğini ifade etti.

Mart ayında Trump, “Dört farklı grupla görüşme halindeyiz ve pek çok kişi ilgileniyor” demişti. Belirtilen amaç, özellikle kullanıcılara kişisel verileri üzerinde kontrol sağlayarak ve uygulamanın başarısına büyük ölçüde katkıda bulunan güçlü içerik öneri algoritmasını kaldırarak interneti ‘daha güvenli’ hale getirmek.

Çin ile ticaret savaşının bir parçası olarak Trump bu ayın başlarında Çin'den ithal edilen ürünlere uygulanan gümrük vergilerini yüzde 10 arttırarak göreve geldiğinden bu yana toplam gümrük vergisini yüzde 20'ye çıkardığını duyurdu.

Çin de buna soya fasulyesi, domuz eti ve buğday da dahil olmak üzere bir dizi ABD tarım ürününe yüzde 15 gümrük vergisi uygulayacağını duyurarak karşılık verdi. Dünyanın en büyük çelik üreticisi olan Çin, ABD'nin çelik ve alüminyum ihracatına uyguladığı gümrük vergilerine karşılık olarak ‘meşru hak ve menfaatlerini korumak için gerekli tüm tedbirleri’ alma sözü verdi.



İsrail'de generallerin savaşı şiddetleniyor

27 Mart 2025 tarihinde Tel Aviv'de Şin-Bet Başkanı ve hükümetin yargı danışmanının görevden alınmasına karşı düzenlenen protesto gösterilerinden (AFP)
27 Mart 2025 tarihinde Tel Aviv'de Şin-Bet Başkanı ve hükümetin yargı danışmanının görevden alınmasına karşı düzenlenen protesto gösterilerinden (AFP)
TT

İsrail'de generallerin savaşı şiddetleniyor

27 Mart 2025 tarihinde Tel Aviv'de Şin-Bet Başkanı ve hükümetin yargı danışmanının görevden alınmasına karşı düzenlenen protesto gösterilerinden (AFP)
27 Mart 2025 tarihinde Tel Aviv'de Şin-Bet Başkanı ve hükümetin yargı danışmanının görevden alınmasına karşı düzenlenen protesto gösterilerinden (AFP)

İsrail Yüksek Mahkemesi, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun iç istihbarat servisi Şin-Bet Başkanı Ronen Bar'ı görevden alma hamlesini salı günü karara bağlamaya hazırlanırken, Bar'ın aşırı ve gereksiz savaşlarla mücadele etmekle suçladığı hükümetin politikaları üzerine bir generaller savaşı yaşanıyor. Emekli bir general Netanyahu’yu dar kişisel çıkarları için orduyu ve güvenlik birimlerini kullanmakla suçladı.

Emekli General Yisrael Ziv, dün Kanal 12’nin internet sitesinde yayınlanan bir makalesinde şunları söyledi: “Gazze Şeridi'ne yönelik savaş, başlangıçta İsrail tarihinin en gerekli savaşıydı. Ancak İsrail'e dayatılan ve faydasız bir siyasi savaşa dönüştü. Adil bir savaştı ama bir aldatma savaşına evrildi.”

Suriye'ye yönelik savaşı da eleştiren Ziv, bu savaşın Lübnan'da Hizbullah tarzı bir direnişin kurulmasına yol açabileceği uyarısında bulundu.

Şin-Bet Başkanı Bar, Yüksek Mahkeme'ye yazdığı mektupta Netanyahu'nun kendisini yolsuzluk suçlamasıyla yargılayan mahkemeye güvenlik durumunun başbakanın yargılanmasına izin vermediğini belirten bir rapor yazma talebini ve İsrail'de Katargate olarak bilinen skandalla ilgili soruşturmaların durdurulması talebini reddettiği için görevden almaya karar verdiğini belirtti.

Bar, mahkemeden ‘Netanyahu'nun davranışlarının İsrail'in güvenliğine yönelik tehlikesini ve yasalarının ihlalini’ gösteren gerçekleri anlatacağı gizli bir oturum düzenlemesini istedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 18 Nisan 2024 tarihinde Tel Aviv'de Şin-Bet Başkanı Ronen Bar ile bir araya geldi. (DPA)İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 18 Nisan 2024 tarihinde Tel Aviv'de Şin-Bet Başkanı Ronen Bar ile bir araya geldi. (DPA)

Ziv makalesinde, “Yeni Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Netanyahu'nun bitmek bilmeyen savaşında ‘kullanılabilir bir genelkurmay başkanı’ olacağını ve sadece askeri operasyonla vatandaşlarını ve askerlerini eve getirme şansının zayıf olduğunu anlamaya başlamış olabilir” dedi.

Ziv, esirlerin iadesinin ‘Netanyahu'nun savaşı durdurma kararı almasını gerektirdiğini ve savaşı sürdürmek istediği sürece kaçırılanların serbest bırakılmasına yönelik bir anlaşmanın başarısız olacağını’ vurguladı.

Ziv sözlerini şöyle sürdürdü: “Ronen Bar'ın görevden alınmasının ardından Zamir, Genelkurmay Başkanı olarak sis perdesini aralamak ve yedek askerlere, yaslı ailelere ve tüm kamuoyuna savaşın sürdürülmesinin amacı hakkında cevap vermek zorunda kalacak. Bunu açıkladığında Netanyahu onun yanında olmayacak, büyük olasılıkla meslektaşlarını (Bar, eski Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi ve diğer üst düzey subaylar) suçladığı gibi onu da başarısızlıkla suçlayacak.”

‘Kamuoyunun dikkatini dağıtmak’

Ziv de diğer pek çok kişi gibi savaşın uzamasının Netanyahu'ya pek çok nedenden ötürü fayda sağladığına inanıyor.

Emekli General Yisrael Ziv’in Kanal 12’nin internet sitesinde yayınlanan makalesinde, “Netanyahu'ya yol gösteren tek bir strateji var, o da sınırsız bir savaşı sürdürmek. Bu savaş onun çok işine yarıyor; mahkeme duruşmalarını ertelemesine yardımcı oluyor, seçmen tabanının uzak bir zafer umuduyla ona sarılmasını sağlıyor, yetkilileri görevden almasına olanak tanıyor ve Trump karşısındaki konumunu güçlendiriyor. Peki ya bedeli? Büyütülecek bir şey değil... Başka bir deyişle, başkalarının bedel ödemesinde yanlış bir şey yok... Kaçırılanlar, askerler, ekonomik durum ve İsrail'in uluslararası ilişkilerinin bozulması...” ifadeleri yer aldı.

Hükümetin yargı danışmanı Gali Baharav-Miara ise Bar'ın görevden alınmasını ‘hatalı bir karar ve başbakanın kişisel çıkar çatışması’ olarak değerlendirerek reddettiğini vurguladı.

Baharav-Miara, görevden almanın ‘üst düzey bir güvenlik pozisyonunun siyasi sadakat pozisyonuna dönüşmesine yol açacağını’ savundu.

Haaretz gazetesi askeri analisti Amos Harel, Bar'ın görevden alınmasına karşı Yüksek Mahkeme yargıçlarına yazdığı mektubu ‘İsrail'deki siyasi sistemin kimliğini tanımlama savaşında en çalkantılı haftalardan biri olması beklenen bir dönemde, güvenlik-siyaset sistemi içindeki gerilimin derinliğini ortaya koyan nadir bir tanıklık’ olarak nitelendirdi.

Harel, “Bar'ın mektubunun en önemli kısmı, savaşın devam etmesinin kamuoyunun dikkatini Netanyahu'nun davasının gidişatından uzaklaştırmak için bir araç olarak ve Netanyahu için davanın en hassas aşaması olan savcılığın sorgusunun ertelenmesi de dahil olmak üzere tekrarlanan ertelemeleri haklı çıkarmak için bir bahane olarak kullanıldığına dair ifadesidir” dedi.