Avrupa endişeli: ABD ve Rusya, Kuzey Akım’ı tekrar açmayı planlıyor

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)

ABD ve Rusya, sabotajla patlatılan Kuzey Akım boru hattını tekrar faaliyete geçirmek için görüşüyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, çarşamba günü yaptığı açıklamada, boru hattını tekrar aktif hale getirmek istediklerini belirterek şunları söyledi:

Elbette anlaşmazlıklar var. Ancak Avrupa'ya normal enerji tedarikini yeniden sağlamak sadece Rusya ve ABD'nin çıkarına mı olur? Kuzey Akım boru hatlarıyla ilgili görüşme yapıyoruz. Amerika’nın, Avrupa üzerindeki nüfuzunu kullanıp onların Rus doğalgazını kabul etmeye zorlaması ilginç olur.

Lavrov’un açıklaması, Ukrayna’da barışı sağlamak için ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yakınlaşmaya başladığı bir dönemde geldi.

Financial Times da geçen ay yayımladığı haberde, Moskova'nın Amerikalı yatırımcıların desteğiyle Kuzey Akım üzerinden Avrupa'ya gaz sevkiyatını yeniden başlatmak üzere Putin’in yakın bir arkadaşını görevlendirdiğini aktarmıştı.

Putin’in 24 Şubat 2022’de verdiği emirle başlayan Ukrayna savaşından önce Avrupa Birliği (AB), doğalgaz ithalatının yüzde 40’ını Rusya’yla yapıyordu. AB çeşitli yaptırım ve kararlarla savaşın başından bu yana sözkonusu doğalgaz bağımlılığını üçte iki oranında azalttı. Rusya da 2022’de Avrupa’ya ana gaz tedarikini sağlayan Kuzey Akım 1 boru hattını kapatmıştı.

Ukrayna’daki savaş öncesi Almanya, ihtiyacı olan doğalgazın yarısından fazlasını, ham petrolün yüzde 34'ünü ve taş kömürün yüzde 50'sinden fazlasını Rusya'dan ithal ediyordu.

Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck, geçen hafta yaptığı açıklamada Kuzey Akım üzerinden doğalgaz alımının tekrar başlamasının doğru olmayacağını söylemişti. Ancak Politico’nun analizinde yeni gelecek hükümetin bu politikayı değiştirebileceğine dikkat çekiliyor. Koalisyonda yer alacak merkez sağ partiler, Ukrayna’da barış sağlanması halinde Rusya’dan doğalgaz alımına tekrar başlamayı değerlendiriyor.

Diğer yandan bu senaryo, AB’yi tekrar Rusya’ya enerji açısından bağımlı hale getireceği için endişe yaratıyor. Kimliğinin paylaşılmaması koşuluyla konuşan Avrupalı bir diplomat şunları söylüyor:

Bu Avrupa için kötü bir durum. Eğer Avrupa, Ukrayna'yı desteklemek istiyorsa neden Rus gazına geri dönsün?

Başka bir diplomatsa görüşmelere Avrupa’nın dahil edilmemesini “delilik” diye niteleyerek, “Bizi köşeye sıkıştırmak istiyorlar, bu ekonomik emperyalizmdir” ifadelerini kullanıyor.

Kuzey Akım hatlarına sabotaj

Rusya'dan Avrupa'ya Baltık Denizi'nin altından doğalgaz taşıyan Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında 26 Eylül 2022'de üç patlama gerçekleşmişti. Kuzey Akım sabotajıyla ilgili New York Times ve Almanya merkezli Die Zeit tarafından ortaya atılan bir teoride, saldırının Ukrayna destekçisi 6 kişi tarafından bir yat kiralanarak gerçekleştirilmiş olabileceği belirtilmişti.

Washington Post da sabotajı 48 yaşındaki Ukraynalı albay Roman Çervinski'nin yönettiğini savunmuştu. Haberde Çervinski'nin yalnız hareket etmediği ve operasyonu planlayan isim olmadığı belirtilirken, emrin dönemin Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni'ye rapor veren daha üst rütbedeki subaylardan geldiği ileri sürülmüştü. Böylelikle sabotajdan Ukrayna'nın sorumlu olduğu iddiası daha da güçlenmişti.

Independent Türkçe, Politico, Moscow Times, Financial Times