Netanyahu, Şin Bet'in başkanlığı konusundaki tercihinden vazgeçtiğini duyurdu

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
TT

Netanyahu, Şin Bet'in başkanlığı konusundaki tercihinden vazgeçtiğini duyurdu

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bugün yaptığı açıklamada, eski deniz kuvvetleri komutanı Koramiral Eli Sharvit'i İç Güvenlik Teşkilatı'nın (Şin Bet) yeni başkanı olarak aday gösterme kararını geri çektiğini duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, "Başbakan, görev çağrısına yanıt verdiği için Koramiral Sharvit'e teşekkür etti, ancak daha ayrıntılı değerlendirmenin ardından diğer adayları değerlendirmeyi planladığını bildirdi" denildi.

Dün ofisinden yapılan açıklamada Netanyahu’nun, Şin Bet'in (Şabak) yeni başkanı olarak General Sharvit'i seçtiği belirtildi. Ancak, Netanyahu'yu destekleyen iktidardaki sağcı hareket içindeki adaylık karşıtlarına göre Sharvit'in askeri düzene sadakatiyle tanınması, hatta iki yıl önce mevcut hükümetin yargıyı devirme planına karşı büyük gösterilere katılması ve Gazze'deki politikalarını eleştirmesi Netanyahu'yu şaşırttı. Sağcı politikacılar Netanyahu'ya Şin Bet'in başına atama kararını durdurması çağrısında bulundu.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, “Başbakan Binyamin Netanyahu yedi değerli adayla derinlemesine görüşmeler yaptıktan sonra eski deniz kuvvetleri komutanı emekli Tümgeneral Eli Sharvit'i Şin Bet'in yeni başkanı olarak atamaya karar verdi” denildi.

Kdkdk
İsrail Deniz Kuvvetleri eski komutanı Eli Sharvit  (İsrail ordusu)

Sharvit'in aday gösterilmesi kararının övülmesi, kararın iptal edilmesini ve başka bir başkan arayışına girilmesini isteyen iktidardaki sağ kanadın olumsuz tepkilerine neden oldu. Sharvit, beş yılı donanma komutanlığı olmak üzere İsrail Savunma Kuvvetlerinde 36 yıl görev yaptı (2016: 2021).

Görev süresi boyunca Lübnan ile deniz sınırının bölünmesine ilişkin anlaşmanın büyük bir kısmını yönetti ve dönemin Başbakanı Yair Lapid idi. Netanyahu liderliğindeki İsrail muhalefetinin sağ kanadı, Lübnan ile yapılan anlaşmayı Lübnan’a ekonomik güç kazandıracağı gerekçesiyle eleştirdi.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada adayın “önceki görevinde Deniz Kuvvetleri'nin geliştirilmesine öncülük ettiği... Hamas, Lübnan Hizbullahı ve İran'a karşı karmaşık operasyonel sistemleri denetledi” denildi.

Netanyahu'nun Sharvit'in adaylığını açıklaması, Şin Bet'te şok etkisi yarattı. Kimliği ne olursa olsun, bu hamle Şin Bet çalışanları tarafından teşkilatın itibarını zedelemeye yönelik bir girişim olarak görüldü ve mevcut Başkan Ronen Bar'ın birçok destekçisinin teşkilattan ayrılmasına neden oldu.

Netanyahu ve Bar arasındaki ilişki, Şin Bet'in 4 Mart'ta Gazze Şeridi'ndeki savaşı tetikleyen 7 Ekim Hamas saldırısına ilişkin bir iç soruşturmanın sonucunu yayınlamasının ardından daha da kötüleşti. Raporda teşkilatın saldırıyı önleyemediği kabul ediliyor, ancak “sükûnet politikasının, Hamas'ın askeri gücünü katlanarak arttırmasına imkân verdiği” belirtiliyordu.

Muhalefetin ve bir sivil toplum örgütünün itirazları üzerine Yüksek Mahkeme 21 Mart'ta Bar'ın görevden alınmasını en geç 8 Nisan'da yapılacak duruşmaya kadar askıya aldı.

Hükümetin hukuk danışmanı olarak da görev yapan Başsavcı Gali Baharav-Miara, askıya alma kararının hemen ardından yaptığı açıklamada, bu kararın Netanyahu'nun yeni bir Şin Bet başkanı atamasını “geçici olarak engellediğini” duyurdu. Ancak Netanyahu yeni bir Şin Bet başkanı atama kararının kendi hükümetinin yetkisinde olduğunu vurguladı. Bar'ın görevden alınması kararı İsrail'de büyük gösterilere yol açtı.



Fukuşima robotu ikinci görevine başladı

Fukuşima I nükleer santrali (AP)
Fukuşima I nükleer santrali (AP)
TT

Fukuşima robotu ikinci görevine başladı

Fukuşima I nükleer santrali (AP)
Fukuşima I nükleer santrali (AP)

2011'deki nükleer felaketin ardından uzun ve karmaşık bir şekilde devam eden devreden çıkarma çalışmaları kapsamında bir robot, Japonya'daki Fukushima I santralinin reaktörlerinden birinden erimiş nükleer yakıtı çıkarmak için ikinci denemesine başladı.

Salı günü Tokyo Elektrik Enerjisi Şirketi (Tepco), santralin 2 numaralı reaktöründe çekirdeğe yakın bir yerden yeni bir radyoaktif kalıntı örneği almayı amaçlayan bu son görevi başlattı.

Bu çaba, geçen kasımda gerçekleştirilen ve analiz için bir gramdan daha az miktarda enkazı başarıyla çıkaran ilk deneme çalışmasının üzerine kuruldu.

"Telesco" diye bilinen robotik sistem, uzatılabilir kollar, kameralar ve yüksek radyasyonlu bölgelerde çalışmak üzere tasarlanmış bir kavrama aracına sahip.

Dar bir geçitten geçirilen cihaz, reaktörün birincil muhafaza kabının içinde 22 metreye kadar manevra yapabilecek. Robotun ucunun yeni hedef konuma ulaşmasının 12 gün kadar sürmesi bekleniyor.

Bu ikinci operasyon, Mart 2011'deki 9.0 büyüklüğündeki deprem ve tsunaminin yol açtığı üçlü erime sırasında erimiş yakıtın daha fazlasının biriktiğine inanılan reaktörün merkezine 1 ila 2 metre yakınından malzeme almaya odaklanıyor.

sdfrgthy
Japonya'nın kuzeydoğusundaki Futaba kasabasında bulunan Fukuşhima I nükleer santralinde 20 Şubat 2025'te bir kuş uçarken (AP)

Felaket, tarihteki en kötü nükleer kazalardan birini tetiklemiş ve üç reaktörde yaklaşık 880 ton radyoaktif yakıt enkazı bırakmıştı.

Bir önceki görevde alınan ve kabaca bir kuru üzüm büyüklüğündeki numunede uranyum, zirkonyum ve nükleer yakıtta kullanılan diğer maddelerin izlerine rastlanmıştı. Ancak bilim insanları, hasarlı reaktörlerin içindeki enkaz bileşimi ve dağılımının daha iyi anlaşılabilmesi için daha fazla örnekleme yapılması gerektiğini söylüyor.

Nihai amaç, 3 numaralı reaktörde 2030'larda başlaması planlanan büyük ölçekli yakıt çıkarma işlemi için gerekli teknoloji ve teknikleri geliştirmek. Tepco, robotun engeller nedeniyle daha derin bölgeye ulaşamaması halinde bir önceki konumdan örnek toplamaya geri dönebileceğini söylüyor.

Tepco geçen yıl, teleskopik geri alma sisteminin ilk kullanımından bu yana geliştirildiğini doğruladı. Görüşü iyileştirmek için yeni bir kamera eklendi ve uç bölümde denge artırıldı.

Marttaki hazırlık çalışmaları, boruların sırasını kontrol etmek için yoğun işçi eğitimini ve daha önceki görevi birkaç ay geciktiren kamera sorunlarını içeriyordu.

dsfgtrhy
Tepco'nun Fukuşima prefaktörlüğünün Okuma kentindkei Fukuşima I nükleer santralinde ikinci yakıt enkazı denemesi sırasında izolasyon vanasından geçen uçtaki cihazı gösteren fotoğraflar (AFP)

Hizmetten çıkarma sürecinin onlarca yıl sürmesi bekleniyor. Bazı uzmanlar aşırı radyasyon seviyeleri ve teknik karmaşıklık nedeniyle bir yüzyıldan fazla sürebileceği uyarısında bulunuyor.

Robotlar, geçen ay iki reaktör binasının yeraltı bölgelerinden radyasyonlu kum torbalarını çıkarmaya başlamıştı.

2023'te Japonya, 540 olimpik yüzme havuzu hacmine eşdeğer arıtılmış atık suyu Pasifik Okyanusu'na bırakmaya başlamıştı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın desteklediği bu hamle, Çin ve Rusya'nın Japon deniz ürünleri ithalatını yasaklamasına yol açmıştı.

Çin o zamandan beri Fukuşima yakınlarındaki deniz suyunda ya da deniz yaşamında herhangi bir anormallik olmadığını bildirmiş olsa da daha ileri testler yapılana kadar yasağı uygulamaya devam edecek.

Independent Türkçe