Trump: Gazze savaşı yakında sona erecek ve Amerika, İran'la doğrudan görüşmeler yapacak

Netanyahu, İsrail'in rehineleri kurtarmak için yeni bir anlaşma üzerinde çalıştığını duyurdu

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya geldi (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya geldi (AFP)
TT

Trump: Gazze savaşı yakında sona erecek ve Amerika, İran'la doğrudan görüşmeler yapacak

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya geldi (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray'da bir araya geldi (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin İran ile "doğrudan görüşmeler" yapacağını doğruladı ve cumartesi günü "çok üst düzey bir toplantı" düzenleneceğini duyurdu.

AFP’nin haberine göre Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu Beyaz Saray'da karşılamasında, "Cumartesi günü çok önemli bir toplantımız var ve onlarla doğrudan görüşüyoruz" dedi. "Belki bir anlaşmaya varırız ve bu harika olur." "Cumartesi günü çok önemli, çok üst düzeyde bir toplantı yapacağız."

Trump görüşmenin nerede (Cumartesi) yapılacağını açıklamayı reddetti. İran'ın nükleer silaha sahip olmayacağını vurguladı. “Eğer İran ile görüşmeler başarılı olmazsa, bence onlar (İran) büyük bir tehlike altında olacaklar” dedi.

Netanyahu, İran'ın nükleer programıyla ilgili yeni bir anlaşma müzakere etme taleplerine yanıt vermemesi halinde Trump yönetimine İran'ın nükleer programına karşı saldırı başlatması için baskı yapmaya çalışırken, İran meselesi tartışmaların ön saflarında yer aldı.

Trump'ın açıklaması, İran'ın nükleer programını kısıtlayacak yeni bir anlaşma için doğrudan müzakereleri reddetmesi ve bu fikri Trump yönetiminin tehditleri ve “çelişkileri” ışığında “anlamsız” olarak nitelendirmesinin ardından geldi.

Yeni Rehine Anlaşması

Gazze Şeridi'nde İsrail ile Filistinli Hamas hareketi arasında devam eden savaşla ilgili olarak Trump, savaşın “yakın gelecekte duracağını” vurguladı. “Gazze'deki savaşın durmasını istiyorum” dedi.

İsrail Başbakanı ise ülkesinin Gazze'de Hamas tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılması konusunda yeni bir “anlaşmaya” varmak için çalıştığını söyledi. Netenyahu: “Şu anda başarılı olacağını umduğumuz başka bir anlaşma üzerinde çalışıyoruz ve tüm rehineleri serbest bırakmaya kararlıyız” ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı, "Rehineleri serbest bırakmak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. "Başka bir ateşkes arıyoruz ve ne olacağını göreceğiz" diyerek, tüm rehinelerin serbest bırakılmasının "uzun bir süreç" olduğunu vurguladı.

Trump, göreve başladıktan sonraki ilk haftalarda birkaç kez dile getirdiği bir öneriyi dün yineleyerek, ABD'nin Gazze'yi kontrol etmesinin iyi bir şey olacağını söyledi. "ABD gibi bir gücün orada olması, Gazze Şeridi'ni kontrol etmesi ve sahiplenmesi iyi bir şey olurdu" dedi. "Gazze Şeridi, ayrıcalıklı bir konumda bulunan önemli ve ayrıcalıklı bir toprak parçasıdır, ancak kimse orada yaşamak istemez."

Türkiye Hakkında Tavsiyeler

Trump Netanyahu'ya Türkiye'ye karşı rasyonel davranmasını tavsiye ederek, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile olan ilişkisini övdü. Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Netanyahu'ya şunları söyledi: “Türkiye ile bir sorununuz varsa, bunu çözebileceğimizi düşünüyorum, bunun bir sorun olacağını sanmıyorum ve rasyonel bir şekilde ele alınması gerekiyor.”

Netanyahu, Trump ile görüşmelerinde “Suriye'deki durum ve Türkiye ile kötüleşen ilişkilerin” ele alındığını kaydetti. “Suriye'nin Türkiye dahil hiç kimse tarafından İsrail'e saldırmak için bir üs olarak kullanıldığını görmek istemiyoruz” dedi. “Başkan Trump ile bu çatışmayı nasıl önleyebileceğimizi görüştüm ve ABD Başkanı'ndan daha iyi diyalog kurabileceğimiz kimse yok.”

Beşşar Esed rejiminin geçtiğimiz aralık ayında devrilmesinden bu yana İsrailli liderler, Türkiye'nin Suriye'nin sınır bölgelerinde faaliyet gösteren silahlı gruplara destek verdiği uyarısında bulunuyor.

İsrail geçen hafta Humus, Hama ve Şam'daki Suriye askeri bölgelerine hava saldırıları düzenledi. Türkiye'nin “Humus'taki T-4 hava üssüne ve Palmira askeri havaalanına asker konuşlandırmayı planladığına” dair haberler, Ankara ile Tel Aviv arasındaki gerilimi arttırdı. Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ülkesinin Suriye'de İsrail ile bir çatışma arayışında olmadığını vurguladı, ancak İsrail'in askeri tesislere yönelik tekrarlanan saldırılarının “yeni Suriye hükümetinin DEAŞ dahil tehditleri caydırma kabiliyetini zayıflattığı” uyarısında bulundu.

Tarifelerin askıya alınması yok

Trump, ABD'nin ticaret ortaklarını zorlayan ve piyasaları paniğe sürükleyen yeni gümrük vergilerinin uygulanmasını askıya almak gibi bir niyetinin olmadığını vurguladı. “Böyle bir niyetimiz yok” diyen Trump, ‘birçok ülke bizimle adil olacak’ anlaşmalar üzerinde müzakere etmeye gelecektir” dedi.

ABD Başkanı, Pekin'in ABD mallarına yüzde 34 gümrük vergisi ilave etme tehdidinden geri adım atmaması halinde, Çin ithalatına yüzde 50 gümrük vergisi daha ekleme tehdidini yeniledi. Çin'in gümrük vergileri, Trump'ın yüzde 34'lük “telafi edici” gümrük vergilerine misilleme olarak geldi.

Trump, Avrupa Birliği'ne enerji satışının, yönetiminin blokla olan ticaret açığını ortadan kaldırma arayışının kilit odak noktası olacağını söyledi. “AB bize karşı çok kötü davrandı” diyen Trump, Avrupa ülkelerini yeterince ABD malı satın almamakla suçladı.

Trump şöyle devam etti: “Enerjilerini bizden almak zorunda kalacaklar, çünkü buna ihtiyaçları var ve bizden almak zorunda kalacaklar. Eğer satın alırlarsa bir haftada 350 milyar dolar tasarruf edebiliriz. AB ile ticaret adil ve karşılıklı olmalıdır.”

İsrail başbakanı ise ABD ile olan ticaret açığını “ortadan kaldırma” sözü verdi. Oval Ofis'te Trump'ın yanında oturan Netanyahu şunları söyledi: “Amerika Birleşik Devletleri ile olan ticaret açığını kaldıracağız... Bunun yapılması gereken doğru şey olduğunu düşünüyoruz” diyen Netanyahu, Yahudi devletinin bu alanda ‘birçok ülkeye örnek’ olabileceğine inandığını ifade etti.

ABD'nin Rusya'ya karşı hoşnutsuzluğu

ABD Başkanı, Rusya'nın Ukrayna'yı “çılgınca” bombalamaya devam etmesinden duyduğu memnuniyetsizliği dile getirdi.

Rusya'ya neden gümrük vergisi uygulamadığı sorulduğunda ise şu yanıtı verdi: “Rusya'ya gümrük vergisi uygulamayı konuşmamamızın nedeni, onlarla savaş halinde olmamız ve bombardıman konusunda yaşananlardan memnun olmamam, çünkü şu anda deli gibi bombalıyorlar.”



İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
TT

İsrail gazetesi, İsrail’in CENTCOM Komutanı Corella görevden ayrılmadan önce İran'ı vurmayı istediğini yazdı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella (Reuters)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, İsrail'in ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Komutanı General Michael Corella’sız ‘İran'ı vurmak istemediğini’ yazdı.

Gazete, ABD ve İsrail'in kilit bir müttefiki olan General Corella'nın İran'ın nükleer tesislerine yönelik ortak bir saldırıyı desteklediğini ve İsrailli yetkililerin General Corella'nın görev süresinin sona ermesine birkaç ay kala Tahran'a karşı harekete geçmeyi istediğini ve ABD’li Generalin askeri bağlantılarıyla ‘bölgesel bir şemsiye’ inşa ettiğini kaydetti.

ABD merkezli New York Times (NYT) gazetesi dün yayınladığı bir haberde General Michael Corella’nın İsrail'in ABD savunma güçleri içindeki en güçlü müttefiklerinden biri ve ABD ordusu içinde İran'ın nükleer tesislerine karşı İsrail ile ortak bir saldırı çağrısında bulunan tek ses olduğunu yazdı.

efrgthy
CENTCOM Komutanı General Michael Eric Corella, Ürdün'ün başkenti Amman'daki bir hava üssünde düzenlenen basın toplantısında konuşurken, 12 Eylül 2022 (Reuters)

Yedioth Ahronoth, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’e yönelik saldırısından bu yana General Corella'nın, ABD uçak gemilerinin bölgeye konuşlandırılması da dâhil olmak üzere ABD ile İsrail arasındaki askeri koordinasyonun güçlendirilmesinde önemli bir rol oynadığını belirtti.

General Corella şimdi, görev süresinin bitmesine sadece birkaç ay kala, Washington'da İran'a karşı koordineli bir askeri harekat için baskı yapan bir grup isme liderlik ediyor. Ancak, Donald Trump'ın yönetiminde diplomasiden yana olan diğer isimler bu tutuma karşı çıkıyor.

Şarku’l Avsat’ın NYT'den aktardığı habere göre son aylarda ABD içindeki tartışmalar, General Corella'nın başını çektiği ve ortak bir askeri saldırıdan yana olanlar ile İran'ın nükleer hırslarını engellemek için diplomasiden yana olanlar olmak üzere iki tarafa bölündü. Sonunda Başkan Donald Trump ikinci tarafın yanında yer alarak İsrail'in Tahran’a karşı operasyon planlarını erteledi.

Basında yer alan haberlere göre İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump'ı operasyonu onaylamaya ikna etmek için son bir çabayla Washington'a gitti, ancak başarısız oldu.

NYT'ye konuşan İsrailli yetkililer, İsrail ordusunun hava saldırısı ve özel kuvvetlerin ortak saldırısını içeren bir plan geliştirdiğini, fakat bu planın ekim ayına kadar operasyonel olarak hazır olmayacağını söyledi.

Sonuç olarak İsrail, ABD'nin desteğine ihtiyaç duyduğu tek taraflı bir hava saldırısı planlamaya yöneldi.

General Corella ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ABD'nin böyle bir durumda İsrail’e nasıl yardımcı olabileceğini değerlendirdi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bölgeye iki uçak gemisi, Patriot ve THAAD füze sistemleri ve bombardıman uçakları gönderdi. Bu hareketlilik, İsrail'in İran’a karşı olası saldırısına hazırlık olarak yorumlandı.

İsrailli savunma analistlere göre İran'ın nükleer programına yönelik başarılı bir saldırı ihtimali hızla azalıyor.

İsrail’in ve ABD’nin istihbarat kaynaklarına göre İsrail'in Gazze'deki son askeri kazanımları, İran'daki iç karışıklık ve mevcut jeopolitik uzlaşıların birleşimi, etkili bir saldırı için nadir bir fırsat sunuyor. Halefinin kim olacağı belirsizliğini koruduğu için General Corella görevi bıraktığında bu fırsat dramatik bir şekilde zayıflayabilir.

General Corella, işbirlikçi ve kuralsız olmayan liderlik tarzı, orta düzey İsrailli generallere doğrudan ulaşması ve onların görüşlerini alması nedeniyle hem Tel Aviv'de hem de Washington'da büyük övgü topluyor.

gtyhujı
CENTCOM Komutanı General Michael Corella (AP)

CENTCOM, General Corella döneminde büyük bir teknolojik dönüşüm geçirerek siber altyapısını geliştirdi. CENTCOM içinde özel bir teknoloji bölümü kuruldu. General Corella, tüm bunları yaparken bir yandan da Husiler, Iraklı milisler ve İran'a karşı günlük operasyonları yürüttü.

Yedioth Ahronoth gazetesi haberinde şu ifadelere yer verdi:

“General Corella, CENTCOM Komutanlığı görevini sonlandırmaya hazırlanırken, halefinin İran'a karşı aynı saldırgan tutumu sürdürüp sürdürmeyeceği ve görevinden ayrılmasıyla İsrail'in İran’a karşı olası askeri operasyon fırsatının kaybolup kaybolmayacağı soruları gündemde kalmaya devam ediyor.”