İsrail’in Gazze savaşındaki yapay zeka deneyleri tepki çekiyor

Google, Meta ve Microsoft’un yazılımları İsrail ordusunun elinde

İsrail ordusu, Gazze'deki hedefleri belirlemede "Lavender" adlı yapay zeka programını kullanıyor (AP)
İsrail ordusu, Gazze'deki hedefleri belirlemede "Lavender" adlı yapay zeka programını kullanıyor (AP)
TT

İsrail’in Gazze savaşındaki yapay zeka deneyleri tepki çekiyor

İsrail ordusu, Gazze'deki hedefleri belirlemede "Lavender" adlı yapay zeka programını kullanıyor (AP)
İsrail ordusu, Gazze'deki hedefleri belirlemede "Lavender" adlı yapay zeka programını kullanıyor (AP)

İsrail'in Gazze savaşındaki yapay zeka deneyleri tepki çekiyor.

New York Times (NYT), İsrail ordusunun savaşta yeni yapay zeka araçları geliştirdiğini ve bazı teknolojilerin ölümcül sonuçlara yol açtığını yazıyor. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla NYT’ye konuşan yetkililer, İsrail’in son 18 ayda yapay zekayı yüz tanıma programlarıyla birleştirerek, kısmen gizlenmiş ya da yaralı yüzlerin kime ait olduğunu hızlıca tespit edebildiğini söylüyor. 

Hava saldırısı hedeflerinin belirlenmesi için yapay zekaya başvurulduğu, Arapça mesajlaşma ve sosyal medya paylaşımlarının analiz edilmesi için yeni bir sohbet robotu geliştirildiği belirtiliyor. 

Teknolojilerin, İsrail İstihbarat Kolordusu’nda bağlı Birim 8200’deki askerlerle sivilde Google, Microsoft ve Meta gibi ABD'li teknoloji şirketlerinde çalışan yedek askerler arasındaki işbirliğiyle geliştirildiği aktarılıyor. 

Üç İsrailli subay, ordunun eylülde Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ı öldürdükten sonra Lübnan’daki tepkilere ait videoları yapay zeka destekli sohbet botuyla analiz ettiğini söylüyor. Teknolojinin, Lübnan’daki çeşitli lehçeler arasında ayrım yapabildiği, tonlamaları yakalayabildiği belirtiliyor. Yazılımın, İsrail’e misilleme için kamuoyu baskısının anlaşılması amacıyla kullanıldığı aktarılıyor. 

Birim 8200, Filistinlilerden topladığı telefon konuşmaları ve mesajları kullanarak yapay zeka destekli bir sohbet robotu da geliştirmişti. 

Ancak İsrailli ve Amerikalı yetkililer, teknolojinin bazen yanlış kimlik tespitlerine, tutuklamalara ve sivil ölümlerine yol açtığını söylüyor. 

İsrail Holon Teknoloji Enstitüsü’nden Hadas Lorber, “Krizle başa çıkmak için duyulan acil ihtiyaç, çoğu yapay zeka destekli inovasyonu hızlandırdı” diyor. İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi'nin eski üst düzey yöneticilerinden Lorber, bunun sorunlara yol açabileceğine de dikkat çekiyor: 

Bu teknolojiler, savaş alanında oyunun kurallarını değiştiren gelişmeler ve savaşta kritik olduğu kanıtlanan avantajlar sağladı. Ancak ciddi etik sorunları da beraberinde getirdi.

Yatırımcıları firmalarla buluşturan İsrailli sivil toplum kuruluşu Startup Nation Central'ın CEO'su Avi Hasson, Meta, Google ve Microsoft'ta çalışan yedek askerlerin, drone ve veri entegrasyonu teknolojilerinde önemli adımlar atılmasını sağladığını belirtiyor:

Yedek askerler, orduda bulunmayan temel teknolojilere erişmemizi sağlarken, önemli bir bilgi birikimi getirdi.

İsrail ordusundan bir sözcü, “gizlilik” nedeniyle teknolojiler hakkında bilgi paylaşılamayacağını bildirirken, “veri teknolojisi araçlarının yasal ve sorumlu şekilde kullanıldığını” savundu. 

Meta ve Microsoft yorum talebini reddetti. Google ise yedek asker olarak görev yapan çalışanların, ordudaki faaliyetlerinin şirketle bağlantılı olmadığını iddia etti. 

Independent Türkçe, New York Times, Guardian



Meksika’daki “imha kampını” bulan anne ve oğlu öldürüldü

Meksika'da "imha kampı" diye nitelenen Izaguirre çiftliği dünya gündemine oturmuştu (Reuters)
Meksika'da "imha kampı" diye nitelenen Izaguirre çiftliği dünya gündemine oturmuştu (Reuters)
TT

Meksika’daki “imha kampını” bulan anne ve oğlu öldürüldü

Meksika'da "imha kampı" diye nitelenen Izaguirre çiftliği dünya gündemine oturmuştu (Reuters)
Meksika'da "imha kampı" diye nitelenen Izaguirre çiftliği dünya gündemine oturmuştu (Reuters)

Meksika'daki korkunç “imha kampını” bulan anne ve oğlu öldürüldü. 

Ülkenin batısındaki Jalisco eyaletinde çarşamba günü gerçekleşen olayda, 43 yaşındaki María del Carmen Morales ve 26 yaşındaki oğlu Jaime Daniel Ramírez Morales’in motosikletli saldırganların açtığı ateş sonucu öldürüldüğü bildirildi.

Jalisco Savcılığı’ndan perşembe günü yapılan açıklamada, saldırıda yer alan iki kişinin kimliği paylaşılmadı.  

Meksika’da çeteler tarafından kaçırılan kişileri arayan Guerreros Buscadores grubunun üyesi olan aktivistler, Guadalajara'nın dışındaki bir köyde gizlenmiş toplu mezarlığın ortaya çıkarılmasını sağlamıştı.

İhbarlar üzerine harekete geçen aktivistlerin çalışmalarıyla geçen ay tespit edilen bölgede, gizli krematoryumlar ve insan kalıntıları bulunmuştu. Meksikalı yetkililer, grubun “imha kampı” diye nitelediği çiftliğin karteller tarafından eğitim alanı olarak kullanıldığını bildirmişti. Kampta en az 200 çift ayakkabı bulunmuştu.

Guerreros Buscadores’ten Raul Servin, anne ve oğlunun öldürülmesine dair şunları söyledi: 

Ne yazık ki birkaç kez tehdit edilmişlerdi. Bu tür şeylerin yaşanması üzücü ve acı verici. Biz ailelerin tek istediği sevdiklerimizi bulmak.

Savcılık, aktivistlerin kampı ortaya çıkarmasıyla öldürülmeleri arasında doğrudan bağlantı olduğuna dair kanıt bulunmadığını bildirdi. Morales'in diğer oğlu Ernesto Julián Ramírez Morales, 24 Şubat 2024’te Jalisco’da kaybolmuştu. 

Diğer yandan Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, cuma günkü açıklamasında olayla ilgili inceleme başlatıldığını belirterek şunları söyledi: 

Bu olay derinlemesine soruşturulmalıdır. Bunun Morales’in aktivizmiyle alakalı olmadığı gibi bir sonuç çıkarılamaz. Tüm detaylarıyla incelenmelidir.

İmha kampını ortaya çıkaran gruptan Teresa Gonzalez de 2 Nisan’da öldürülmüştü. Yetkililer, Şubat 2024’te Guadalajara’da kaybolan kardeşini arayan Gonzalez’e silahlı saldırı düzenlendiğini açıklamıştı.

Independent Türkçe, CNN, Reuters