Çernobil faciasından onlarca yıl sonra tarım arazileri üretime uygun bulundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Çernobil faciasından onlarca yıl sonra tarım arazileri üretime uygun bulundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

1986 Çernobil nükleer faciasından sonra terk edilen Ukrayna tarım arazilerinin yeniden tarıma uygun hale geldiği yeni bir araştırmada ortaya kondu.

Nükleer kazanın ardından Ukrayna'nın kuzeyindeki geniş alanların tarım için fazlasıyla tehlikeli olduğu belirlenmişti.

Nükleer santralin etrafındaki 4 bin 200 kilometrekarelik Çernobil Hariç Tutma Bölgesi bugün hâlâ ıssız ve Avrupa'nın en büyük doğa rezervlerinden biri.

Ancak hiçbir zaman tamamen terk edilmeyen 2 bin kilometrekarelik Zorunlu Yeniden Yerleşim Bölgesi'nde binlerce kişi yaşıyor. Felaketten bu yana geçen yıllarda, radyoaktif bozunma ve yüzey topraklarının erozyona uğraması nedeniyle bölgedeki radyasyon seviyeleri kayda değer derecede düştü. Yine de terk edilmiş araziler, 1991'de imar kriterlerinin uygulamaya konmasından bu yana yeniden sınıflandırılmadı.

Son yıllarda bölgedeki bazı çiftçiler duruma el koyarak seyrek tarımsal üretime başladı.

Journal of Environmental Radioactivity adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir çalışma, arazilerin çoğunda ekinlerin güvenli bir şekilde yetiştirilebileceğini doğruluyor.

Araştırmacılar Jıtomır bölgesindeki yaklaşık 100 hektarlık arazinin kirlenme seviyelerini inceledi ve patates, tahıl, mısır ve ayçiçeği gibi yaygın ekinlerin radyoaktif madde emilimini tahmin etti.

Toprak örneklerini analiz edip dış gama radyasyonunu ölçerek tarım işçilerine verilen etkin radyasyon dozunun, Ukrayna'nın ulusal güvenlik eşiğinin epey altında kaldığını doğruladılar.

Araştırmacılar radyasyon miktarının, tüm dünyada doğal bir şekilde görülen arka plan radyasyon seviyelerinden önemli ölçüde düşük olduğunu tespit etti.

Bu da uygun izleme yapılması ve Ukrayna gıda güvenliği yönetmeliklerine uyulması halinde, daha önce kısıtlanmış bu bölgelerde pek çok ekinin güvenle yetiştirilebileceği anlamına geliyor.

Portsmouth Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Jim Smith, "1986'dan bu yana Çernobil'deki radyasyon riskleri hakkında pek çok yanlış bilgi var ve bu durum terk edilmiş bölgelerde halen yaşayanları olumsuz etkiliyor" diyor.

Bu araştırma Çernobil faciasından etkilenen topluluklar için önemli.

Yeni çalışma, kıymetli tarım arazilerinin değerlendirilmesi ve yeniden üretime kazandırılmasına yönelik bilimsel bir yaklaşımın ana hatlarını çiziyor. Dr. Smith "Bu sadece Çernobil'le ilgili değil. İnsanların korunmasını ve arazilerin gereksiz yere israf edilmemesini sağlamak için bilimi ve kanıtları kullanmakla ilgili" diyor.

Burada geliştirilen yöntemler dünya çapında radyoaktif kirliliğe maruz kalmış diğer alanlara da uygulanabilir.

Independent Türkçe



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.