Biden'ın 230 milyon dolara mal olan Gazze iskelesinin inşasında 62 ABD askeri yaralandı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Gazze açıklarında inşa ettiği iskelenin fotoğraflarını yayınladı. (CENTCOM)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Gazze açıklarında inşa ettiği iskelenin fotoğraflarını yayınladı. (CENTCOM)
TT

Biden'ın 230 milyon dolara mal olan Gazze iskelesinin inşasında 62 ABD askeri yaralandı

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Gazze açıklarında inşa ettiği iskelenin fotoğraflarını yayınladı. (CENTCOM)
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Gazze açıklarında inşa ettiği iskelenin fotoğraflarını yayınladı. (CENTCOM)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Genel Müfettişlik Ofisi tarafından dün yayınlanan bir rapora göre, eski Başkan Joe Biden döneminde Gazze Şeridi'ndeki yüzer iskelenin inşası sırasında 60'tan fazla asker yaralandı. Bu sayı daha önce açıklanandan çok daha yüksek.

Biden tarafından Mart 2024'te Kongre'ye hitaben yapılan bir konuşma sırasında duyurulan iskele, gerçekleştirilmesi için yaklaşık bin ABD askerine ihtiyaç duyulan devasa bir projeydi. Ancak kötü hava koşulları ve Gazze Şeridi içindeki dağıtım zorlukları, ABD ordusunun Ortadoğu'daki en büyük yardım dağıtım çabası olarak tanımladığı projenin etkinliğini sınırladı. İskele sadece 20 gün faaliyette kaldı ve yaklaşık 230 milyon dolara mal oldu.

İskelede bilinen herhangi bir ölüm ya da doğrudan saldırı olmamakla birlikte, ABD Savunma Bakanlığı mayıs ayında üç askerin iskelede çalışırken savaşla ilgili olmayan yaralanmalara maruz kaldığını ve birinin durumunun kritik olması nedeniyle bölgeden tahliye edildiğini açıkladı.

Ancak Pentagon'un başmüfettişi tarafından hazırlanan yeni raporda gerçek sayının 62 olduğu belirtildi. Raporda, “Sağlanan bilgilere dayanarak, bu 62 yaralanmadan hangilerinin görev sırasında, görev dışında ya da önceden var olan rahatsızlıkların bir sonucu olarak meydana geldiğini belirleyemedik” denildi.

İskele Kongre'de hassas bir konu haline geldi. Cumhuriyetçiler bunu, İsrail'in Hamas’a karşı yürüttüğü cezalandırıcı savaşa aylardır verdiği güçlü desteğin ardından Filistinlilere yardım etmek için daha fazlasını yapması konusunda Demokrat arkadaşlarının baskısı altında olan Biden'ın siyasi bir manevrası olarak nitelendirdi.

370 metre uzunluğundaki yüzer iskele, ihtiyaç duyulan yardımların Gazze kıyısındaki bir depolama alanına taşınmasına yardımcı olsa da, kötü hava koşulları nedeniyle birkaç kez kaldırılmak zorunda kaldı. Raporda, ordunun ‘kuvvetlerini ortak standartlara uygun olarak organize etmediği, eğitmediği ya da donatmadığı’ belirtildi.

Gazze Şeridi'ne yardım ulaştırma konusundaki zorluklar şuan da devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) ve Uluslararası Adalet Divanı'ndaki (UAD) Filistin temsilcileri, İsrail'in 2 Mart'tan bu yana Filistin yerleşim bölgesindeki 2,3 milyon insana herhangi bir malzemenin girişini engellemesinin ardından, İsrail'i Gazze Şeridi'ne insani yardım girişine izin vermeyerek uluslararası hukuku ihlal etmekle suçluyor.

İsrail Gazze Şeridi'ne yönelik yardım ablukasını savunurken Hamas'ın sivil halka yönelik malzemeleri çalıp savaşçılarına dağıttığını iddia ediyor. Hamas ise bunu reddediyor.



Suudi Arabistan ve ABD arasındaki tarihin en büyük askeri anlaşmasının detayları

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)
TT

Suudi Arabistan ve ABD arasındaki tarihin en büyük askeri anlaşmasının detayları

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)

İsa en-Nehari

ABD tarafından dün yapılan açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman'ın şahitliğinde iki ülke arasında imzalanan çok sayıda anlaşma çerçevesinde değeri yaklaşık 142 milyar dolar olan bir savunma anlaşması imzalandığı belirtildi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada savunma anlaşmasının ‘tarihin en büyüğü’ olduğu belirtilirken ABD merkezli 10'dan fazla savunma şirketi aracılığıyla Suudi Arabistan'a gelişmiş savaş ekipmanları sağlamayı amaçladığı belirtildi.

Beş temel kategori

Açıklamaya göre bu devasa anlaşma beş ana kategoriden oluşuyor ve bunlardan ilki “Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri’nin ve uzay yeteneklerinin’ geliştirilmesi. Anlaşmanın Suudi Arabistan ve bölge ülkelerinin yıllardır satın almak istediği F-35 savaş uçaklarının satışını içerip içermediği henüz belli değil, ancak bu çabalar ABD'nin İsrail'e niteliksel askeri üstünlüğünü sürdürme taahhüdüyle defalarca kez çatıştı.

Reuters'ın iki kaynaktan aktardığına göre ABD ve Suudi Arabistan, Lockheed Martin tarafından üretilen savaş uçaklarının olası satışını görüştü. F-35'lerin satışı, uygulama zamanlamasını ve bileşenlerini etkileme gücüne sahip olan ABD Kongresi'nin onayını gerektiriyor.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin, Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı'na yakın bir yetkiliye dayandırdığı haberinde Riyad'ın en yeni F-35 savaş uçakları ile milyarlarca dolar değerindeki gelişmiş hava savunma sistemlerini, özellikle hava savunma füzelerinin teslimatının Trump döneminde gerçekleşmesi koşuluyla, satın almak için çaba göstereceği aktarıldı.

Şarku’l Avsat’ın Indpendent Arabia’dan aktardığı habere göre İkinci kategorinin hava ve füze savunması olduğu belirtilen açıklamada bu konuda ayrıntılı bilgi verilmedi. Ancak bu ayın başlarında ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suudi Arabistan'a orta menzilli havadan havaya füze satışı için 3,5 milyar dolarlık bir anlaşmayı onayladığı biliniyor. Hava muharebesi alanındaki en gelişmiş füzelerden biri olan AIM-120C-8'in bu versiyonu, daha uzun bir menzile ve karmaşık ortamlardaki hedefleri takip etme kabiliyetine sahipken aktif radar güdümünü destekleyerek savaş uçaklarının düşman savaş uçakları ve insansız hava araçları (İHA) gibi birden fazla hedefe radarı hedefe çevirmeye gerek kalmadan aynı anda saldırabilmesine olanak tanıyor.

Üçüncü kategori, Kızıldeniz'de seyrüsefer güvenliğine yönelik artan güvenlik tehditleri nedeniyle giderek önem kazanan ve ABD'yi bu yıl Husilerin gemilere yönelik saldırılarını durdurmak için askeri müdahalede bulunmaya zorlayan deniz ve kıyı güvenliğini kapsıyor. İki ülke hazırlık ve savaşa hazır olma seviyesini yükseltmek için zaman zaman deniz manevraları ve tatbikatlar yapıyor. Suudi Arabistan ayrıca beş savaş gemisi inşa etmek için İspanya ile iş birliği yaptığı Sarawat Projesi aracılığıyla askeri deniz filosunu genişletmeye çalışıyor.

Dördüncü ve beşinci kategoriler ise sınır güvenliği, kara kuvvetlerinin modernizasyonu ile istihbarat ve iletişim sistemlerinin iyileştirilmesini içeriyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Suudi Arabistan ziyareti sırasında iki ülke ‘Suudi Arabistan’ın Silahlı Kuvvetleri’nin gelecekteki savunma kabiliyetlerinin modernize edilmesi ve geliştirilmesi’ konusunda bir ‘niyet muhtırası’ imzaladı.

Ziyaret kapsamında ayrıca Suudi Arabistan Ulusal Muhafız Bakanlığı'nın özel kara ve hava sistemlerine yönelik mühimmat, destek hizmetleri, bakım, yedek parça ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik bir ‘niyet muhtırası’ imzalandı.

İki ülke arasındaki imzalanan anlaşmalar, Suudi Silahlı Kuvvetlerinin kabiliyetlerinin arttırılması için Suudi Arabistan askeri akademilerinin ve askeri sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi de dahil olmak üzere kapsamlı eğitim ve destek projelerini kapsıyor.

Çok sayıda anlaşma imzalandı

Savunma anlaşması, enerji, madencilik, sağlık ve havacılık alanlarını kapsayan bazı anlaşmaların imzalanmasının hemen ardından imzalandı. Beyaz Saray'a göre toplam değeri 600 milyar doları aşan anlaşma, iki ülke arasında kayıtlara geçen en büyük ticaret anlaşması oldu.

Suudi Arabistan 2030 yılına kadar askeri teçhizat ve hizmetlere yönelik hükümet harcamalarının yüzde 50'sini yerlileştirmeyi hedefliyor. Askeri harcamalardaki yerlileştirme oranı şimdiye kadar yüzde 19,35'e ulaştı. Ülke, silah anlaşmalarının teknoloji ve bilginin yerelleştirilmesine katkıda bulunmasının yanı sıra askeri sanayide uzmanlaşmış yerel şirketleri desteklemesi gerektiğini vurguluyor.

İstatistik araştırma şirketi Statista'ya göre Suudi Arabistan, 2020 ve 2024 yılları arasında Ukrayna ve Hindistan'ın ardından dünyanın en büyük üçüncü silah ithalatçısı oldu. Aynı zamanda ABD silahlarının en büyük alıcılarından biri olan Suudi Arabistan’ın bu alandaki satın almaları, ABD’nin askeri ihracatının yüzde 12'sini oluşturuyor.

ABD ile Suudi Arabistan arasındaki yaklaşık 142 milyar dolarlık savunma anlaşması, 1980'li yıllarda Suudi Arabistan ile İngiltere arasında yapılan ve yaklaşık 43 milyar dolarla tarihin en büyük silah anlaşması olan Yemame Anlaşması’nı geride bıraktı.