Hindistan ve Pakistan birbirilerini ateşkesi ihlal etmekle suçluyor

Hindistan ve Pakistan arasındaki karşılıklı bombardımanlar sırasında Cammu Keşmir’in Hindistan idaresindeki kesiminde bir evin kırılan penceresi (AFP)
Hindistan ve Pakistan arasındaki karşılıklı bombardımanlar sırasında Cammu Keşmir’in Hindistan idaresindeki kesiminde bir evin kırılan penceresi (AFP)
TT

Hindistan ve Pakistan birbirilerini ateşkesi ihlal etmekle suçluyor

Hindistan ve Pakistan arasındaki karşılıklı bombardımanlar sırasında Cammu Keşmir’in Hindistan idaresindeki kesiminde bir evin kırılan penceresi (AFP)
Hindistan ve Pakistan arasındaki karşılıklı bombardımanlar sırasında Cammu Keşmir’in Hindistan idaresindeki kesiminde bir evin kırılan penceresi (AFP)

Hindistan ve Pakistan, dün ateşkesin ilan edilmesinden sadece birkaç saat sonra bir birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçlandılar.

Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Misri gazetecilere yaptığı açıklamada, ateşkesin son birkaç saat içinde defalarca kez ihlal edildiğini söyledi. Misri, Hindistan ordusunun bu ihlallere uygun şekilde karşılık verdiğini de sözlerine ekledi.

Açıklamalarını sürdüren Hint Bakan, şunları söyledi:

 “Pakistan'dan bu ihlallere karşılık vermek üzere uygun tedbirleri almasını ve durumu ciddi ve sorumlu bir şekilde ele almasını talep ediyoruz.”

Öte yandan Pakistan, bu suçlamalara ‘ateşkesin uygulanmasına olan bağlılığını vurgulayarak’ karşılık verdi.

Pakistan Dışişleri Bakanlığı, Pakistan ordusunun ‘durumu sorumluluk ve itidal içinde ele aldığını’ açıklarken Hindistan'ı ateşkese yönelik ihlallerde bulunmakla suçladı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Ateşkesin sıkı bir şekilde uygulanmasıyla ilgili her türlü sorunun uygun kanallar aracılığıyla iletişim yoluyla ele alınması gerektiğine inanıyoruz. Sahadaki güçlerin de itidal göstermesi gerekiyor.”

Fransız Haber Ajansı AFP, Keşmir'in Hindistan idaresindeki kesiminin en büyük şehri olan Srinagar'da güçlü patlamalar duyulduğunu aktarırken hava savunma sistemlerinin müdahale ettiğine dikkati çekti.

Keşmir'in Pakistan idaresindeki kesiminden iki yetkili, Kontrol Hattı (Line of Control/LoC) boyunca üç yerde Pakistan ve Hindistan güçleri arasında zaman zaman çatışmalar yaşandığını söyledi.

Çarşamba gününden bu yana iki komşu ülkenin karşılıklı topçu atışları, füze ve insansız hava aracı (İHA) saldırıları, iki nükleer güç arasında topyekûn bir savaş korkusunu arttırdı ve birçok yabancı başkentin itidal çağrısında bulunmasına neden oldu.

ABD Başkanı Donald Trump dün Truth Social'da yaptığı bir paylaşımda sürpriz bir şekilde ABD'nin arabuluculuk yaptığı uzun bir görüşme gecesinin ardından, Hindistan ve Pakistan'ın kapsamlı ve acil bir ateşkes üzerinde anlaştıklarını duyurmaktan mutluluk duyduğunu ifade etti. Trump, iki ülkeyi ‘sağduyulu oldukları ve akıllarını kullandıkları’ için övdü.

Pakistan Dışişleri Bakanı İshak Dar, X platformundan yaptığı açıklamada, İslamabad ve Yeni Delhi'nin ‘acilen yürürlüğe girecek bir ateşkes’ konusunda anlaştıklarını doğruladı.

Hindistan'dan da bir doğrulama geldi. Yeni Delhi'deki bir hükümet kaynağı, Hindistan ve Pakistan arasında yapılan doğrudan müzakereler sonucunda anlaşmaya varıldığını açıklarken, iki komşunun ateşkes dışında herhangi bir konuyu görüşmeyi planlamadığını belirtti.

Her iki tarafın resmi rakamlarına göre çarşamba gününden bu yana yaşanan çatışmalarda yaklaşık 60 sivil hayatını kaybetti.

Bu savaş hali, iki ülke arasındaki tartışmalı Keşmir bölgesini ayıran LoC’un her iki tarafında da toplu yerinden edilmelere neden oldu.



Suudi Arabistan ve ABD arasındaki tarihin en büyük askeri anlaşmasının detayları

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)
TT

Suudi Arabistan ve ABD arasındaki tarihin en büyük askeri anlaşmasının detayları

ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman Riyad'da bir araya geldiler (AFP)

İsa en-Nehari

ABD tarafından dün yapılan açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman'ın şahitliğinde iki ülke arasında imzalanan çok sayıda anlaşma çerçevesinde değeri yaklaşık 142 milyar dolar olan bir savunma anlaşması imzalandığı belirtildi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada savunma anlaşmasının ‘tarihin en büyüğü’ olduğu belirtilirken ABD merkezli 10'dan fazla savunma şirketi aracılığıyla Suudi Arabistan'a gelişmiş savaş ekipmanları sağlamayı amaçladığı belirtildi.

Beş temel kategori

Açıklamaya göre bu devasa anlaşma beş ana kategoriden oluşuyor ve bunlardan ilki “Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri’nin ve uzay yeteneklerinin’ geliştirilmesi. Anlaşmanın Suudi Arabistan ve bölge ülkelerinin yıllardır satın almak istediği F-35 savaş uçaklarının satışını içerip içermediği henüz belli değil, ancak bu çabalar ABD'nin İsrail'e niteliksel askeri üstünlüğünü sürdürme taahhüdüyle defalarca kez çatıştı.

Reuters'ın iki kaynaktan aktardığına göre ABD ve Suudi Arabistan, Lockheed Martin tarafından üretilen savaş uçaklarının olası satışını görüştü. F-35'lerin satışı, uygulama zamanlamasını ve bileşenlerini etkileme gücüne sahip olan ABD Kongresi'nin onayını gerektiriyor.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin, Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı'na yakın bir yetkiliye dayandırdığı haberinde Riyad'ın en yeni F-35 savaş uçakları ile milyarlarca dolar değerindeki gelişmiş hava savunma sistemlerini, özellikle hava savunma füzelerinin teslimatının Trump döneminde gerçekleşmesi koşuluyla, satın almak için çaba göstereceği aktarıldı.

Şarku’l Avsat’ın Indpendent Arabia’dan aktardığı habere göre İkinci kategorinin hava ve füze savunması olduğu belirtilen açıklamada bu konuda ayrıntılı bilgi verilmedi. Ancak bu ayın başlarında ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suudi Arabistan'a orta menzilli havadan havaya füze satışı için 3,5 milyar dolarlık bir anlaşmayı onayladığı biliniyor. Hava muharebesi alanındaki en gelişmiş füzelerden biri olan AIM-120C-8'in bu versiyonu, daha uzun bir menzile ve karmaşık ortamlardaki hedefleri takip etme kabiliyetine sahipken aktif radar güdümünü destekleyerek savaş uçaklarının düşman savaş uçakları ve insansız hava araçları (İHA) gibi birden fazla hedefe radarı hedefe çevirmeye gerek kalmadan aynı anda saldırabilmesine olanak tanıyor.

Üçüncü kategori, Kızıldeniz'de seyrüsefer güvenliğine yönelik artan güvenlik tehditleri nedeniyle giderek önem kazanan ve ABD'yi bu yıl Husilerin gemilere yönelik saldırılarını durdurmak için askeri müdahalede bulunmaya zorlayan deniz ve kıyı güvenliğini kapsıyor. İki ülke hazırlık ve savaşa hazır olma seviyesini yükseltmek için zaman zaman deniz manevraları ve tatbikatlar yapıyor. Suudi Arabistan ayrıca beş savaş gemisi inşa etmek için İspanya ile iş birliği yaptığı Sarawat Projesi aracılığıyla askeri deniz filosunu genişletmeye çalışıyor.

Dördüncü ve beşinci kategoriler ise sınır güvenliği, kara kuvvetlerinin modernizasyonu ile istihbarat ve iletişim sistemlerinin iyileştirilmesini içeriyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Suudi Arabistan ziyareti sırasında iki ülke ‘Suudi Arabistan’ın Silahlı Kuvvetleri’nin gelecekteki savunma kabiliyetlerinin modernize edilmesi ve geliştirilmesi’ konusunda bir ‘niyet muhtırası’ imzaladı.

Ziyaret kapsamında ayrıca Suudi Arabistan Ulusal Muhafız Bakanlığı'nın özel kara ve hava sistemlerine yönelik mühimmat, destek hizmetleri, bakım, yedek parça ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik bir ‘niyet muhtırası’ imzalandı.

İki ülke arasındaki imzalanan anlaşmalar, Suudi Silahlı Kuvvetlerinin kabiliyetlerinin arttırılması için Suudi Arabistan askeri akademilerinin ve askeri sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi de dahil olmak üzere kapsamlı eğitim ve destek projelerini kapsıyor.

Çok sayıda anlaşma imzalandı

Savunma anlaşması, enerji, madencilik, sağlık ve havacılık alanlarını kapsayan bazı anlaşmaların imzalanmasının hemen ardından imzalandı. Beyaz Saray'a göre toplam değeri 600 milyar doları aşan anlaşma, iki ülke arasında kayıtlara geçen en büyük ticaret anlaşması oldu.

Suudi Arabistan 2030 yılına kadar askeri teçhizat ve hizmetlere yönelik hükümet harcamalarının yüzde 50'sini yerlileştirmeyi hedefliyor. Askeri harcamalardaki yerlileştirme oranı şimdiye kadar yüzde 19,35'e ulaştı. Ülke, silah anlaşmalarının teknoloji ve bilginin yerelleştirilmesine katkıda bulunmasının yanı sıra askeri sanayide uzmanlaşmış yerel şirketleri desteklemesi gerektiğini vurguluyor.

İstatistik araştırma şirketi Statista'ya göre Suudi Arabistan, 2020 ve 2024 yılları arasında Ukrayna ve Hindistan'ın ardından dünyanın en büyük üçüncü silah ithalatçısı oldu. Aynı zamanda ABD silahlarının en büyük alıcılarından biri olan Suudi Arabistan’ın bu alandaki satın almaları, ABD’nin askeri ihracatının yüzde 12'sini oluşturuyor.

ABD ile Suudi Arabistan arasındaki yaklaşık 142 milyar dolarlık savunma anlaşması, 1980'li yıllarda Suudi Arabistan ile İngiltere arasında yapılan ve yaklaşık 43 milyar dolarla tarihin en büyük silah anlaşması olan Yemame Anlaşması’nı geride bıraktı.