Kanada'daki “Ölüm Nehri”nde bulunan toplu dinozor mezarlığının gizemi

72 milyon yıl önceki eski bir felakette binlerce dev canlının ölümünün sırrı ortaya çıktı

Kanada, Toronto'daki Royal Ontario Müzesi'ndeki dinozor modelleri ve fosilleri (Getty)
Kanada, Toronto'daki Royal Ontario Müzesi'ndeki dinozor modelleri ve fosilleri (Getty)
TT

Kanada'daki “Ölüm Nehri”nde bulunan toplu dinozor mezarlığının gizemi

Kanada, Toronto'daki Royal Ontario Müzesi'ndeki dinozor modelleri ve fosilleri (Getty)
Kanada, Toronto'daki Royal Ontario Müzesi'ndeki dinozor modelleri ve fosilleri (Getty)

Kanada'nın Alberta eyaletindeki yoğun ormanlık bir arazinin yamacında, binlerce “Bacchynosaurus” adlı dinozorun kemiklerinin bulunduğu devasa bir toplu mezar keşfedildi. Bu dinozorlar, 72 milyon yıl önce meydana gelen bir felakette aynı anda hayatlarını kaybetmişlerdi.

Bir grup fosil bilimci, “ölüm nehri” olarak bilinen “Beepston Creek” bölgesini ziyaret ederek bu toplu katliamın sırrını çözmeye çalıştı. Kazılar, kemikleri kaplayan kalın kaya katmanlarının açılmasıyla başladı ve yavaş yavaş devasa fosil kemik grupları ortaya çıktı. Bunlar arasında kalça, kaburga ve parmak kemikleri de vardı ve bazıları hala tanımlanamadı.

İngiliz BBC'nin haberine göre kemikler metrekareye 300 adede varan şaşırtıcı bir yoğunlukta dağılmış durumda ve binlerce fosil, tenis kortundan daha büyük olmayan bir alandan toplanmış. Bu muazzam kemik miktarı, bu türü incelemek için eşsiz bir fırsat sunuyor, çünkü genellikle dinozorlar tek bir örnek üzerinden tanımlanıyor.

Bu dinozorlar, mevsimler boyunca güneyden kuzeye, sıcak bir iklime ve büyük sayılarını besleyecek bitkilere sahip bir bölgede büyük sürüler halinde göç ediyordu.

İki saatlik mesafedeki Diddeval tepelerinde, ekip Edmontosaurus gibi daha büyük dinozor kalıntıları keşfetti. Bunlar arasında 10 metre uzunluğunda devasa bir kafatası da bulunuyor ve bu kalıntılar eski ekosistem hakkında daha fazla bilgi edinilmesini sağlıyor.

“Philip J. Cary Dinosaur” müzesinde çalışan araştırmacılar, binlerce kemiği temizleyip analiz ederek dinozorların büyümesini ve sosyal yapılarını inceliyor ve aralarındaki bireysel farklılıkları, örneğin, bir boynuzunu kaybetmiş “Big Sam” lakaplı dinozorun durumunu anlamaya çalışıyor.

Şarku’l Avsat’ın BBC’den aktardığı habere göre kanıtlar, bu dinozorların ölümünün, sürüyü tamamen süpüren şiddetli bir fırtınanın neden olduğu ani bir sel nedeniyle olduğunu gösteriyor. Bölgedeki kayalar, her şeyi yolundan sapan şiddetli bir su akıntısının izlerini taşıyor.

Araştırma ekibinin lideri Profesör Emily Bamforth, “Bu, tek bir türden hayvan topluluğunun tek bir anda yakalanmış çok nadir bir örnek. Her geldiğimizde yeni bir şey keşfediyoruz” diyor.

Ekip, yer altında pek çok antik sırrın açığa çıkarılmayı beklediğinin bilinciyle kazı çalışmalarını sürdürüyor.



Eski Ukrayna Ordu Komutanı: 2022 sınırlarını geri getiremeyiz

O dönemki Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Komutanı Valerii Zaluzhnyi, Sovyet lideri Stalin'in politikaları sonucu milyonlarca Ukraynalının açlıktan öldüğü 1932-1933 kıtlığını anma töreni sırasında Holodomor kurbanlarının anısına yapılan bir anıtı ziyaret ediyor... 25 Kasım 2023- Kiev (Arşiv - Reuters)
O dönemki Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Komutanı Valerii Zaluzhnyi, Sovyet lideri Stalin'in politikaları sonucu milyonlarca Ukraynalının açlıktan öldüğü 1932-1933 kıtlığını anma töreni sırasında Holodomor kurbanlarının anısına yapılan bir anıtı ziyaret ediyor... 25 Kasım 2023- Kiev (Arşiv - Reuters)
TT

Eski Ukrayna Ordu Komutanı: 2022 sınırlarını geri getiremeyiz

O dönemki Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Komutanı Valerii Zaluzhnyi, Sovyet lideri Stalin'in politikaları sonucu milyonlarca Ukraynalının açlıktan öldüğü 1932-1933 kıtlığını anma töreni sırasında Holodomor kurbanlarının anısına yapılan bir anıtı ziyaret ediyor... 25 Kasım 2023- Kiev (Arşiv - Reuters)
O dönemki Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Komutanı Valerii Zaluzhnyi, Sovyet lideri Stalin'in politikaları sonucu milyonlarca Ukraynalının açlıktan öldüğü 1932-1933 kıtlığını anma töreni sırasında Holodomor kurbanlarının anısına yapılan bir anıtı ziyaret ediyor... 25 Kasım 2023- Kiev (Arşiv - Reuters)

Bir Ukrayna haber sitesinde yer alan habere göre, eski ordu komutanı Valerii Zaluzhnyi, Ukrayna'nın 1991'de Sovyet yönetiminin çöküşüyle ​​veya 2022'de Rusya'nın tam kapsamlı işgalinin başlangıcından bu yana belirlenen sınırlarını geri getirme fikrinden vazgeçmesi gerektiğini söyledi.

Şu anda Ukrayna'nın Londra büyükelçisi olarak görev yapan Zaluzhnyi, Şubat 2024'e kadar ülkesinin silahlı kuvvetler komutanı olarak görev yaptı. Kendisi ile Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında aylarca süren anlaşmazlık haberlerinin ardından askeri görevinden alındı. Zelenskiy ve diğer isimler uzun zamandır Rus güçlerinin ülkeden çıkarılması ve Rusya'nın 2014 yılında yasadışı olarak ilhak ettiği Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna'nın 1991'deki Sovyet sonrası sınırlarına geri dönülmesi çağrısında bulunuyor. 

Şarku’l Avsat’ın RBK Ukraine haber sitesinin aktardığına göre Zaluzhnyi, Kiev'de düzenlenen bir forumda yaptığı konuşmada, "Umarım bu salonda Ukrayna'ya ve 1991 ya da 2022 sınırlarına barış getirecek bir mucize umudunu hâlâ taşıyan kimse yoktur" dedi. Zaluzhnyi, "Kişisel görüşüm, düşmanın hâlâ topraklarımıza saldırılar düzenlemek ve hedefli saldırı operasyonları gerçekleştirmeye çalışmak için kaynaklara, güçlere ve araçlara sahip olduğudur" ifadesini kullandı.

Rusya'nın bir yıldır yıpratma savaşı yürüttüğünü belirten Zaluzhnyi, Ukrayna güçlerinin az sayıda olması ve ekonomik açıdan zor durumda olmaları nedeniyle, tek umudun ileri teknolojiye güvenmek olduğunu belirtti.