İsrail'in İran planı sızdı: Çok aşamalı saldırı gündemde

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran'daki nükleer enerji müzesini 9 Nisan'da ziyaret etmişti (Reuters)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran'daki nükleer enerji müzesini 9 Nisan'da ziyaret etmişti (Reuters)
TT

İsrail'in İran planı sızdı: Çok aşamalı saldırı gündemde

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran'daki nükleer enerji müzesini 9 Nisan'da ziyaret etmişti (Reuters)
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Tahran'daki nükleer enerji müzesini 9 Nisan'da ziyaret etmişti (Reuters)

İsrail'in, Washington-Tahran nükleer müzakerelerinin başarısız olması durumunda İran'a saldırı planladığı bildiriliyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla Axios'a konuşan İsrailli yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun planı devreye sokmak için müzakerelerin sonucunu beklediğini söylüyor:

Bibi nükleer müzakerelerin başarısız olmasını, Trump'ın da süreçten hayal kırıklığına uğramasını bekliyor. Böylelikle Trump'ın kendisine yeşil ışık yakacağını düşünüyor.

Kaynaklara göre İsrail istihbaratı, Washington-Tahran hattında müzakerelerin olumsuz sonuçlanacağını düşünüyor. İsrail ordusunun, görüşmeler sonuç vermezse hızlı hareket etmeyi planladığı aktarılıyor.

CNN'in ABD'li yetkililere dayandırdığı 20 Mayıs tarihli haberinde, "İsrail'in, İran'ın nükleer tesislerine saldırı düzenleme ihtimalinin büyük ölçüde arttığı" belirtilmişti. Ayrıca müzakerelerde Washington'ın, Tahran'a uranyum zenginleştirme olanağı tanıması halinde saldırı düzenlenmesi ihtimalinin daha da artacağı savunulmuştu.

İsrailli bir kaynak da ABD'nin İran'la ülkesinin kabul edemeyeceği "kötü bir anlaşma" yapması durumunda askeri harekata hazır olunduğunu söylemişti.

Axios'a konuşan kaynaklar, CNN'in haberindeki açıklamaları doğrulayarak İsrail Savunma Kuvvetleri'nin (IDF) bir süredir saldırı hazırlığı yaptığını ve ABD'nin tüm süreçten haberdar olduğunu belirtiyor.

Yetkililer, muhtemel saldırının tek seferlik olmayacağını, en az bir hafta sürecek bir askeri harekat planlandığını ifade ediyor.

Diğer yandan ABD'li bir yetkili, Netanyahu'nun Trump'tan onay almadan harekete geçme ihtimalinin Washington'ı endişelendirdiğini söylüyor.

İsrail başbakanı, pazartesi günkü açıklamasında İran'ın uranyum zenginleştirmesini ve nükleer silah elde etmesini engelleyecek her türlü anlaşmaya saygı duyacağını söylemişti. Bu koşulların sağlanmaması durumundaysa "kendilerini savunma haklarını kullanacaklarını" belirtmişti.

Müzakereler olumlu ilerliyor

İran'la Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, Birleşik Krallık ve Fransa'yla Almanya arasında Temmuz 2015'te yapılan anlaşma, Trump'ın 2018'de tek taraflı çekilmesiyle sonlanmıştı. Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerinin denetim altına alınmasını içeriyordu.

İran ve ABD, tekrar bir nükleer anlaşma için son dönemde yoğun diplomasi trafiği yürütüyor. Taraflar önce 12 Nisan'da Umman'ın başkenti Muskat'ta, 19 Nisan'da İtalya'nın başkenti Roma'da, 26 Nisan'da da yine Muskat'ta görüşme yapmıştı. Son müzakere 11 Mayıs'ta Muskat'ta gerçekleştirilmişti. Taraflar, görüşmelerde ilerleme kaydedildiğini bildirmişti. Müzakerelerin 5. turunun yarın Roma'da yapılması planlanıyor.

Independent Türkçe, Axios, Times of Israel



Şam’daki Trump Towers projesinin perde arkası

Şara-Trump görüşmesinin ardından Trump Towers projesi hız kazandı (Tiger Group/Reuters)
Şara-Trump görüşmesinin ardından Trump Towers projesi hız kazandı (Tiger Group/Reuters)
TT

Şam’daki Trump Towers projesinin perde arkası

Şara-Trump görüşmesinin ardından Trump Towers projesi hız kazandı (Tiger Group/Reuters)
Şara-Trump görüşmesinin ardından Trump Towers projesi hız kazandı (Tiger Group/Reuters)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, yakın zamanda yaptırımları kaldıran ABD Başkanı Donald Trump’la ikili ilişkileri geliştirmek istiyor.

Şara, Trump’ın geçen hafta düzenlediği Ortadoğu turunda, ABD Başkanı’na Trump Towers projesi, İsrail’le ilişkilerin yumuşaması ve Amerikan şirketlerinin ülkeye erişiminin sağlanması gibi tekliflerle gitmişti.

Guardian, Şara’nın Şam’daki Trump Towers projesinin perde arkasını haberleştirdi. Analizde, Şara’nın bu teklifi Trump’ın yaptırımları kaldırmasını sağlamak için sunduğu belirtiliyor.

ABD Başkanı, geçen hafta Suudi Arabistan'a düzenlediği ziyarette, Suriye'ye yaptırımları kaldırmayı planladığını açıklamıştı. Washington, yaptırımların kaldırılması için Şam yönetimine 5 şart sunmuştu. Bunlar İsrail'le İbrahim Anlaşmaları'nın imzalanmasını, yabancı militanların Suriye'yi terk etmesini, Filistinli savaşçıların ülkeden çıkarılmasını, IŞİD hapishanelerinin Şam yönetimi tarafından devralınmasını ve ABD'ye IŞİD'e karşı mücadelesinde yardım edilmesini içeriyor.

Haberde, bu gelişmelerin ardından Trump Towers projesinin hayata geçirilmesi için ilk adımın atıldığına dikkat çekiliyor.

Şam’daki Trump Towers projesini, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Tiger Group üstlendi. Firmanın yöneticisi Valid Muhammed el-Zubi, çalışmaya ilişkin şunları söylüyor:

Bu proje bizim mesajımızdır: Uzun yıllar boyunca, özellikle de son 15 yıldır savaşta acı çekmiş ve insanları tükenmiş olan bu ülke barışa doğru bir adım atmayı hak ediyor.

Zubi, yaklaşık 45 katlı kulenin 100 ila 200 milyon dolara mal olacağını belirtiyor. İş insanı, Şam’da bir yer belirleyip gerekli izinleri edindikten sonra Trump markasının haklarını alacaklarını bildiriyor. Bunların ardından inşaatın üç yıl içinde tamamlanması öngörülüyor.

Haberde, Tiger Group’un İstanbul’daki Trump Towers da dahil Ortadoğu’da 270 proje gerçekleştirdiği belirtiliyor.

Şam yönetimine yakınlığıyla bilinen Suriyeli yazar Rıdvan Ziyade, Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani’yle Trump Towers fikrini nisanda paylaştığını söylüyor. Ziyade, Zubi’yle birlikte hazırladıkları projeyi daha sonra Şam’daki Suudi Arabistanlı bir diplomatla da paylaştığını belirtiliyor.

Şam’da Trump Towers inşa etme fikri ilk kez Cumhuriyetçi Kongre üyesi Joe Wilson tarafından aralıkta ortaya atılmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, CNN