İngiltere, NATO çerçevesinde hava nükleer caydırıcılığını yeniden etkinleştirecek

Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)
Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)
TT

İngiltere, NATO çerçevesinde hava nükleer caydırıcılığını yeniden etkinleştirecek

Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)
Nükleer başlık taşıyabilen F-35A savaş uçağı (Lockheed Martin)

İngiltere Başbakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, ülkenin NATO çerçevesinde, denizaltılarla sınırlı olan mevcut nükleer kapasitesinin yanı sıra, havadan taşınabilir nükleer caydırıcılık kapasitesini de nükleer başlıklı füzeler fırlatabilen 12 adet F-35 savaş uçağı satın alınmasıyla yeniden etkinleştireceği belirtildi.

Başbakanlık resmi konutu Downing Sokağı 10 Numara’dan yapılan açıklamada, İngiltere Başbakanı Keir Starmer'ın bugün Lahey'de düzenlenecek NATO Zirvesi’nde, ülkesinin söz konusu savaş uçaklarını satın alma kararını açıklayacağı ve bunun ‘İngiltere’nin bir nesildir en büyük nükleer güç artışı’ olacağını ve bu sayede ülkenin NATO caydırıcılık görevine katılımını artıracağı ifade edildi. Açıklamada Starmer'ın, ‘bu çift kullanımlı F-35 savaş uçaklarının, dünya çapında öncü olan Kraliyet Hava Kuvvetleri için yeni bir çağ başlatacağı ve İngiltere’yi ve müttefiklerini etkileyen düşmanca tehditleri caydıracağını’ söylediği aktarıldı.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte'un “Bugün yapılan açıklamayı memnuniyetle karşılıyorum” dediğinin aktarıldığı açıklamaya göre Rutte, bunu ‘NATO'ya yeni ve güçlü bir İngiliz katkısı’ olarak nitelendirdi. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonra İngiltere’nin NATO çerçevesindeki nükleer caydırıcılığı, nükleer başlıklı füzeler fırlatabilen Kraliyet Donanması denizaltılarıyla sınırlandırılmıştı.

Merkezi Paris'te bulunan Fransa Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden (IFRI) nükleer uzmanı Héloïse Fayet, o dönemde ‘tehdit ortadan kalktığı için Avrupa'da taktik nükleer silahlara olan gerçek ilgi de ortadan kalkmıştı’ dedi. Fayet, dün yapılan açıklamanın ‘Avrupa'da nükleer silahlanmanın devam ettiğini, nükleer silahlara olan ihtiyacın yeniden ortaya çıktığını ve NATO'nun üç yıldır Ukrayna'ya karşı savaşan Rusya'ya karşı caydırıcılığını güçlendirdiğini’ gösterdiğini de sözlerine ekledi.

ABD merkezli askeri uçak ve savunma sistemleri şirketi Lockheed Martin tarafından üretilen F-35 A savaş uçakları, İngiltere’de kullanılan F-35 B savaş uçaklarının bir kopyası. Ancak bu uçaklar geleneksel silahların yanı sıra nükleer başlıklar da taşıyabiliyor. Kraliyet Hava Kuvvetleri uzun zamandır bu model savaş uçaklarını satın almak istiyordu.

Savaş uçaklarının İngiltere'nin doğusundaki Marham Hava Üssü'nde konuşlandırılması bekleniyor.



Beyaz Saray: İran, ABD saldırıları öncesinde zenginleştirilmiş uranyum stoklarını başka bir yere taşımadı

Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)
Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)
TT

Beyaz Saray: İran, ABD saldırıları öncesinde zenginleştirilmiş uranyum stoklarını başka bir yere taşımadı

Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)
Uydu görüntüsü, İran-İsrail çatışması sırasında ABD hava saldırıları sonrasında Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde meydana gelen çukurları gösteriyor (Reuters)

Beyaz Saray’dan dün yapılan açıklamada ABD'nin İran'daki üç nükleer tesise düzenlediği bombardıman öncesinde Tahran’ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stoklarını başka bir yere taşımadığı vurgulandı.

ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan basınında ABD istihbaratının gizli bir raporunun sızdırılmasını sert bir dille eleştirmişti. Söz konusu raporda ABD'nin İsrail'i desteklemek için İran'ın başkent Tahran'ın güneyindeki Fordo ve ülkenin orta kesimlerindeki Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine düzenlediği askeri saldırının işe yarayıp yaramadığını sorguluyordu.

Bu özel saldırıların gerçekleştirilmesinden bu yana Trump, saldırıların üç nükleer tesisi tamamen yok ettiğini sürekli olarak vurguladı.

Ancak uzmanlar, İran'ın bu nükleer tesislerdeki yaklaşık 400 kilogramlık yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş uranyum stokunu boşaltarak saldırıyı önlemiş olabileceği ihtimalini ortaya attılar.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt dün, Fox News haber ağına yaptığı açıklamada, “Size temin ederim ki, ABD, saldırılardan önce yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumun taşındığına dair herhangi bir kanıta rastlamadı” dedi. Leavitt, bunun aksini iddia eden haberlerin ‘yanlış bilgi içerdiğini’ vurguladı.

Beyaz Saray Sözücüs, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Şu anda nükleer tesis sahalarında bulunanlar, cumartesi gecesi yapılan başarılı saldırılar sonucunda devasa enkaz altında gömülü durumda.”

Öte yandan ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Direktörü John Ratcliffe dün yaptığı açıklamada, ‘güvenilir bilgilere’ göre Tahran'ın nükleer programının ‘son saldırılardan ciddi şekilde zarar gördüğünü’ söyledi.

Ratcliffe, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada bu kararın, tarihi olarak güvenilir ve doğru bir kaynaktan/yöntemden elde edilen yeni bilgilere dayandığını, bu bilgilere göre İran'ın birçok önemli nükleer tesisinin tahrip edildiğini ve yeniden inşasının yıllar alabileceği belirtti.

Tahran dün, 12 gün süren savaş sırasında İsrail ve ABD'nin bombardımanları sonucunda nükleer tesislerinin büyük hasar gördüğünü kabul etti.

Öte yandan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi, Fransa merkezli televizyon kanalı France 2'ye verdiği demeçte, UAEA’nın çatışmaların başlamasından itibaren zenginleştirilmiş uranyumu artık denetleyemediğini, ancak bu maddenin kaybolduğu veya saklandığı izlenimi vermek de istemediğini söyledi.

ABD merkezli televizyon ağı CNN'in salı günü yayınladığı gizli bir belgeye göre ABD'nin İran’a düzenlediği saldırılar, Trump'ın sürekli söylediğinin aksine, İran'ın nükleer programını tamamen yok etmek yerine sadece birkaç ay geriye götürdü.

Belgenin yayınlanması Trump'ı öfkelendirdi. Trump, Savunma Bakanı Pete Hagerty'nin perşembe sabahı saat 8.00’da (dünya saatiyle 12.00) ‘ABD’li büyük savaş pilotlarının şerefini savunmak için’ bir basın toplantısı düzenleyeceğini açıkladı.