DOGE, 500 milyar dolarlık sitenin kontrolünü kaybetti

Elon Musk'ın bir zamanlar başarmayı umduğu trilyonluk kesintilerin önündeki son engelde ABD DOGE Hizmeti, devlet hibeleri internet sitesinin kontrolünü kaybetti

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

DOGE, 500 milyar dolarlık sitenin kontrolünü kaybetti

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Elon Musk'ın federal harcamalarda 1 trilyon dolar kesinti yapılmasını öngören Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın planlarını uygulamakla görevlendirilen ABD DOGE Servisi'nin, yıllık yaklaşık 500 milyar dolarlık hibenin dağıtılmasından sorumlu, devlete ait son derece önemli bir internet sitesine erişimini kaybettiği bildirildi. Bu, Musk'ın bu ay Trump yönetiminden sert bir şekilde ayrılmasının ardından girişimin aldığı son darbe.

Bu yıl DOGE'nin, federal fon fırsatları için bir takas merkezi olan grants.gov'un etkin kontrolünü üstlendiği ve yeni tekliflerin yayımlanmadan önce incelenmek üzere DOGE kontrolündeki bir posta kutusuna gönderilmesi gerektiği bildirilmişti.

Nisandaki politika değişikliğinden bu yana geçen aylarda, hibe fırsatlarının posta kutusunda biriktiği ve hükümet mali yılı eylül sonunda bitmeden fonların harcanmama riski doğduğu bildirildi.

Washington Post'un haberine göre perşembe günü federal yetkililere, hibe tekliflerini DOGE üzerinden yürütmeyi durdurma talimatı verildi.

Beyaz Saray'dan haberle ilgili yapılan açıklamada, "Sıkı kontrol devam ediyor. Her kuruma yerleştirilen DOGE personeli, hibelerin günlük olarak gözden geçirilmesinde sekreter ofislerine yardım ediyor" dendi.

Kurum sekreterleri ve kıdemli danışmanlar, proje düzeyinde uygun fon akışını belirlemek için kurumun mutlak takdir yetkisini koruyarak, israf, dolandırıcılık ve kötüye kullanımı azaltmak için başlangıçta DOGE tarafından oluşturulan kontrolleri uygulamaya ve bunlardan yararlanmaya devam edecek.

Bildirilen süreç değişikliği, DOGE'nin karşısına çıkan en son engel.

Rakamlarında defalarca hata ve eksiklik tespit edilen bu girişimin, Musk'ın federal harcamaların önemli bölümlerini hızla kesme yönündeki cesur vaatlerinin gerisinde kaldığı görülüyor. Bazı tahminlere göre Musk'ın 1 trilyon dolarlık hedefine kıyasla elde edilen tasarrufun gerçek rakamı yaklaşık 180 milyar dolar.

Çok sayıda DOGE girişimi durduruluyor ya da mahkemede reddediliyor. Devlet kurumları Musk'ın federal harcamaları yok etme hamlesinde işten çıkarılan çalışanların çoğunu işe geri almak için çabalıyor.

Musk görevden ayrılsa bile yönetim bazı büyük kesintiler yapmaya kararlı. Bunlar arasında dış yardım ve kamu medya harcamalarında yapılan 94 milyar dolarlık kesintilerin DOGE tarzı geri alınması da var.

Aşırı muhafazakar Proje 2025 polis planının arkasındaki önemli güçlerden biri olan ve halihazırda Yönetim ve Bütçe Ofisi'nin direktörlüğünü yürüten Russell Vought, DOGE'nin çalışmalarının Musk olmadan da hızla devam edeceğini söyledi.

Bu ay verdiği ifadede "Birçok DOGE çalışanı ve [tam zamanlı çalışan] kurumlarda, ajans liderliğinin bir parçası halinde neredeyse kurum içi danışmanlar olarak çalışıyor" dedi.

Ve bence, biliyorsunuz, DOGE'nin liderliği artık çok daha merkezsiz bir yapıya sahip.

Independent Türkçe



Trump Suriye'ye uygulanan yaptırımları kaldıran kararnameyi imzaladı

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)
TT

Trump Suriye'ye uygulanan yaptırımları kaldıran kararnameyi imzaladı

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, Riyad'da ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile tokalaşmasını izlerken, 14 Mayıs 2025 (Reuters)

Beyaz Saray’dan bugün yapılan açıklamada ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'ye uygulanan yaptırımları sona erdiren kararnameyi imzaladığı duyuruldu.

ABD Hazine Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili yaptığı açıklamada, “Bugünkü karar, Suriye'nin küresel finans sisteminden izolasyonunu sona erdirecek ve bölgeden ve ABD ile ticaret ve yatırım işlemlerinin önünü açacak” dedi.

Trump'ın bu hamlesi, Şam ile ABD ve genel olarak Batılı ülkeler arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfa açan önemli bir siyasi gelişme olarak görüldü.

Şam'dan karara ilişkin ilk yorum, Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani’den geldi. Şeybani, X hesabından yaptığı açıklamada, “Trump'ın yaptırımları kaldırması Suriye'nin uluslararası topluma açılmasına yardımcı olacak ve ekonomik iyileşmenin önündeki engelleri kaldıracak” dedi.

Yaptırımların kaldırılmasının ‘uzun zamandır beklenen yeniden inşa ve kalkınmanın önünü açacağını’ vurgulayan Şeybani, bunun aynı zamanda ‘Suriye'yi yeni bir refah ve istikrar dönemine itecek bir dönüm noktası’ olacağını belirtti.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt bu sabah yaptığı günlük basın toplantısında, Trump'ın Suriye'ye yönelik ABD yaptırım programını sonlandırmak için başkanlık kararnamesi imzalayacağını söyledi. Trump, geçtiğimiz mayıs ayında, yıkıcı iç savaşın ardından Şam'ın yeniden inşasına yardımcı olmak için yaptırımları kaldırma kararı almıştı.

ABD’nin bu hamlesinin, Trump'ın geçtiğimiz mayıs ayında Suudi Arabistan'ı ziyaret ettiği sırada, Beşşar Esed rejiminin düşüşü ve yıllarca süren iç savaşın ardından Suriye'deki yeni rejime yeniden yapılanma konusunda yardım etme ve siyasi, ekonomik ve insani koşulları iyileştirme fırsatı verme sözü vermesinin ardından, bölgedeki jeopolitik manzarada geniş çaplı etkileri olacağı düşünülüyor.

yh6ju
ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman tokalaşırken (Arşiv - Reuters)

BBC News muhabiri bu haberi X platformunda ilk duyuran kişi oldu.

Beyaz Saray'daki güvenilir kaynaklar, Trump yönetiminin Suriye'ye uygulanan tüm ABD yaptırımlarını kaldırma kararı aldığını ve bu sayede ABD’li şirketlerin Şam'la ticaret yapma ve mal ve hizmet ihraç etme imkanı bulacağını belirtti. Şarku’l Avsat’a konuşan Beyaz Saray’den bir yetkili, ABD Hazine Bakanlığı'na bağlı Yabancı Varlıklar Ofisi (OFAC) ve Dışişleri Bakanlığı ile iş birliği içinde çalışan Mali Suçlarla Mücadele Ofisi'nin, Başkan Trump'a Suriye ile ilişkilerde ABD'nin uyguladığı kapsamlı yaptırımları fiilen sona erdiren ve üçüncü tarafların Suriye ile ilişkilerinde kısıtlamaları kaldıran öneriler sunduğunu belirtti.

Başkan Trump, Riyad'da Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın huzurunda Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile bir araya geldi.  ABD ve Suriye liderleri arasında 25 yılı aşkın bir sürenin ardından bir ilk olan bu görüşmede Başkan Trump, Suriye'de barışı ve refahı teşvik etmek amacıyla tüm yaptırımları kaldırmaya hazır olduğunu açıkladı.

frgthy
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ve ABD Başkanı Donald Trump Riyad’da tokalaşırken, 14 Mayıs 2025 (AP)

Beyaz Saray Sözcüsü Leavitt’e göre Trump, Şara’dan ‘İsrail ile normalleşme için İbrahim (Abraham) Anlaşması’na katılmak, tüm yabancı savaşçıları Suriye'den çıkarmak, Filistinli hareketlerden ‘terörist unsurları’ sınır dışı etmek, ABD'ye DEAŞ'ın geri dönüşünü engellemede yardımcı olmak ve Suriye'nin kuzeydoğusundaki terör örgütü unsurlarının gözaltı merkezlerinin sorumluluğunu üstlenmek’ şeklinde 5 talepte bulundu.

Şara yönetimi ABD, Avrupa ülkeleri ve uluslararası topluma, çalışanların maaşlarını ödeyebilmek, savaşın harap ettiği şehirlerin büyük bir kısmını yeniden inşa edebilmek ve sağlık sistemini yeniden kurabilmek için yaptırımların kaldırılmasını talep etmişti.

Yaptırımların kaldırılması süreci

Kararnameyle birlikte atılması gereken başka adımlar da var. Bazı yaptırımların Kongre tarafından resmi olarak kaldırılması gerekiyor. Bunların bazıları, Suriye'nin ‘terörizmi destekleyen ülke’ olarak sınıflandırıldığı 1979 yılına kadar uzanıyor.

nuu7
Başkan Trump, Temsilciler Meclisi'nde Cumhuriyetçi Parti toplantısının ardından basına konuşurken, 20 Mayıs 2025 (AFP)

ABD, insan hakları ihlalleri ve ABD'nin terör örgütü olarak sınıflandırdığı gruplara verdiği destek nedeniyle son yirmi yıldır Esed rejiminde olan Suriye’ye ağır yaptırımlar uyguladı. Eski ABD Başkanı George W. Bush 2003 yılında, Suriye'nin ABD tarafından ‘terör örgütü’ olarak sınıflandırılan Hizbullah gibi gruplara verdiği destek, Suriye'nin Lübnan'daki askeri varlığı, kitle imha silahları geliştirdiği iddiaları, petrol kaçakçılığı ve 2003 yılında ABD'nin önderlik ettiği işgalin ardından Irak'taki silahlı gruplara verdiği destek nedeniyle ‘Suriye'ye Hesap Sorma’ yasasını imzalamıştı.

Trump'ın yaptırımları hafifleteceğine dair vaatlerinin ardından ABD Hazine Bakanlığı geçtiğimiz ay bankalar ve havayolu şirketlerine uygulanan bazı yaptırımların kaldırılmasına ilişkin resmi talimatlar yayınladı. Hazine Bakanı Scott Bessent, bu talimatların Suriye'ye yatırımı teşvik etmek amacıyla tasarlandığını açıkladı.