Kremlin'in eski Sovyet coğrafyasındaki nüfuzuna yönelik zorluklar

Rus-Azerbaycan gerginliği, dengelerin hesaplanmasında önemli bir gelişmeyi yansıtıyor

Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)
Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)
TT

Kremlin'in eski Sovyet coğrafyasındaki nüfuzuna yönelik zorluklar

Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)
Putin, Aliyev ile Kremlin'de, 8 Ekim (Reuters)

Rusya'da Azerbaycan vatandaşlarına yönelik toplu tutuklamaların ardından, Moskova ile Bakü arasında ilişkiler gerildi. Rusya, suç işleyenlerin peşine düştüğünü iddia etse de bu gerekçe Azerbaycan tarafını ikna etmedi ve bu dosyanın şu anda açılmasının ardında başka nedenler olduğu şüphesi uyandırdı.

İki ülke arasındaki gerginlikler, eski Sovyet coğrafyasındaki dengelerin önemli bir şekilde değiştiğini yansıtıyor ve Kremlin'e doğrudan meydan okuma mesajları gönderebilecek bölgesel güçlerin ortaya çıktığını gösteriyor. Bu durum, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Moskova'daki zafer geçit törenine katılmaktan vazgeçmesine neden oldu.

Washington'daki Kenan Enstitüsü'nün uzmanı Maxim Trudolyubov, “Bakü'nün Moskova'ya meydan okuma hazırlığı, bölgesel güç dengesinde bir değişime işaret ediyor. Azerbaycan, daha bağımsız bir aktör olarak konumunu sağlamlaştırıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Şarku’l Avsat’ın elde ettiği bilgilere göre Rus gazeteleri ve önde gelen yazarlar, Bakü'nün “Ukrayna senaryosunu izlediğini”, yani “ilişkilerin koparılması, ortak temellerin zayıflatılması ve iki ülkenin askeri çatışmaya sürüklenmesi” yönünde hareket ettiği konusunda uyarıyor.



Trump, Gazze konusunda bu hafta bir anlaşmaya varılmasını ‘iyi bir şans’ olarak görüyor

TT

Trump, Gazze konusunda bu hafta bir anlaşmaya varılmasını ‘iyi bir şans’ olarak görüyor

ABD Başkanı Donald Trump, Air Force One'a binmeden önce gazetecilere konuşuyor. (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump, Air Force One'a binmeden önce gazetecilere konuşuyor. (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Washington'da yapacağı görüşme öncesinde, Gazze konusunda ‘bu hafta’ bir anlaşmaya varılmasının ‘iyi bir şans’ olduğunu belirtti.

Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmesi için İsrail Başbakanı üzerindeki baskı artarken, Trump basın mensuplarına şunları söyledi: “Hamas ile bu hafta ya da önümüzdeki hafta, çok sayıda esir konusunda bir anlaşmaya varma şansının yüksek olduğunu düşünüyorum... Zaten esirlerin birçoğunu kurtarmayı başardık. Ancak şimdi kalan esirler söz konusu olduğunda, bunların büyük bir kısmı serbest bırakılacak. Bunun bu hafta gerçekleşmesini bekliyoruz.”

Trump, ABD'nin ‘İran ile belki de kalıcı bir anlaşma’ da dahil olmak üzere ‘İsrail ile çeşitli konular üzerinde çalıştığını’ ifade etti.

Netanyahu, Trump, Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile görüşmek üzere bugün ABD'ye geldi.

İsrail Başbakanı’nın uçağı Beyaz Saray'a yapacağı ziyaret öncesinde ABD'deki Andrews Hava Kuvvetleri Üssü'ne indi.

Netanyahu dün ABD'ye giderken yaptığı açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'nde ‘kabul ettiği koşullara göre’ bir ateşkes anlaşmasına varmak için çalıştığını söyledi. Netanyahu, müzakere heyetini Katar'ın başkenti Doha'ya gönderdiğini belirtti. Müzakere heyetini Doha'ya anlaşmayla ilgili ‘açık talimatlarla’ gönderdiğini kaydeden Netanyahu, Gazze Şeridi'ndeki tüm esirlerin geri gönderilmesi ve bölgenin İsrail'e tehdit oluşturmadığından emin olunması yönündeki niyetini vurguladı.

İsrail ile Hamas arasında ateşkes anlaşmasına varılması ve Gazze Şeridi'ndeki esirlerin serbest bırakılması için dolaylı müzakereler dün akşam Doha'da başladı.

Beyaz Saray'daki görüşmede Trump ve Netanyahu, İsrail ile Hamas arasında 21 aydır devam eden savaşın parçaladığı Gazze Şeridi'nde 60 günlük bir ateşkes için ABD'nin önerisini özellikle ele alacak.

sadfergty
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının ardından yükselen dumanlar (AP)

Hamas'ın 2023'teki saldırısında kaçırılan 251 esirden 49'u halen Gazze Şeridi'nde tutuluyor; bunlardan 27'sinin İsrail tarafından öldürüldüğü açıklandı. Katar, ABD ve Mısır'ın arabuluculuğuyla Kasım 2023'te bir haftalık ilk ateşkes ve 2025'in başlarında yaklaşık iki aylık ikinci ateşkes, İsrail hapishanelerindeki Filistinlilerin serbest bırakılması karşılığında Gazze Şeridi'nde tutulan bazı esirlerin serbest bırakılmasına izin verdi.

Ateşkesin ardından bir sonraki aşama için herhangi bir anlaşmaya varılamaması üzerine İsrail mart ayı ortasında Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarına yeniden başladı ve 17 Mayıs'ta askeri operasyonlarını yoğunlaştırdı.