Gazze Rivierası planı tartışmalara yol açtı: Raporlar, Blair Enstitüsü'nün savaş sonrası projelerdeki rolünü ortaya koyuyor

Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)
Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)
TT

Gazze Rivierası planı tartışmalara yol açtı: Raporlar, Blair Enstitüsü'nün savaş sonrası projelerdeki rolünü ortaya koyuyor

Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)
Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair (Reuters)

Financial Times, Tony Blair Enstitüsü'nün (TBI) Gazze Şeridi'nde savaş sonrası yeniden yapılanma planlarının hazırlanmasında tartışmalı bir rol oynadığını ve bu planlar arasında ABD Başkanı Donald Trump'ın daha önce bir tanıtım videosunda bahsettiği gibi bölgeyi ‘Gazze Rivierası’ adı altında lüks bir turizm ve ticaret bölgesine dönüştürme vizyonunun da yer aldığını ortaya çıkardı.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times’tan aktardığına göre, Birleşik Krallık eski Başbakanı Tony Blair'in enstitüsü, Amerikalı milyarder Elon Musk'ın adını taşıyan bir sanayi bölgesinin kurulmasının yanı sıra dijital projeler ve düşük vergili özel ekonomik bölgeler kurma planlarını içeren bir proje üzerinde bir grup İsrailli iş adamıyla birlikte çalıştı.

ABD Başkanı Donald Trump bu yılın başlarında, savaş sonrası Gazze'yi lüks gökdelenler ve kendisinin altın heykelleriyle tamamlanmış bir yatırım ve turizm destinasyonu olarak tasvir eden ve burayı ‘Ortadoğu'nun Rivierası’ olarak tanımlayan bir video yayınlayarak tartışmalara yol açtı.

Raporlar, TBI çalışanlarının, eski Boston Consulting Group (BCG) yetkilileriyle birlikte Büyük Güven projesi (The Great Trust) olarak bilinen projeye dahil olduklarını gösteriyor. Önerilen belgelerden biri, Trump'ın tartışmalı videosuyla açık paralellikler taşıyan, Gazze Şeridi kıyılarında yapay adalar inşa edilmesini öngörüyordu.

Bir TBI çalışanı tarafından hazırlanan belgede, Gazze Şeridi'ndeki savaş, Gazze Şeridi'nin sıfırdan yeniden inşası için yüzyılda bir kez ele geçecek bir fırsat olarak görülüyor ve Gazze Şeridi'nin modern, güvenli ve müreffeh bir topluma dönüştürülebileceği belirtiliyordu.

Enstitü personeli Gazze için kapsamlı bir ekonomik plan hazırlamak üzere 12 üyeli bir koordinasyon komitesine katıldı. Ancak enstitü yaptığı resmî açıklamada, Trump yönetimine sunulan ve yüz binlerce Filistinlinin Gazze Şeridi'nden çıkarılmasına yönelik dramatik bir öneri içeren son versiyonu hazırladığını ya da onayladığını reddetti.

Blair'in sözcüsü, eski Başbakan’ın planlara kişisel olarak dahil olmadığını ve planlar hakkında yorum yapmadığını vurguladı. Açıklamada, “TBI ekibi savaş sonrası vizyonerlerle irtibat halinde, ancak TBI bu özel planın hazırlanmasında yer almadı” denildi.

Açıklamada, TBI tarafından hazırlanan belgenin tamamen kurum içi bir çalışma olduğu, farklı taraflardan gelen fikirleri değerlendirmeyi amaçladığı ve BCG ile yapılan bir iş birliğinin parçası ya da öncüsü olmadığı ifade edildi.

Konuyla ilgili olarak BCG de bir açıklama yayınlayarak planla ya da tanıtım videosuyla herhangi bir bağlantısı olduğunu reddetti. BCG tarafından yapılan açıklamada, “Medyada dolaşan haberler bizim rolümüzü yansıtmamaktadır. İki eski ortağımız, firmamızdan herhangi bir yetki almadan kendi inisiyatifleriyle bu projeyi başlatmışlardır. Bunu kategorik olarak reddediyoruz. Bunun için herhangi bir ücret almadık” ifadeleri yer aldı.

Daha önceki raporlar BCG'nin Gazze İnsani Yardım Vakfı olarak bilinen ve İsrail ile ABD'nin desteğini aldığı söylenen projenin bir parçası olarak Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden göç ettirilmesinin maliyetine ilişkin finansal modeller hazırladığını ortaya koymuş, ancak şirket daha sonra bu projeden uzaklaşmıştı.



Pentagon raporu: Savaşları fonlamak için 2,4 trilyon dolar harcandı

Trump, Moskova’nın savaştaki tutumunu eleştirerek Kiev’e 10 Patriot füzesi göndereceğini duyurmuştu (Reuters)
Trump, Moskova’nın savaştaki tutumunu eleştirerek Kiev’e 10 Patriot füzesi göndereceğini duyurmuştu (Reuters)
TT

Pentagon raporu: Savaşları fonlamak için 2,4 trilyon dolar harcandı

Trump, Moskova’nın savaştaki tutumunu eleştirerek Kiev’e 10 Patriot füzesi göndereceğini duyurmuştu (Reuters)
Trump, Moskova’nın savaştaki tutumunu eleştirerek Kiev’e 10 Patriot füzesi göndereceğini duyurmuştu (Reuters)

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), silah üretimi ve savaşları fonlamak için özel firmalara 2,4 trilyon dolar verdi.

ABD’deki Brown Üniversitesi’nin araştırması Pentagon’un 2020-2024’teki harcama ve sözleşmelerine ilişkin istatistikleri derledi. 

Çalışmada, Savunma Bakanlığı’nın sözkonusu dönemde savunma şirketlerine 2,4 trilyon dolar fon sağladığı belirlendi. 

Rapora göre Pentagon’un fon sağladığı en büyük 5 şirket olan Lockheed Martin, Raytheon, Boeing, General Dynamics ve Northrop Grumman toplamda 771 milyar dolarlık sözleşme aldı. 

Araştırmayı yürüten Stephanie Savell, askeri harcamalara ilişkin şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

 Bu rakamlar, savaş ve silah üretimini finanse etmek amacıyla vergi mükelleflerinden büyük çaplı bir servet transferi yapıldığını ortaya koyuyor.

ABD Başkanı Donald Trump, göreve başladıktan sonra savunma sanayisine harcamaların yarı yarıya azaltılabileceği sinyalini vermişti. Ancak Trump’ın baskısıyla geçen hafta Kongre’den geçen Büyük Güzel Yasa Tasarısı kapsamında Pentagon’a ek 157 milyar dolarlık bütçe sağlanmıştı. 

Raporda, 11 Eylül saldırılarının ardından Bush yönetiminin “terörle savaş” kampanyası kapsamında başlattığı askeri harcamaların, Trump liderliğinde de artarak devam ettiğine dikkat çekiliyor. ABD’nin en büyük rakibi Çin’e karşı savunma harcamalarını artırdığına, İsrail ve Ukrayna’ya rekor sayıda silah tedariki yapıldığına işaret ediliyor. 

Çalışmada, Amerikan ordusunun 2021’de Afganistan’dan çekilmesiyle de harcamalarda yavaşlamaya gidilmediği belirtiliyor: 

Eylül 2021’de ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi barış getirmedi. Bunun yerine dönemin ABD Başkanı Joe Biden, Pentagon için daha da yüksek yıllık bütçeler talep etti ve Kongre de bunu onayladı. Başkan Trump da askeri bütçeleri artırma politikasını sürdürüyor.

Rapora göre harcama artışlarından en çok SpaceX, Palantir ve Andruil gibi “askeri teknoloji” firmaları fayda sağlayacak. Bu şirketlerin “Trump yönetimiyle derin bağları olduğu” vurgulanıyor. 

Raporun yazarı William D Hartung, özel firmalarla Washington arasındaki ilişkilerin Pentagon harcamalarına izdüşümünü şöyle değerlendiriyor:

Bakanlığın bütçesinin büyük bir kısmı şirketlere gidiyor ve bu paranın rasyonel savunma planlamasıyla olduğu kadar özel çıkar gruplarının lobicilik faaliyetleriyle de ilişkisi var. Bu fonların çoğu, işlevsiz veya aşırı pahalı silah sistemleri ve abartılı tazminat paketlerine harcanıyor.

Independent Türkçe, Guardian, Military