5 ülke İsrail'in Gazze'yi işgal planını kınadı ve insani durumun kötüleşmesi konusunda uyarıda bulundu

Filistinliler, Gazze'nin güneyindeki Zeytun mahallesinde İsrail'in hava saldırısı sırasında yükselen dumanı izliyor (AFP)
Filistinliler, Gazze'nin güneyindeki Zeytun mahallesinde İsrail'in hava saldırısı sırasında yükselen dumanı izliyor (AFP)
TT

5 ülke İsrail'in Gazze'yi işgal planını kınadı ve insani durumun kötüleşmesi konusunda uyarıda bulundu

Filistinliler, Gazze'nin güneyindeki Zeytun mahallesinde İsrail'in hava saldırısı sırasında yükselen dumanı izliyor (AFP)
Filistinliler, Gazze'nin güneyindeki Zeytun mahallesinde İsrail'in hava saldırısı sırasında yükselen dumanı izliyor (AFP)

Avustralya, Almanya, İtalya, Yeni Zelanda ve İngiltere dışişleri bakanları dün İsrail Güvenlik Kabinesi'nin Gazze'de yeni bir geniş çaplı askeri operasyon başlatma kararını şiddetle kınadılar.

Bakanların yaptığı ortak açıklamada, “İsrail hükümeti tarafından açıklanan planlar, uluslararası insani hukukun ihlaline işaret ediyor” dedi.

Bakanlar açıklamada, “İşgal, insani durumu daha da kötüleştirecek, rehinelerin hayatını tehlikeye atacak ve sivillerin toplu göçüne yol açabilir. Ayrıca bu plan, uluslararası insani hukuku ihlal edebilir” ifadelerini kullandı.

Dışişleri bakanları, uluslararası topluma kalıcı bir ateşkesin sağlanması ve Gazze'deki mağdur halka yardımların ulaştırılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunurken, Hamas'tan rehinelerin derhal serbest bırakılmasını istediler.

İsrailliler ile Filistinliler arasında kalıcı barışın tek yolunun iki devletli çözüm olduğunu vurgulayarak, bunun için Hamas'ın tamamen silahsızlandırılması ve herhangi bir hükümet sorumluluğundan uzaklaştırılması gerektiğini, karşılığında Filistin Yönetimi'nin Gazze'de gelecekteki herhangi bir hükümette merkezi bir rol üstlenmesi gerektiğini açıkladılar.

İsrail Güvenlik Kabinesi dün, Gazze şehrini kontrol altına almak için bir planı onaylayarak, Filistin'in yıkılmış bölgelerinde askeri operasyonları artırdı.

Bu adım, yaklaşık iki yıldır süren savaşla ilgili endişelerin artmasıyla birlikte, yurt içinde ve yurt dışında eleştirilerin yeniden alevlenmesine neden oldu.



Endonezya’nın “resmi tarih” kitabı projesi ters tepti

Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
TT

Endonezya’nın “resmi tarih” kitabı projesi ters tepti

Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)

Endonezya yönetimi, kamuoyundan gelen sert tepkiler üzerine tartışmalı “resmi tarih” kitapları projesini erteledi.

Kültür Bakanı Fadli Zon’un mayısta duyurduğu 10 ciltlik kitap setinin 17 Ağustos Bağımsızlık Günü’nde yayımlanması bekleniyordu. Ancak Guardian’ın aktardığına göre kitapların yayımlanma tarihi kasıma ertelendi.

Bakan Zon, kitapların “sömürgeci önyargıları kaldıracağını, güncel araştırmaları içereceğini ve ulusal gururu teşvik edeceğini” savunarak geçmişin “daha pozitif bir tonda” ele alınacağını söylüyor.

Ancak tarihçiler ve aktivistler, “resmi tarih” projesi kapsamında hazırlanacak kitapların geçmişteki insan hakları ihlallerini hafifletme veya görmezden gelme riski taşıdığını belirtiyor.

Endonezya yönetimi, 10 ciltlik kitap setinde yer alan metinlerin örneklerini kamuoyuyla paylaşmadı. Ancak metin taslaklarını gören aktivistler ve tarihçiler, bazı konuların hafifletildiğini ya da çıkarıldığını iddia ediyor.

Bunlar arasında 30 Eylül Hareketi’nin başarısız darbe girişiminin ardından 1965–1966’da çoğu komünist 500 bine yakın kişinin öldürüldüğü katliamların yanı sıra 1998’de Suharto diktasının çöküşüne giden süreçte etnik Çinlilere yönelik toplu tecavüz olayları yer alıyor.

Eski diktatör Suharto'nun damadı olan Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto, o dönemde Endonezya Özel Kuvvetleri komutanıydı. İnsan hakları örgütleri, özel kuvvetlerin Suharto karşıtı aktivistleri kaçırıp işkence ettiğini savunuyor. 1998’de ordu içinde başlatılan soruşturmada Prabowo operasyonlardan sorumlu olduğu gerekçesiyle ihraç edilmişti. Ancak eski komutan, üstlerinden aldığı amirle hareket ettiğini söyleyerek suç işlediğini defalarca reddetmişti.

Aktivist Ita Fatia Nadia, resmi tarih projesini “tarihi amnezi” diye niteleyerek, “Bu, hak ihlallerini aklama girişimidir” diyor.

Tarihçi ve muhalif milletvekili Bonnie Triyana da projenin gizlice yürütülmesini eleştirerek “Metodoloji hatalı, siyasi önyargılar var” ifadelerini kullanıyor.

Diğer yandan Prabowo hükümetini eleştiren gençler, Japon anime serisi One Piece’de kullanılan korsan bayrağını açarak tepkilerini gösteriyor.

Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden Dominique Nicky Fahrizal, "Genç Endonezyalılar siyasi eleştiri için benzersiz bir taktik buldular, gençlik kültürünün derinliklerine işlemiş bir popüler kültür ikonunu kullanıyorlar” diyor.

Dünyaca ünlü One Piece’ten Endonezya’daki protestolara taşınan korsan bayrağı, baskıya karşı direnişi ve özgürlük talebini simgeliyor.  

Independent Türkçe, Guardian, AFP