Putin, Trump yönetiminin Ukrayna'daki savaşı sona erdirme çabalarını övdü

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

Putin, Trump yönetiminin Ukrayna'daki savaşı sona erdirme çabalarını övdü

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün, Moskova'nın işgalinin üzerinden üç yıldan fazla bir süre geçtikten sonra, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları övdü. İki lider, bugün ABD'nin Alaska eyaletinde yapılacak olan ABD-Rusya zirvesi için hazırlandı.

Putin, zirve hakkında üst düzey hükümet yetkilileriyle yapılan dün toplantının ardından Kremlin tarafından yayınlanan kısa videoda, Trump yönetiminin “düşmanca eylemleri durdurmak” ve “tüm tarafları ilgilendiren anlaşmalara varmak için hayati ve samimi çabalar” gösterdiğini belirtti.

Putin ayrıca, ABD ile nükleer silahların kontrolüne ilişkin bir anlaşma kapsamında “iki ülke arasında, Avrupa'da ve tüm dünyada uzun vadeli barış koşulları” sağlanabileceğini belirtti. Kremlin lideri, Trump'ın istediği başka bir şeyin daha gerçekleşebileceğine işaret etti: Bir yıl kalan ve önümüzdeki yılın Şubat ayında süresi dolacak olan anlaşmanın yerine, nükleer silahlara kısıtlamalar getiren yeni bir anlaşma.

Washington'da Trump, zirvenin başarısız olma ihtimalinin yüzde 25 olduğunu söyledi, ancak Putin ile ikili görüşme başarılı olursa, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'yi Alaska'ya getirerek üçlü bir toplantı düzenleme olasılığından da bahsetti.

Trump, Fox News'e verdiği röportajda, Putin ile görüşmenin sonucuna bağlı olarak Alaska'da daha uzun süre kalabileceğini belirtti.

Alaska'da Soğuk Savaş döneminden kalma bir hava üssünde yapılacak toplantı, Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşünden bu yana ikili arasında yapılacak ilk doğrudan görüşme olacak. Toplantı, Ukrayna ve Avrupa'nın Trump'ın Kiev'i terk edebileceğine dair endişelerinin olduğu bir ortamda gerçekleşecek.

df
Ukrayna yanlısı destekçiler, dün ABD'nin Alaska eyaletine bağlı Anchorage kentinde düzenlenen "Alaska Ukrayna'yı Destekliyor" gösterisinde (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre Rusya'nın Ukrayna'daki savaşını 24 saat içinde sona erdireceğini söyleyen Trump, dün yaptığı açıklamada, üç buçuk yıldır süren çatışmanın sandığından daha zor olduğunu anladığını belirtti.

Trump, Nobel Barış Ödülü'nü hak eden bir dünya barış elçisi olarak imajını güçlendirmek için ateşkes sağlanması konusunda baskı yapıyor ve bunu kendisinin önemsediğini açıkça belirtti.

sdefrt5
Trump-Putin zirvesinden bir gün önce, 14 Ağustos 2025'te Alaska, Anchorage şehir merkezinin görünümü (AFP)

Benzer bağlamda, Zelenskiy ve diğer Avrupalı liderler, Trump ve Putin bugün Alaska'nın Anchorage kentinde bir araya geldiğinde çıkarlarının dikkate alınmasını sağlamak için çalıştı.

Ukrayna ve Avrupalı müttefikleri, çarşamba günü yaptıkları telefon görüşmesinden memnuniyetlerini dile getirerek, Trump'ın toprak taviziyle ilgili herhangi bir görüşmede Ukrayna'nın da yer alması gerektiğini kabul ettiğini belirttiler. Zelenskiy, Trump'ın savaş sonrası çözümde güvenlik garantileri fikrini de desteklediğini söyledi, ancak ABD başkanı bunu kamuoyuna açıklamadı.

Çarşamba günü yapılan görüşme, Trump ile Putin arasında Ukrayna'nın toprak ve diğer konularda tavizler vermeye zorlanacağı bir anlaşma yapılacağına dair endişeleri yatıştırdı.

Putin, Rusya'nın sıkı Batı yaptırımlarından kurtulmasına ya da en azından Trump'ın tehdit ettiği gibi Moskova'ya yeni yaptırımlar uygulanmamasını sağlamak için Trump'a ihtiyaç duyuyor.

frty6
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile birlikte Londra'da Starmer’in konutunda... İngiltere, 14 Ağustos 2025 (EPA)

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Trump ve Putin'in kritik görüşmesinden bir gün önce, dün Londra'da Zelenskiy'yi kabul ederek İngiltere'nin Ukrayna'ya desteğini gösterdi. İkili, Starmer'ın Downing Street 10 numaralı ofisinin önünde sıcak bir şekilde kucaklaştı ve herhangi bir açıklama yapmadı. Zelenskiy, yaklaşık bir saat sonra konuttan ayrıldı.

Zelenskiy'nin İngiliz başkentine yaptığı ziyaret, Berlin'de Trump ve birçok Avrupa ülkesinin liderleriyle sanal toplantılara katıldıktan bir gün sonra gerçekleşti.

Bu liderler, Trump'ın Putin ile görüşmesinde Ukrayna'da ateşkesin sağlanmasına öncelik vereceğini kendilerine teyit ettiğini söylediler.



Mısır'ın İsrail'in Gazze Şeridi sakinlerini Güney Sudan'a yerleştirme planını engellediği doğru mu?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın İsrail'in Gazze Şeridi sakinlerini Güney Sudan'a yerleştirme planını engellediği doğru mu?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, Kahire'deki el-İttihadiye Sarayı'nda Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit ile bir araya geldi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Medya raporları, İsrail'in Güney Sudan ile Filistinlileri bu ülkeye yerleştirmek için görüşmeler yaptığını ortaya koydu. Diğer yandan Mısır'ın tutumu ve İsrail'in Gazzelileri nakletme planını engellemedeki rolü hakkında sorular ortaya atıldı. Cuba'nın bu konuda İsrail tarafıyla herhangi bir görüşme yaptığını yalanlamasına rağmen, ‘Mısır'ın Güney Sudan'a Filistinlileri kabul etmemesi için baskı yaptığı’ haberleri çıktı.

Mısır, Filistinlileri Gazze Şeridi’nden, ister kendi topraklarına ister başka bir ülkeye olsun, yerinden etme girişimlerini ‘Filistin meselesinin tasfiyesi’ olarak değerlendirerek resmi ve tekrarlı bir şekilde reddettiğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın AP’den aktardığına göre, İsrail ile Güney Sudan arasında Gazze Şeridi sakinlerinin Güney Sudan'a yerleştirilmesi olasılığını görüşmek üzere görüşmeler yapıldı. Bunun İsrail'in Gazze Şeridi'nden toplu göçü kolaylaştırmak için daha geniş çaplı çabalarının bir parçası olduğu bildirildi.

Ancak Güney Sudan Dışişleri Bakanlığı bu iddiaları yalanladı. Bakanlık tarafından çarşamba akşamı yapılan açıklamada, “Cuba, Gazze Şeridi sakinlerinin Güney Sudan'a yerleştirilmesi için İsrail ile görüşmeler yaptığına dair son medya haberlerini kesin olarak yalanlıyor. Bu iddiaların hiçbir dayanağı yok; Güney Sudan'ın resmi tutumunu ve politikasını yansıtmıyor” ifadeleri yer aldı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, daha önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze nüfusunun büyük bir kısmını ‘gönüllü göç’ olarak nitelendirdiği bir şekilde başka ülkelere yerleştirmek istediğini söylemişti. Netanyahu salı akşamı yaptığı açıklamada, “Savaş hukukuna göre, nüfusun ayrılmasına izin vermek doğru olur” dedi.

Güney Sudan'ın tutumunu memnuniyetle karşılayan Filistin Devlet Başkanlığı, dün yaptığı açıklamada, ‘Cuba'nın İsrail işgal makamlarının yürüttüğü soykırım, açlık ve yerinden etme girişimlerine örtülü olarak katılmamasını’ övdü.

İsrail medyası, İsrail'in Gazze Şeridi sakinlerini başka ülkelere nakletmek için diğer ülkelere teklifler sunduğunu belirtti. İsrail Kanal 12 televizyonu, Netanyahu hükümetinin ‘Endonezya, Somali, Uganda, Güney Sudan ve Libya’ olmak üzere 5 ülkeyle, Gazze Şeridi'nden sürülecek Filistinlileri kabul etmeleri için görüşmeler yaptığını bildirdi.

AP, Mısırlı yetkililerin ‘İsrail'in Filistinlileri kabul edecek bir ülke bulma çabalarından, Güney Sudan ile yaptığı temaslar da dahil olmak üzere, aylardır haberdar olduklarını’ söylediğini aktardı. Yetkililer, ‘Güney Sudan'a Filistinlileri kabul etmemesi için baskı uyguladıklarını’ ifade ettiler.

Mısır Dışişleri Konseyi Üyesi Büyükelçi Salah Halime, Mısır'ın İsrail'in Filistinlileri yerleştirmek için bahsettiği ülkelerle temas halinde olduğunu düşünüyor. Halime, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Kahire, temaslarıyla Filistinlileri yerinden etme girişimlerinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve Arap, İslam ve Avrupa ülkelerinin bunu reddettiğini vurgulamayı hedefliyor” dedi.

Halime sözlerini şöyle sürdürdü: “Filistinlileri yerinden etme çağrıları Arap ve uluslararası kamuoyu tarafından reddediliyor. Buna rağmen İsrail bu çağrılarda ısrar ediyor. Kahire, bu önlemleri reddetmek için diplomatik temaslarını yoğunlaştırıyor. İsrail hükümetinin son uygulamaları, Filistin meselesini ortadan kaldırarak, sözde ‘Büyük İsrail’ hayalini gerçekleştirmek amacıyla yapılıyor.”

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, geçtiğimiz temmuz ayında Güney Sudanlı mevkidaşı Monday Simaya Kumba'dan bir telefon aldı. Mısır Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre, görüşmede ‘ikili ilişkilerin güçlendirilmesi yolları’ ele alındı.

Kahire Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Tarık Fehmi, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “Mısır'ın Filistinlilerin yerinden edilmesini reddeden tutumu, diğer ülkelerin tutumlarına müdahale etmek anlamına gelmez. Mısır'ın bu konudaki tutumu sabit ve açıktır. Filistin meselesini korumak için bunun gerçekleşmemesi konusunda uyarıda bulunur, ancak diğer ülkelere kendi tutumunu dayatmaz” ifadelerini kullandı.

Fehmi'ye göre İsrail, Filistinlilerin Gazze Şeridi’nden yerinden edilmesini kabul ettirmek için bazı Afrika ve Arap ülkelerindeki kriz ve çatışmalardan yararlanmaya çalışıyor. Fehmi, “Uluslararası toplumun yerinden edilme çağrılarını reddeden tutumu göz önüne alındığında, bu hamleler İsrail'in planının başarıya ulaşacağı anlamına gelmiyor” dedi.

Filistinlilerin Güney Sudan'a yerleştirilmesi konusunda tartışmalar, Güney Sudan Dışişleri Bakanı'nın geçen hafta İsrailli mevkidaşının daveti üzerine Tel Aviv'i ziyaret etmesinin ardından başladı. Güney Sudan medyası ise İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Sharren Haskel'in Cuba'ya resmi bir ziyaret gerçekleştirerek iki taraf arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi için yollar aradığını bildirdi.