Büyük ve karmaşık bir operasyon... İsveç'in kuzeyindeki tarihi kilise taşınıyor

 Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)
Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)
TT

Büyük ve karmaşık bir operasyon... İsveç'in kuzeyindeki tarihi kilise taşınıyor

 Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)
Kiruna Kilisesi, tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde (Reuters)

Toprak kayması tehlikesiyle karşı karşıya olan 113 yıllık tarihi Kiruna Kilisesi, inşa edildiği yerden yaklaşık 5 kilometre (3 mil) uzağa taşınmak üzere.

Şarku’l Avsat’ın BBC'den aktardığına göre, 1912 yılında inşa edilen ve Kiruna şehrinde bulunan devasa kırmızı ahşap yapı, yeni şehir merkezine taşınmak üzere platformlara yerleştirildi.

Yolculuğun iki gün sürmesi bekleniyor.

Eski şehir merkezi, bir asırdan fazla süren demir cevheri madenciliği nedeniyle yer çatlakları tehlikesiyle karşı karşıya. Kilisenin taşınması, Kuzey Kutup Dairesi'nin 145 kilometre kuzeyinde bulunan Kiruna'da daha geniş çaplı bina taşıma sürecinin en heyecan verici ve sembolik anı olarak kabul ediliyor.

Kültürel planlama uzmanı Sofia Lagerlöf Mata, “Sonunda bunu başaralım. Yıllardır bekledik” dedi.

Taşıma işleminden sorumlu Stefan Holmblad Johansson, “Çok fazla hazırlık yaptık. Bu tarihi bir olay, çok büyük ve karmaşık bir işlem. Hata yapma lüksümüz yok. Ama her şey kontrol altında” ifadelerini kullandı.

dfgthy
Tekerlekli bir taşıma platformu üzerinde duran Kiruna Kilisesi'nin etrafındaki işçiler (Reuters)

21. yüzyılın ilk on yılının ortasına gelindiğinde, Kiruna'daki diğer binalar da daha güvenli yerlere taşınmıştı. Çoğu yıkılıp yeniden inşa edildi, ancak bazı simgesel yapılar sağlam bir şekilde taşındı.

Hjalmar Lundbohmsgarden'deki bu binalar arasında, üç eski ahşap evden oluşan ve ‘sarı sıra’ olarak adlandırılan binalar ve üç parçaya bölünmüş olan maden müdürü Hjalmmar Lundbom'un eski evi de vardı.

Eski belediye binasının çatısındaki saat kulesi de taşındı ve şu anda yeni belediye binasının yanında duruyor.

thyuı
İsveç'in kuzeyindeki Kiruna'da tarihi kilisenin taşınmasını izlemek için toplanan bölge sakinleri (AFP)

İsveç yasalarına göre, binaların altında madencilik faaliyetleri yürütülmesi yasak.

Kiruna Geliştirme Şirketi CEO'su Robert Ylitalo, “İnsanların çatlaklardan düşme tehlikesi yok. Ancak çatlaklar sonunda su, elektrik ve kanalizasyon hatlarına zarar verecek. Altyapı çökmeden önce insanlar taşınmalı” şeklinde konuştu.

Kiruna'nın en büyük işvereni olan LKAB şirketi, 10 milyar İsveç kronu (1 milyar ABD doları) üzerinde olduğu tahmin edilen şehrin taşınma masraflarını üstleniyor.

Kiruna Kilisesi 35 metre (115 fit) yüksekliğinde, 40 metre genişliğinde ve 672 ton ağırlığında. 1950'den önce İsveç'in en güzel binası olarak kabul ediliyordu.

Bu büyüklükte bir binayı taşımak olağanüstü bir başarı. Ancak mühendisler, binayı parçalara ayırmak yerine, çelik kirişlerle destekleyerek tek parça halinde taşıyacaklar.

fgtyu
Kiliseyi taşımak için kullanılan tekerlekli platform (Reuters)

Johansson, “En büyük zorluk, bu genişlikteki bir binayı taşıyacak yolu hazırlamaktı... Yolu 24 metreye (79 fit) genişlettik ve taşıma işlemi sırasında elektrik direklerini, trafik ışıklarını ve yıkılması planlanan bir köprüyü kaldırdık” dedi.

Johansson sözlerini şöyle sürdürdü: “Taşıma işleminin en hassas yönlerinden biri, kilisenin iç kısmındaki hazineleri korumaktı, özellikle de İsveç kraliyet ailesinin bir üyesi olan Prens Eugen tarafından resmedilen büyük sunak resmini korumaktı… Bu, kanca ile kolayca çıkarılabilecek bir şey değil. Doğrudan taş duvara sabitlendiği için zarar vermeden çıkarmak zordu. Bu nedenle taşınma sırasında kilisenin içinde kalacak, tamamen örtülecek ve sabitlenecek. Bin borulu org da aynı şekilde kalacak.”

Kilisenin rahibesi Lena Tjarnberg, “Kilise, gerçekte ait olduğu yerden ayrılıyor. Herkes taşınması gerektiğini biliyor: Biz madencilik toplumunda yaşıyoruz ve madene bağımlıyız. Kilisenin bizimle birlikte yeni şehir merkezine taşınmasına minnettarım, ama kilisenin bulunduğu yerden ayrıldığını görmek de üzücü” ifadelerini kullandı.

dfty
Kilise rahibesi Lena Tjarnberg (Reuters)

Kiruna Kilisesi taşınırken -aralarında İsveç Kralı Carl Gustaf da dahil olmak üzere- binlerce bölge sakini ve ziyaretçinin yol boyunca sıraya girmesi bekleniyor.

İsveç televizyonu, tüm yolculuğu ‘yavaş televizyon’ aracılığıyla canlı olarak yayınlayacak ve tarihi bir yapının zamana ayak uydurduğu nadir bir anı kayda geçirecek.



İsrail'in Güney Sudan'a sağladığı yardımlar, ‘Filistinlilerin yerinden edilmesi’ konusunu yeniden gündeme getirdi

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a hava yoluyla bırakılan yardımlara doğru koşan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a hava yoluyla bırakılan yardımlara doğru koşan Filistinliler (Reuters)
TT

İsrail'in Güney Sudan'a sağladığı yardımlar, ‘Filistinlilerin yerinden edilmesi’ konusunu yeniden gündeme getirdi

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a hava yoluyla bırakılan yardımlara doğru koşan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a hava yoluyla bırakılan yardımlara doğru koşan Filistinliler (Reuters)

İsrail, Güney Sudan'a ‘insani yardım’ göndererek, Tel Aviv'in Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri Cuba'ya yerleştirme çabalarını yeniden gündeme getirdi. Güney Sudan ise ‘Filistinlilerin yerinden edilmesi’ konusunda görüşmeler yapıldığını yalanladı.

Güney Sudan'ın Kahire Büyükelçisi Kual Nyok Kual, “İsrail'in Güney Sudan'a sağladığı yardım, Filistinlilerin bu ülkeye yerleştirilmesi için görüşmeler yapıldığı anlamına gelmez” dedi. Kual, ‘ülkesinin Gazze Şeridi sakinlerinin kendi topraklarına taşınmasını reddettiği konusunda net bir tutum sergilediğini’ belirtti.

Güney Sudan hükümeti, Tel Aviv ile Cuba arasında Gazze Şeridi sakinlerinin kendi topraklarına yerleştirilmesi olasılığını görüşmek üzere görüşmeler yapıldığına dair son zamanlarda çıkan haberleri yalanladı. Güney Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından geçtiğimiz hafta çarşamba günü yapılan açıklamada, “Cuba, Filistinlileri Güney Sudan topraklarına yerleştirmek için İsrail ile görüşmeler yaptığına dair son medya haberlerini kesin bir şekilde yalanlıyor. Bu iddialar asılsızdır ve Güney Sudan'ın resmi tutumunu ve politikasını yansıtmamaktadır” denildi.

Ancak Tel Aviv ile Cuba arasında karşılıklı diplomatik ziyaretler ve yardımlar, geçen hafta AP’nin altı bilgi sahibi kişiden aktardığı, İsrail ile Güney Sudan arasında Gazze sakinlerinin Güney Sudan'a yerleştirilmesi olasılığını görüşmek üzere yapılan görüşmeler hakkındaki haberleri yeniden gündeme getirdi. Bu görüşmeler, İsrail'in Gazze Şeridi'nden toplu göçü kolaylaştırmak için yürüttüğü daha geniş çaplı çabaların bir parçası olarak değerlendiriliyor.

sxdfrgt
İsrail saldırıları nedeniyle yerinden edilmiş Filistinli bir kadın (Reuters)

İsrail Dışişleri Bakanlığı, Güney Sudan'a ‘acil insani yardım’ sağlayacağını duyurdu. Pazartesi günü İsrail gazetelerinde yer alan bir açıklamada, “Dışişleri Bakanlığı'na bağlı İsrail Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (MASHAV), Güney Sudan'daki insani kriz ve kolera salgınıyla mücadele etmek için ihtiyaç sahiplerine acil yardım sağlayacak. Yardımlar, hastaların tedavisi için temel tıbbi ekipman, su arıtma ekipmanları, eldivenler ve maskeler ile koleradan korunmak için özel hijyen malzemelerini içerecek” ifadeleri yer aldı.

İsrail'in yardımı, Cuba ile Tel Aviv arasında karşılıklı diplomatik ziyaretlerin ardından geldi. Güney Sudan Dışişleri Bakanı Monday Simaya Kumba 6 Ağustos'ta İsrail'i ziyaret ederken, İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Sharren Haskel geçtiğimiz hafta çarşamba günü Cuba'yı ziyaret ederek ‘iki taraf arasındaki iş birliğini güçlendirmenin yollarını’ görüştü.

Güney Sudan'ın Kahire Büyükelçisi Kual Nyok Kual, “İsrail'in Cuba'ya sağladığı son yardımlarla Filistinlilerin buraya yerleştirilmesi arasında bir bağlantı kurulamaz” dedi ve ‘ülkesinin Dışişleri Bakanlığı'nın yaptığı açıklamada Filistinlilerin yerinden edilmesini ve kendi topraklarına yerleştirilmesini reddettiğini’ bildirdi. Kual, “Cuba’nın bu konu hakkındaki tutumu açık ve sabittir; değişmeyecektir” dedi.

Diğer yandan Filistin Devlet Başkanlığı, Güney Sudan'ın tutumunu memnuniyetle karşıladı. Filistin Devlet Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Cuba'nın ‘İsrail işgal makamlarının yürüttüğü soykırım, açlık ve sürgün girişimlerine dolaylı olarak katılmama’ tutumu övüldü.

frgty6u
ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan aldıkları yardımları taşıyan Filistinliler (DPA)

Kual ise iki taraf arasındaki karşılıklı ziyaretlerin ve İsrail'in yardımlarının, Cuba ile Tel Aviv arasındaki diplomatik ilişkiler bağlamında gerçekleştiğini belirterek, ‘ülkesinin diğer ülkeler gibi İsrail ile diplomatik ilişkiler sürdürdüğünü ve karşılıklı ziyaretler ile ortak iş birliğinin doğal olduğunu’ söyledi.

İsrail medyası son olarak, Tel Aviv'in Gazzelileri nakletmek için diğer ülkelere teklifler sunduğunu bildirdi. İsrail Kanal 12 televizyonu, Tel Aviv'in Endonezya, Somali, Uganda, Güney Sudan ve Libya olmak üzere beş ülkeyle, Gazze Şeridi'nden göç ettirilecek Filistinlileri kabul etmeleri konusunda görüşmeler yaptığını bildirdi.

Mısır bu haberlere ilişkin endişesini dile getirdi. Mısır, ‘tarihsel bir adaletsizlik olan ve ahlaki veya hukuki hiçbir gerekçesi olmayan bu sürgüne izin vermeyeceğini ve buna katılmayacağını, çünkü bunun Filistin meselesinin ortadan kaldırılmasına yol açacağını’ vurguladı.

Kudüs Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Eymen er-Rakab, İsrail'in Cuba'ya sağladığı yardımların Güney Sudan'ı Filistinlileri kabul etmeye ikna etmek için bir cazibe unsuru olabileceğini belirtti ve Güney Sudan'ın bu adımı reddetme yönündeki resmi tutumunun İsrail'in çabalarını durdurmayacağını kaydetti.

Er-Rakab, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “İsrail, Filistinlileri yerleştirmek için birçok ülkeyle temas halinde. Bu girişimler, Arap ülkeleri ve Filistin Yönetimi tarafından engellenmeye çalışılıyor. Arap ülkeleri, Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden sürülmesini Filistin meselesinin ortadan kaldırılması olarak görüyor” ifadelerini kullandı.