Trump, Gazze üzerinde “Amerikan vesayeti” planını değerlendiriyor

İsrail, Ebu Ubeyde'nin ölümünü doğruladı... Gazze Şehri'ne yönelik bombardıman devam ediyor

İsrail'in Gazze ablukasını delmek için dün Barselona limanında gemilerden oluşan bir filo yola çıktı (AP)
İsrail'in Gazze ablukasını delmek için dün Barselona limanında gemilerden oluşan bir filo yola çıktı (AP)
TT

Trump, Gazze üzerinde “Amerikan vesayeti” planını değerlendiriyor

İsrail'in Gazze ablukasını delmek için dün Barselona limanında gemilerden oluşan bir filo yola çıktı (AP)
İsrail'in Gazze ablukasını delmek için dün Barselona limanında gemilerden oluşan bir filo yola çıktı (AP)

Dün basında çıkan haberlerde, ABD Başkanı Donald Trump'ın yönetimi içinde Gazze için bir savaş sonrası planın tartışıldığı ve bu planın Gazze Şeridi'ni en az 10 yıl süreyle ABD'nin vesayeti altına almayı içerdiği belirtildi. İsrail işgal ordusu ise Gazze Şehrini hava ve kara yoluyla bombaladı, evleri yıkarak daha fazla ailenin bölgeden kaçmasına neden oldu.

Washington Post gazetesi dün, Trump'ın şeridi devralma vaadinden esinlenerek hazırlanan taslak planın, tüm Gazze sakinlerinin ya “gönüllü ayrılma” olarak tanımlanan başka bir ülkeye ya da yeniden inşa süresi boyunca şerit içindeki “kısıtlı ve güvenli” bölgelere nakledilmesini öngördüğünü bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Gazze'deki hükümet medya ofisinden aktardığına göre, İsrail ordusu son üç hafta içinde sivillerin yaşadığı mahallelerde 80'den fazla tuzaklı robotu patlattı.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları'nın sözcüsü Ebu Ubeyd'in

dün Gazze'de İsrail hava saldırısında hedef alınmasının ardından hayatını kaybettiğini duyurdu.

Diğer yandan İsrail'in Gazze'ye uyguladığı "yasadışı ablukayı kırmak" amacıyla dün İspanya'nın Barselona kentinden insani yardım taşıyan bir filo yola çıktı.



İran, İsrail adına casusluk yapmakla suçlanan 100 kişiyi idam edecek

İsrail saldırılarında hayatını kaybeden İranlı komutanlar ve nükleer bilim insanlarının fotoğrafları, Tahran'ın güneyindeki Beheşt-i Zehra Mezarlığı'nda sergileniyor (Reuters)
İsrail saldırılarında hayatını kaybeden İranlı komutanlar ve nükleer bilim insanlarının fotoğrafları, Tahran'ın güneyindeki Beheşt-i Zehra Mezarlığı'nda sergileniyor (Reuters)
TT

İran, İsrail adına casusluk yapmakla suçlanan 100 kişiyi idam edecek

İsrail saldırılarında hayatını kaybeden İranlı komutanlar ve nükleer bilim insanlarının fotoğrafları, Tahran'ın güneyindeki Beheşt-i Zehra Mezarlığı'nda sergileniyor (Reuters)
İsrail saldırılarında hayatını kaybeden İranlı komutanlar ve nükleer bilim insanlarının fotoğrafları, Tahran'ın güneyindeki Beheşt-i Zehra Mezarlığı'nda sergileniyor (Reuters)

Batılı haberlere göre İran, 12 günlük savaş sırasında 23 Haziran'da İsrail'in Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırının ardından İsrail adına casusluk yaptıkları iddiasıyla yaklaşık 100 kişiyi idam etmeye hazırlanıyor.

Sunday Times, İranlı yetkililerin tutuklulara karşı bir intikam kampanyası yürüttüğünü, Tahranlı bir avukatın "yargıda bir intikam ruhu hakim" dediğini aktararak, bazı hakimlerin İran liderlerinin ölümlerinin intikamını alması gerektiğine inandığını, yargının ise olağandışı bir aceleyle ve usulüne uygun yargılama yapılmadan ölüm cezalarını onayladığını ileri sürdü.

Avukat, İsrail adına casusluk yapmakla suçlanan bazı kişilerin, rejime karşı halk protestolarına katıldıkları için zaten gözaltında olduklarını, ancak şimdi “uydurma dosyalar ve işkence altında alınan itiraflar” temelinde mahkum edildiklerini belirtti.

Horasan Razavi eyaletindeki Devrim Muhafızları halkla ilişkiler departmanı, geçtiğimiz günlerde “Mossad ile bağlantılı” suçlamasıyla sekiz kişinin tutuklandığını duyurdu.


Çin, Şanghay Zirvesi'nde gücünü ve etkisini gösteriyor

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün Tianjin'de Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i kabul etti (DPA)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün Tianjin'de Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i kabul etti (DPA)
TT

Çin, Şanghay Zirvesi'nde gücünü ve etkisini gösteriyor

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün Tianjin'de Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i kabul etti (DPA)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün Tianjin'de Rus mevkidaşı Vladimir Putin'i kabul etti (DPA)

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, dün akşam, 2001 yılında kurulduğundan bu yana örgütün tarihindeki en önemli zirvenin arifesinde, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİO) liderlerini kıyı kenti Tianjin'de bir araya getirdi.

Çin, jeostratejik gerilimin tırmandığı ve ABD'nin gümrük vergilerini artırdığı bir dönemde, dünyanın en büyük ikinci ekonomisini merkezine alan yeni bir uluslararası ilişkiler modeli sunmayı amaçlayan bu zirvede, askeri gücünü ve diplomatik etkisini sergilemiş görünüyor.

Etkinlik, özellikle dün Çin Devlet Başkanı ve Rus mevkidaşı, Hindistan Başbakanı ve Türkiye Cumhurbaşkanı arasında gerçekleşen ikili görüşmelere olanak sağladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da dahil olmak üzere bazı liderler, II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ve Japonya'ya karşı kazanılan zaferin 80. yıldönümünü anmak için Pekin'de düzenlenecek büyük askeri geçit törenine katılmak üzere kalış sürelerini çarşamba gününe kadar uzatmaya davet edildi. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, bu vesileyle müttefiki Şi'nin yanında olmak için izole ülkesinin dışına nadir bir ziyaret gerçekleştiriyor.

Şarku’l Avsat’ın ulaştığı uzmanlar, zirvenin Batılıların egemen olduğu modellerden farklı, Çin tasarımı çok taraflı bir model sunduğunu belirtiyor. Geniş katılımın, Çin'in artan nüfuzunu ve ŞİO’nun Batılı olmayan ülkeleri cezbetme yeteneğini yansıttığını belirtiyorlar.


Şanghay İşbirliği Örgütü, tarihinin en önemli zirvesini gerçekleştiriyor

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve eşi, dün akşamı Tianjin'de düzenlenecek Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin arifesinde liderlerle bir araya geldi. (AP)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve eşi, dün akşamı Tianjin'de düzenlenecek Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin arifesinde liderlerle bir araya geldi. (AP)
TT

Şanghay İşbirliği Örgütü, tarihinin en önemli zirvesini gerçekleştiriyor

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve eşi, dün akşamı Tianjin'de düzenlenecek Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin arifesinde liderlerle bir araya geldi. (AP)
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve eşi, dün akşamı Tianjin'de düzenlenecek Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin arifesinde liderlerle bir araya geldi. (AP)

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping dün, misafirperverlikle damgalanan bir törende, Rusya, Hindistan, İran, Türkiye ve Avrasya bölgesindeki 20 diğer ülkenin liderleri, jeostratejik gerilimin tırmandığı ve ABD'nin gümrük vergilerini artırdığı bir dönemde, Çin merkezli yeni bir uluslararası ilişkiler modeli sunmayı amaçlayan Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesi için bir araya gelecek.

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin lideri, Donald Trump'ın Beyaz Saray'a dönüşünden bu yana ilk kez düzenlenecek olan zirveye katılacakları onuruna dün akşam Tianjin'de (kuzey) bir resepsiyon verdi. Yaklaşık 20 ülkenin devlet ve hükümet başkanları ile 10 uluslararası kuruluşun yetkilileri, Çin'in ekonomik kalkınmasının sembolü olan bu büyük sahil kentine geldi.

dgt
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve eşi, dün Tianjin'de Putin'i karşıladı (EPA)

Rusya ve Çin resmi basınında yer alan haberlere göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, büyük bir siyasi ve ekonomik heyetin başında olmasına rağmen, dün sabah medyadan uzak bir şekilde Çin'e geldi. Hindistan Başbakanı Narendra Modi, 2018'den bu yana ilk kez Çin'i ziyaret etmek üzere cumartesi günü geldi ve bu iki Asya devinin yakınlaşmasını işaret etti. Şarku’l Avsat’ın Resmi Xinhua Haber Ajansı'ndan aktardığına göre Çin devlet başkanı onu karşıladı. Şanghay İşbirliği Zirvesi çerçevesinde çok sayıda ikili görüşme yapılması bekleniyor.

sdfg
Tianjin'de düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesinin başlamasından önce Meijiang Kongre ve Sergi Merkezi'nin dışında bayraklar dalgalanıyor (AFP)

Sıkı güvenlik önlemleri

Zirve, sıkı güvenlik ve askeri önlemler altında gerçekleştiriliyor. Bazı caddelere zırhlı araçlar konuşlandırıldı ve Tianjin'in büyük bir bölümünde trafik kapatıldı. Caddelere, Moskova ile Pekin arasındaki “Tianjin ruhu” ve “karşılıklı güven” övgülerini içeren Çince ve Rusça pankartlar asıldı. Bu zirve, 2001 yılında kurulduğundan bu yana örgüt için en önemli zirve olup, ABD, Çin ve Hindistan arasındaki ticaret çatışmasından Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşına ve İran'ın nükleer sorununa kadar, üyelerini doğrudan etkileyen çok sayıda krizin ortasında düzenleniyor. Şanghay İşbirliği Örgütü'nün 10 üye devleti ve 16 gözlemci veya ortak devleti bulunmaktadır. Bu ülkeler, dünya nüfusunun yaklaşık yarısını ve küresel GSYİH'nın yüzde 23,5'ini temsil etmektedir. Örgüt, kendisini NATO'ya karşı bir denge unsuru olarak sunmaktadır. Üye devletleri, muazzam enerji kaynaklarına sahiptir.

Artan büyüme

Bu zirve, Çin'in diplomatik etkisini ve askeri gücünü sergileme fırsatı sunarken, bölünmüş bir dünyada istikrarı sağlayan bir güç olarak kendini tanıtmasına da olanak sağlıyor. Çinli yetkililer, bu girişimde yansıtılan çok kutuplu modeli överek, ABD'nin tek taraflı yaklaşımını dolaylı olarak eleştiriyorlar.

Zirve dün, Çin devlet başkanı ile Rus mevkidaşı, Hindistan başbakanı ve Türkiye cumhurbaşkanı arasında gerçekleştirilen bir dizi ikili görüşme için bir fırsat sağladı. Rusya Devlet Başkanı ve İran Cumhurbaşkanı Masud Pezeşkiyan da dahil olmak üzere bazı liderler, İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ve Japonya'ya karşı kazanılan zaferin 80. yıldönümünü kutlamak için Pekin'de düzenlenen büyük askeri geçit törenine katılmak üzere çarşamba gününe kadar kalmaya davet edildi. Bu vesileyle, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, müttefiki Şi Cinping'in yanında yer almak için izole ülkesinin dışına nadir bir ziyaret gerçekleştiriyor. Kuzey Kore, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşında en önemli müttefiklerinden biri haline geldi. Güney Kore istihbaratı ve Batılı ajanslar, Kuzey Kore'nin Rusya'nın yanında savaşmak için binlerce asker gönderdiğini vurguluyor. Alaska'da Trump ile görüşmesinden yaklaşık iki hafta sonra Putin, Şanghay zirvesinin marjında Şi ile görüşmeler yapıyor.

xsdfrg
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Şanghay İşbirliği Örgütü'nün Tianjin kentinde düzenlenen zirvesi öncesinde Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi (AFP)

Rusya Devlet Başkanı'nın danışmanı Yuri Ushakov, Rus medyasına yaptığı açıklamada, Devlet Başkanı Putin'in dün Şi ile Moskova ve Washington arasında son zamanlarda gerçekleşen görüşmeleri ayrıntılara girmeden ele aldığını söyledi. Başkan Şi'nin bugün Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ukrayna'daki çatışmayı, İran Cumhurbaşkanı Masoud Pezeşkiyan ile ise İran'ın nükleer programını görüşmesi bekleniyor. Ayrıca Hindistan Başbakanı ile de görüşecek. Kiev'in birçok müttefiki, Pekin'in, Ukrayna'ya karşı savaşında Moskova'yı desteklediğinden şüpheleniyor, ancak Çin tarafsız kaldığını ısrarla savunuyor ve Batı ülkelerini Ukrayna'yı silahlandırarak çatışmayı uzattığı için suçluyor.

Çin devlet başkanı, toplantılar sırasında Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh ile de bir araya gelecek. Dün yayınlanan haberlere göre, iki lider, karşılıklı ilgi alanlarını görüşmenin yanı sıra, özellikle dijital ekonomi ve yapay zeka alanlarında ikili iş birliğini güçlendirmenin yollarını ele alacak.

"Ejderha ve Filin Dansı"

Uzmanlar, zirvenin somut sonuçlarından ziyade, zirvenin yansıtacağı imaja odaklanılması gerektiğini belirtiyorlar. Singapur'daki Nanyang Teknoloji Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan Dylan Loh, zirvenin “Batı'nın hakim olduğu modellerden farklı, Çin tarafından tasarlanan çok taraflı bir model” sunduğunu belirterek, “geniş katılım, Çin'in artan etkisini ve ŞİO’nun Batı dışı ülkeleri çekme yeteneğini yansıtıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Örgüt içinde farklılıklar var. Dünyanın en kalabalık iki ülkesi olan Çin ve Hindistan, Güney Asya'da nüfuz için rekabet ediyor ve 2020'de kanlı bir sınır çatışmasına girmişlerdi, ancak şu anda, özellikle Başkan Donald Trump'ın her iki ülkeye uyguladığı gümrük vergileri ışığında ilişkilerini güçlendirmek için çalışıyorlar.

fdı
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, dün Tianjin'de Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yi ağırladı (Reuters)

Şi ve Modi görüşmede, Çin devlet başkanının “ejderha ve filin dansı” olarak nitelendirdiği ortaklıkta, toplam 2,8 milyar insanı temsil eden iki ülke arasındaki iş birliğinin önemini vurguladılar. Toplantının resmi tutanaklarına göre, iki lider, Şi'ye göre geçen yıldan bu yana ilişkilerde kaydedilen “istikrarlı ilerleme” ve Modi'ye göre iki ülke arasındaki “mevcut barış ve istikrar ortamı”na değindi.