Yerel basında yer alan haberlere göre İran, İngiltere, Fransa ve Almanya büyükelçilerini istişareler için geri çağırdı. Üç ülke, Tahran'a yönelik BM yaptırımlarını yeniden uygulamak için bir girişim başlattı.
İran devlet televizyonu, "üç Avrupa ülkesinin geçersiz kılınan BM Güvenlik Konseyi kararlarını yeniden yürürlüğe koyma yönündeki sorumsuz hamlesinin ardından, İran'ın Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık büyükelçilerinin istişareler için Tahran'a çağrıldığını" bildirdi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (UAEA) İran'ın nükleer tesislerindeki denetimlerini yeniden başlatmasına rağmen, Güvenlik Konseyi'nin yaptırımların ertelenmesine karşı oy kullanmasının ardından, BM yaptırımlarının İran'a yeniden uygulanması kaçınılmaz görünüyor.
Konsey, son bir çaba olarak, İran ile büyük güçler arasındaki 2015 tarihli anlaşmanın 18 Nisan 2026'ya kadar altı ay uzatılmasını amaçlayan bir karar tasarısı taslağını dün oyladı. Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak bilinen mevcut anlaşmanın süresi 18 Ekim'de doluyor. Ancak Çin ve Rusya tarafından sunulan taslak, Konsey'in 15 üyesinden 9’u tarafından reddedildi, sadece 4’ü destek verdi ve 2 üye çekimser kaldı.
İngiltere'nin BM Büyükelçisi Barbara Woodward, "İran'ın (nükleer) yayılmasını hedef alan BM yaptırımları bu haftanın sonunda yeniden uygulanacak" dedi.
Fransız mevkidaşı Büyükelçi Jérôme Bonnafont ise açıklamasında "Ne yazık ki İran reddetmekte ısrar etti... İran gerçekten somut ve spesifik bir girişimde bulunmadı" ifadelerini kullandı. Oylama sonucunda Güvenlik Konseyi, geçen hafta onayladığı Tahran'a yönelik yaptırımları yeniden yürürlüğe koymak için "snapback mekanizmasını" harekete geçirmeye hazırlanıyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre yaptırımların bu gece yarısı GMT saatiyle yürürlüğe girmesi planlanıyor.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Tahran'ın nükleer programı nedeniyle BM yaptırımlarının yeniden uygulanmasını "yasal olarak geçersiz" olarak değerlendirdi. Güvenlik Konseyi'ne yaptığı açıklamada, “snapback mekanizmasının" devreye sokulmasının "yasal olarak geçersiz, siyasi açıdan pervasız ve usul açısından kusurlu" olduğunu söyledi. Arakçi, gazetecilere yaptığı açıklamada, "İran asla baskıya boyun eğmeyecek. Biz sadece saygıyla karşılık veririz. Seçim açık: gerginlik artırma veya diplomasi" dedi.
Rusya Büyükelçi Yardımcısı Dmitry Polyanskiy, olayı "aldatmaca, yalan ve absürt bir gösteri" olarak nitelendirerek, "Bu diplomasi değil." dedi. Polyanskiy, yaptırımları yeniden uygulamanın bir anlamı olmadığını vurgulayarak, Rusya'nın yaptırımları uygulamayacağını ima etti.
ABD elçisi Steve Witkoff (Arşiv- AP
