Sudan, Fransa'nın ülkeye danışmadan konferans düzenleme duyurusu yapmasını kınadı

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Fransa'nın, Sudan'daki durumla ilgili hükümetle istişarede bulunmadan bakanlar düzeyinde konferans düzenleme duyurusu yapmasını kınadığını bildirdi.

 Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock (solda), Fransız mevkidaşı Stephane Ségournet ve Avrupalı ​​dış politika yetkilisi Josep Borrell  ile birlikte konferansa eş başkanlık edecek. (AFP)
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock (solda), Fransız mevkidaşı Stephane Ségournet ve Avrupalı ​​dış politika yetkilisi Josep Borrell ile birlikte konferansa eş başkanlık edecek. (AFP)
TT

Sudan, Fransa'nın ülkeye danışmadan konferans düzenleme duyurusu yapmasını kınadı

 Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock (solda), Fransız mevkidaşı Stephane Ségournet ve Avrupalı ​​dış politika yetkilisi Josep Borrell  ile birlikte konferansa eş başkanlık edecek. (AFP)
Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock (solda), Fransız mevkidaşı Stephane Ségournet ve Avrupalı ​​dış politika yetkilisi Josep Borrell ile birlikte konferansa eş başkanlık edecek. (AFP)

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Fransa'nın, Sudan'daki durumla ilgili hükümetle istişarede bulunmadan bakanlar düzeyinde konferans düzenleme duyurusu yapmasını kınadığını bildirdi.

Bakanlığın açıklamasında, "Fransa Dışişleri Bakanlığının, 15 Nisan 2024'te 'Sudan'da İnsani Durum Bakanlar Konferansı' adını verdiği toplantıya ev sahipliği yapacağını duyurmasına istinaden Bakanlık, hükümetle istişare veya koordinasyon yapılmaması ve katılımı olmaması karşında derin şaşkınlığını dile getiriyor." ifadesi kullanıldı.

Sudan'ın tam bağımsız, egemen ve Birleşmiş Milletlere (BM) üye olduğuna işaret edilen açıklamada, Sudan hükümetinin ülkeyi uluslararası düzeyde ve çeşitli bölgesel ve uluslararası organ, kuruluş ile forumlarda "münhasıran" temsil ettiği vurgulandı.

Açıklamada, Fransa Dışişleri Bakanlığının açıklamasının "uluslararası hukuka, BM kanununa ve çağdaş uluslararası düzenin temeli olan devlet egemenliği ilkesine ağır bir saygısızlık teşkil ettiği" belirtildi.

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Organizatörlerin 'çatışmanın iki tarafı' olarak adlandırdığı taraflar arasındaki tarafsızlık bahanesinin arkasına saklanmak, bu toplantıyı düzenlerken Sudan'ı görmezden gelmeyi haklı çıkarmak için değersiz bir argüman, kabul edilemez bir mesele ve uluslararası ilişkilerde tehlikeli bir emsaldir. Bir tarafta meşru hükümet ve ulusal orduyu, bizzat devlet kurumunu hedef alan, soykırım uygulayan ve en kötü insan hakları ihlallerini uygulayan çok uluslu terörist milislerle (Hızlı Destek Kuvvetleri) bir tutmak, bölgesel kalkınmanın temellerini baltalayacaktır. Çünkü bu, Afrika ve Orta Doğu'daki benzer terörist hareketleri, suç faaliyetlerini artırmaya teşvik ediyor."

- Fransa, Almanya ve AB işbirliğiyle Sudan'daki duruma ilişkin konferans düzenliyor

Fransa, 11 Nisan'da, pazartesi günü Paris'te, Almanya ve Avrupa Birliği (AB) işbirliğiyle Sudan'daki durumun ele alınacağı konferans düzenleneceğini duyurmuştu.

Konferansın üç ana hedefi bulunduğunu bildiren Fransa Dışişleri Bakanlığı, bunların "Sudan'ın temel insani ihtiyaçlarına yönelik uluslararası müdahalenin finanse edilmesi taahhüdü, yardımlara engelsiz erişimin sağlanmasında ilerleme kaydedilmesi ve uluslararası sistemdeki istikrarsızlığın Sudan dahil Afrikalıları etkileyen krizleri gölgelememesi" olarak belirlendiğini ifade etmişti.

- Sudan'daki savaş

Sudan, 2023 Nisan ayı ortasından bu yana Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.

Ordu ile HDK, Aralık 2018'deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip, yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in Nisan 2019'da devrilmesini sağlamıştı.

Ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer alan ordu ve HDK, 2021'de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.

Askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK'nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından, ordu ve HDK arasında 2023 Nisan ortasında çatışma başlamıştı.

Ülkede o tarihten bu yana taraflar arasında şiddetli çatışmalar sürüyor.

BM'ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme krizinin yaşandığı Sudan'daki çatışmalar sonucu 13 binden fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 8 milyon kişi yerinden edildi.



Sudan Başbakanı, devam eden anlaşmazlıklar ortasında 3 yeni bakan atadı

 Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)
Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)
TT

Sudan Başbakanı, devam eden anlaşmazlıklar ortasında 3 yeni bakan atadı

 Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)
Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)

Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris, 22 bakandan oluşan ve ‘Umut Hükümeti’ olarak adlandırılan hükümeti kurma çabalarını sürdürürken, feshedilen hükümetteki portföylerini korumakta ısrar eden silahlı mücadele hareketlerinin (Sudan ordusuyla birlikte savaşan ortak güçler) payları konusundaki anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye çalışıyor.

İdris perşembe gecesi geç saatlerde bir dizi kararname yayınlayarak el-Muiz Ömer Buheyt'i Sağlık Bakanı, İsmet Kureşi'yi Tarım ve Sulama Bakanı ve Ahmed Mudavi'yi Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırma Bakanı olarak atadı.

Şarku’l Avsat’ın Sudan Haber Ajansı’ndan (SUNA) aktardığına göre İdris, yeni atamaların yetkinlik ve uzmanlıkların dikkatli bir şekilde incelenmesinin ardından yapıldığını belirtti.

Başbakan geçtiğimiz hafta, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan tarafından aday gösterilen Savunma ve İçişleri bakanlarının 2025 için değiştirilen anayasal belgenin hükümlerine uygun olarak atanmasını onaylayarak, 22 bakanlık portföyünden şimdiye kadar atanan bakan sayısını beşe çıkardı.

Yeni atanan üç bakan Sudan'ın en prestijli üniversitesi olan Hartum Üniversitesi'nden ileri akademik derecelere sahip olup, Mudavi Hartum Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Kureşi ise Hartum Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı olarak görev yapıyor. Prof. Dr. el-Muiz Ömer Buheyt’in Sağlık Bakanlığı'na aday gösterilmesi sosyal medyada destekçiler ve muhalifler arasında büyük bir etkileşime yol açtı. Buheyt, kişisel Facebook sayfası aracılığıyla, Aralık 2018 devrimini destekleyen pozisyonları nedeniyle ordu yönetimini ve İslamcıları ülkedeki savaşın devam etmesi nedeniyle eleştiriyordu.

Başta Minni Arko Minavi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi ve Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi olmak üzere, Cuba Barış Anlaşması’na göre yüzde 25'lik iktidar payını elinde tutan silahlı mücadele hareketlerinin koltukları konusunda halen anlaşmazlık var. Kriz neredeyse ortak güçlerin ordu ile ittifakının dağılmasına yol açacaktı. Kriz bir ileri bir geri giderken, Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi anlaşmazlığı çözmeye çalışıyor.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ın eski cumhurbaşkanı adayı Kâmil İdris'i geniş yetkilerle başbakan olarak atama kararı, ordu yanlısı koalisyon içinde ve yerel ve bölgesel düzeylerde kabulden sert redde kadar geniş bir yelpazede tepkilere yol açtı. Eski rejimin İslamcı destekçileri de dahil olmak üzere ordu yanlısı koalisyondaki taraflar, İdris’in atanmasını ordunun yanında savaşanların rollerinin göz ardı edilmesi olarak değerlendirdi.

El-Burhan 19 Mayıs'ta eski Birleşmiş Milletler (BM) yetkilisi Kâmil et-Tayyib İdris'i başbakan olarak atayan bir kararname yayınladı. İdris 31 Mayıs'ta yemin etti, ancak hükümetin kurulma süreci, orduyu destekleyen koalisyon içindeki, özellikle de ordu ile birlikte Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) karşı savaşan ortak güçler bünyesindeki ‘silahlı mücadele hareketleri’ arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle durdu. İdris'in Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Genel Direktörü ve Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği (UPOV) Genel Sekreteri olarak görev yapmış olması dikkat çekiyor.